Ik kan met 100% zekerheid zeggen dat zij die de meeste aandacht besteden aan alle kleine (en meestal onbelangrijke) details het minste resultaat boeken. Ik zie het constant bij mijn cliënten. Al die details weerhouden je ervan om het grote geheel te zien en te begrijpen, maar het zorgt er ook voor dat je blijft graven naar meer informatie en zo uiteindelijk alleen maar tegenstrijdige dingen blijft vinden.
Als je een face-to-face gesprek van degelijk niveau voert met een verstandig persoon, zal hij/zij het aangeven als het over een onderwerp gaat waar hij/zij geen of weinig verstand van heeft. Bijvoorbeeld: als je een gynaecoloog een gedetailleerde vraag stelt over het centrale zenuwstelsel is de kans groot dat die persoon aangeeft dat zijn kennis daar niet helemaal ligt en je dat beter aan een specialist kunt vragen. Op het Internet werkt dat niet zo. Online weet iedereen alles over alles. Kijk maar eens op fora zoals Fok.nl, het maakt niet uit wat voor vragen er gesteld worden, iedereen weet er alles van. Personen die echt kennis hebben geven ook aan waar hun kennis stopt, let hier goed op. Dat is een belangrijk onderdeel van zelfkennis.
Mensen zoeken naar patronen/bewijs om ons geloof of idee te bevestigen. Als we geloven in Paleo, gaan we vanzelf op zoek naar websites, personen en succesverhalen van mensen die dat met Paleo hebben gedaan. Het leuke is dat je van vrijwel elk dieet ooit bedacht, hoe logisch of stom dat dieet ook was, succesverhalen, boeken en websites kunt vinden die het de hemel in prijzen. Als je echt gelooft in wat je doet, wat je slikt, wat je eet of wat je drinkt, dan zal het hoogst waarschijnlijk ook werken. Maar weinig mensen realiseren zich de kracht van placebo en ons brein. We zullen altijd naar validatie zoeken, dat wat we doen goed is. Ongeacht wat dat is. Men kan voor zichzelf alles goedpraten. Vreemdgaan, drugsgebruik, spijbelen, mishandeling, noem het maar op. Dat is nou eenmaal hoe we in elkaar zitten.
Vaak klinken argumenten heel erg logisch, waardoor ze gezien worden als een feit. Het is logisch om te denken dat de aarde plat is omdat dat dagelijks zo lijkt. Je ziet namelijk niet dat de aarde rond is, tenzij je het van een grote afstand bekijkt. In de gezondheidsindustrie gebeuren er ook genoeg van dit soort dingen. Bepaalde dingen klinken erg logisch, totdat je het van een afstand bekijkt en ’the big picture’ kunt zien. Dat verandert vaak heel veel.
Gezond vs Ongezond of Clean vs Dirty
Dit is de absolute nummer 1. Men vecht dagelijks met de vraag: “Is dit wel gezond?”. Ik heb al eerder gezegd dat het niet mogelijk is om een voedingsmiddel per definitie gezond of ongezond te noemen, dat ligt aan veel factoren. Niet alleen dat, als je zelf wel eens onderzoek hebt gedaan naar het beantwoorden van die vraag merk je al snel dat iedereen een andere definitie hanteert. Wat de ene gezond noemt, noemt iemand anders weer ongezond. Het feit dat er zo veel verschillende meningen bestaan over wat “gezond” en wat “ongezond” is, hoort al genoeg bewijs te zijn om te zeggen dat je er geen definitieve uitspraak over kunt maken. Er is wat dat betreft geen absoluut feit, zoals dat de aarde rond is. Je lichaam ziet overigens ook geen voeding zoals wij dat zien. Het lichaam denkt niet: “Damn, dat was een lekkere verse watermeloen.”, het lichaam ziet voedingsstoffen. Macro- en micronutriënten. Eiwitten, vetten, koolhydraten, vitamines en mineralen.
Er is een grote groep mensen die zich gedragen alsof het overduidelijk is wat gezond voor je is en wat niet, terwijl die definities in de toekomst hoogst waarschijnlijk weer zullen veranderen. Dit eet je absoluut niet en dat moet je absoluut eten. Vervolgens is dat een half jaar later weer omgedraaid. Als voorbeeld: midden tot eind jaren 80 waren vetten de duivel wat voeding betreft. Eiwitten en koolhydraten kon je gerust eten, maar elke vorm van vet was gewoon ontzettend slecht voor je. 20 jaar later bestaat bij velen nog steeds dat idee, terwijl er geen duidelijk bewijs is dat het waar is. Het klinkt gewoon logisch. Als je te veel vet hebt op je lichaam, eet dan gewoon geen vet. Niet wetend hoe essentieel vetten voor de mens zijn.
Later kwam het succes van Atkins aan het licht en draaide het volledig om. Eiwitten van elke bron bleven goed maar ook vetten, ongeacht de bron, waren goed voor je. Je moest echter wel uitkijken voor koolhydraten, want koolhydraten (ongeacht de bron) waren gewoon hartstikke slecht voor je. Nu bestaat ook dat idee nog steeds bij te veel mensen. Later begonnen de Atkins fanaten langzaam aan toe te geven dat transvetten dan wel weer slecht voor je waren en met mate geconsumeerd moesten worden.
Toen kwamen de diëten (gebaseerd op Atkins) die zeiden dat koolhydraten wel weer OK waren, maar alleen met een lage GI waarde. (later meer over de glykemische index)
Nu is er de aantocht van mensen die suiker bestempelen zoals vetten vroeger bestempeld werden. Suikers zijn giftig, suikers maken je dik, suikers maken je ongezond (allemaal uitspraken zonder enige vorm van context) en ook dat is gewoon niet waar. Ook wordt er ruimte gemaakt voor het “oermens” dieet of Paleo. Paleo volgers zeggen weer dat je absoluut geen granen, lactose en zelfs peulvruchten moet eten. Maar, binnen deze groep zijn er weer mensen die deze voedingsmiddelen wel goedkeuren.
Bij bodybuilders bestaat hetzelfde probleem. Enerzijds keuren veel bodybuilders voeding met een hoge GI waarde af omdat het zogenaamd een negatieve invloed heeft op je bloedsuikerspiegel, vetverbranding, etc. en het dus ongezond is voor je, maar, voor of na hun training gebruiken ze wel een pre-workout supplement of gebruiken ze producten als Waxy Maize of Dextrose. Producten die een zeer hoge GI waarde hebben. Dit soort voeding is dus “ongezond” maar als je het op een bepaald tijdstip consumeert zou het wel weer goed voor je zijn.
Zij die zich gedragen alsof de betekenis van “gezond” overduidelijk is, zijn ook onderdeel van hardnekkig bepaalde voeding in hokken stoppen. De betekenis van gezond (en ongezond) is al 1000 keer aangepast en dat zal niet snel ophouden. De definitie ervan verschilt per land, per groep en per persoon binnen die groepen. Bodybuilders vs vegetariërs vs veganisten vs Paleo vs low-carb vs low-fat, etc. etc. etc. Nutteloos.
Wat is de oplossing? Stoppen met micro-managen. Je hoeft me niet te vragen wat beter voor je is: 1 rijstwafel met pindakaas of 1 snee roggebrood met kipfilet. Dat is echt compleet nutteloos. Je mag het me wel vragen, maar je helpt jezelf er niet mee. Niet eens een beetje. Het enige wat het eventueel zou kunnen doen is dat ik voor jou bevestig dat wat je doet goed is voor jouw specifieke doel. Kijk naar het geheel. Niet naar elk product en elk label en elke milligram sucralose in die ene hap voeding die je toevallig binnenkrijgt op een zondagmiddag. Zorg ervoor dat het merendeel (80%) van je voeding bestaat uit “onbewerkte” voeding (er bestaat geen volledig onbewerkte voeding meer tenzij je alles in je achtertuin hebt staan, maar goed..) waar veel voedingsstoffen in zitten. Nog eenvoudiger: zo dicht mogelijk bij de natuur.
Als 80% van je voeding daaruit bestaat, doe je het al beter dan de meesten. Bepaal voor jezelf hoeveel eiwit, koolhydraten en vetten je op een dag zou moeten eten. Zo kun je veel makkelijker zeggen of een bepaald product gunstig is voor jouw doel. Een product is niet per se gezond of ongezond, dat zijn geen feiten. Een product kan wel veel eiwit bevatten of heel veel suiker of veel vitamines en mineralen. Dat zijn de enige dingen waar je op hoeft te letten.
Water drinken
De volgende paar stukken worden korter. Ik begrijp dat jullie niet een hele dag kwijt willen zijn aan mijn gemompel. Hoeveel water moet je drinken? Ik raad over het algemeen 2-3 liter water aan, maar ook dat verschilt. Als bouwvakker die de hele dag in Egypte onder de brandende zon werkt is 2 liter water niet genoeg. Je hoeft jezelf dus niet 2-3 liter per dag te forceren en vervolgens om de 15 minuten naar het toilet te gaan, daar wordt je ook niet vrolijk van. Je hoeft ook niet constant een fles water mee te nemen en in paniek raken als je geen fles bij je hebt. Drink genoeg om je urine enigszins helder te houden en overduidelijke dorst te voorkomen.
Glykemische Index (GI)
De glykemische index geeft ons een hint, een idee (maar ook echt niet meer dan dat) over wat voor effect koolhydraten zouden kunnen hebben op de bloedsuikerspiegel. Er zijn talloze redenen om je niet dagelijks bezig te houden met de GI waarde van de voeding die je eet. De glykemische index is vastgesteld door mensen na het vasten, die geen voedsel meer in het lichaam hadden dat opgenomen werd, een vrijstaande bron van koolhydraten te laten consumeren. Dat wil zeggen, ze aten dus bijvoorbeeld alleen maar brood, zonder beleg. Of alleen maar rijst, zonder groente of vlees na langdurig te gevast te hebben.
Het feit dat dit zonder voeding in het systeem gedaan is, ontkracht de glykemische index al. Het lichaam reageert heel anders op voeding dat geconsumeerd wordt als het nog bezig is met het verteren van voorgaande maaltijden (dat kan heel lang duren). Het hele proces van de vertering en opname duurt aanzienlijk langer. Praktisch gezien is dat ook veel logischer. Vrijwel al onze maaltijden worden geconsumeerd terwijl voorgaande maaltijden zich nog in ons systeem bevinden en daarbuiten eten de meesten (gezonde) mensen niet of nauwelijks vrijstaande koolhydraatbronnen. Als je iets toevoegt aan je koolhydraten zoals eiwit, vet (zelfs een eetlepel olie) of vezels heeft dat al een hele grote invloed op de GI waarde (die gaat omlaag). Zolang je dus niet regelmatig vast en daarna alleen maar vrijstaande koolhydraten eet, is de glykemische index niet belangrijk voor jou.
Verder houdt de glykemische index geen rekening met de glykemische lading (GL). Oftewel, hoeveelheden. Bijvoorbeeld: wit brood heeft een hogere GI waarde dan een appel. De hoeveelheden hebben echter ook invloed op de reactie van het lichaam en dat is waar het uiteindelijk om draait. Mensen die de glykemische index hanteren zullen in dat geval zeggen: “Een appel is gezonder dan wit brood omdat de GI ervan lager is.”, maar wat als een persoon 15 appels eet en 1 snee witbrood? Wat is dan ‘gezonder’? Ook hier houdt de GI geen rekening mee. Er zijn nog meer factoren die de GI nutteloos maken, maar ik wil hier geen (langer) boek van maken.
Calorieën tellen
Ook een veel besproken onderwerp. Je kunt veel beter je voedingsstoffen (eiwit, koolhydraten, vetten) tellen. Uiteindelijk zijn dat natuurlijk je calorieën maar de bronnen van je calorieën zijn ook belangrijk voor de samenstelling van je lichaam. Als je 2500 calorieën nodig hebt om op dit gewicht te blijven en 2000 calorieën eet, waarvan 90% koolhydraten, zul je hoogst waarschijnlijk nog steeds afvallen, maar daarbij ook veel spieren verliezen. Het voorgaande is slechts een voorbeeld, het is niet gezond om 90% van je behoefte uit koolhydraten te eten. Het is van belang voor je gezondheid en verhouding tussen vet- en spiermassa om een goede balans van voedingsstoffen te bepalen.
Er zijn trainers/methodes die zeggen dat calorieën tellen absoluut niet hoeft, maar iemand moet ergens rekening houden met hoeveel calorieën je moet consumeren voor jouw doel. Ik kan je een lijst met alleen maar onbewerkte voeding geven (kip, rauwe noten, groente, fruit, vis, etc.) en zeggen: “Ga maar helemaal los, je hoeft totaal geen rekening met hoeveelheden te houden.” maar als je er te veel van eet kom je nog steeds aan. Iemand moet dus je vorderingen bijhouden en eventueel hoeveelheden aanpassen. Het is wel zo dat je met bovenstaande voedingsbronnen heel moeilijk te veel calorieën binnen kunt krijgen. De voornaamste rede dat mensen dik worden is veel te veel frisdrank drinken en bloem/deegwaren eten (naar mijn mening).
Ook hier kun je te ver doorslaan. Je hoeft niet elke schil van elke amandel die je eet te wegen en te tellen, maar blijf wel consistent. Je kunt niet de ene week fruit niet tellen en de andere week wel. Kies ervoor wat je telt en wat niet en trek dat consistent door.
Wanneer mag ik wat eten?
Timing is niet relevant voor lichaamssamenstelling. Je kunt eten wat je wilt, wanneer je dat wilt. Als je 16 uur per dag werkt en net voor het slapen gaan tijd hebt voor je tweede maaltijd van de dag, kun je jezelf volstouwen en naar bed gaan. Dat eten wordt niet meer/minder opgeslagen als vet dan maaltijden in de middag. Hier kun je meer lezen over maaltijdfrequentie en timing.
Conclusie
Probeer ’the big picture’ te zien. Je lichaam weet niet hoe laat het is en welke dag het vandaag is. Kijk naar hoe je over het algemeen eet, bijvoorbeeld over de hele week en niet elke hap van elke maaltijd. Labels zijn ook niet 100% accuraat dus uiteindelijk maakt het niet uit hoe secuur je alles bijhoudt, het komt niet overeen met de realiteit. Let erop hoe je lichaam reageert. Veel van die kleine details weerhouden je van succes. Je blijft maar zoeken naar meer en meer informatie en uiteindelijk zie je door de bomen het bos niet meer.
Alle stress van al dat graven en de verwarring en onrust is vele malen erger dan een niet-biologisch product eten of een product met sucralose (of een andere stof waar je zogenaamd vreselijke gevolgen van zult ondervinden). Als je elke dag alleen maar gezonde maaltijden eet en de dag eindigt met een heerlijk toetje of iets dergelijks en zolang dat binnen je behoefte van voedingsstoffen past, hoef je je nergens zorgen om te maken.
Relax, it’s a good day 😉
18 Comments
Hoi Guy,
Goed artikel. De verleiding kan er inderdaad zijn om in de zee van informatie iets als ‘gezond’ of ‘ongezond’ te bestempelen (ook zodat je het in het vervolg automatischer kunt vermijden of benaderen omdat je het niet elke keer op nieuw hoeft te beoordelen).
Ik wil meer leren over verschillende voedingsmiddelen (specifieke dingen) maar soms ga je dan wel te veel categoriseren.
Lijkt me een heel goed doel om te proberen 80% van je voeding goed te laten zijn! Dat wil ik zeker doen.
Groeten,
Judith
Wederom, erg interessant en inspirerend artikel:) Het is goed dat je dit bespreekt en mensen een spiegel voorhoudt- ik herken mezelf namelijk ook in wat je zegt- ik let ook veels te veel op details en vergelijk alle theorieen met elkaar- deze eindeloze (en vooral frustrerend&confusing) zoektocht naar de beste theorie leidt je eigenlijk alleen maar af van de essentie van het creeeren van een levenstijl die bij jou past, waar jouw unieke lichaam goed op reageert en wat je goed volhoudt. Ik denk dat al die dieetboeken/theorieen inspelen op de “zwakte” van mensen die willen afvallen/gezonder leven. De zwakte is in dit geval dat je het liefst zo snel mogelijk resultaat ziet- zonder teveel te moeten inlezen over de theorie erachter- maar eigenlijk gewoon zonder veel na te denken iets overnemen wat beweert wordt. Met als gevolg- misschien snel even resultaat maar al gauw de valkuil dat je t niet meer volhoudt of dat t je niet snel genoeg gaat en opgeeft. Leuke eye-opener dit artikel:) thnx!
Guy, Guy, Guy, ik blijf toch elke keer genieten als ik een nieuwe post van je zie. Het is een goeie insteek om zelf resultaat te boeken. Ik heb de laatste tijd teveel kilos verloren (van 76 naar 68) en dat allemaal omdat ik mijn buikje plat wilde hebben voor de zomer (ik weet het, slecht aangepakt). Het resultaat is dat ik een platte buik heb, maar mijn heupen lijken nog steeds vettig, waardoor het minder mooi lijkt. Daarnaast ben ik veel spiermassa verloren en heb ik een ingevallen gezicht gekregen. Gelukkig is dit laatste alweer een beetje bijgetrokken na 2 weken goed trainen en eten. Ik heb het voordeel dat ik best snel breder lijk.
Ik heb nu nog 7 weken waar ik weer massa wil maken, maar niet ten koste van mijn buik. Ik zou vooral willen dat mijn heupvet ook zou inslinken, maar ik heb geen idee hoe. Als ik op een dag al teveel eet heb ik de dag erop vette heupen (qua aanzicht). Mijn vetpercentage schommelt momenteel tussen de 12,5 en 13,5 %.
Mijn trainingen verdeel ik momenteel over 3 dagen, maar ik heb eigenlijk de tijd om 5 dagen (ma/vr) te trainen. Raad je me dit aan? Ik gebruik je schema uit de post “alles wat je nodig hebt”.
Hierbij ook mijn voedingsschema inclusief alle waardes. Heb je nog opmerkingen toevallig?
Nodig:
180 Eiwitten
068 Vetten
167 Koolhydraten
==================
Pre Workout (7:00)
==================
No1
300 ml water
1 schep creatine
Totaal: 2 eiwitten / 14 koolhydraten / 0 vetten
====================
Post Workout (10:00)
====================
Lean Gain
250 ml water
25 gram walnoten
Totaal: 27 eiwitten / 32 koolhydraten / 18 vetten
===============
Ontbijt (11:00)
===============
2 Volkorenbrood
3 Eieren
1 Magere Melk
Totaal: 30 eiwitten / 39 koolhydraten / 7 vetten
=============
Lunch (13:00)
=============
100 gram Rijst / Pasta
150 gram Kipfilet / Mager Gehakt
1 Halve Paprika
1 Ui
Totaal: 35 eiwitten / 30 koolhydraten / 5 vetten
=====================
Tussendoortje (15:30)
=====================
Whey Eiwit Banaan
Totaal: 22 eiwitten / 2 koolhydraten / 1 vetten
=============
Diner (18:00)
=============
Variabel bestaande uit meergranen + kip/vis
Totaal: 35 eiwitten / 30 koolhydraten / 5 vetten
=====================
Tussendoortje (20:00)
=====================
Whey Eiwit Banaan
25 gram walnoten
Totaal: 26 eiwitten / 5 koolhydraten / 17 vetten
=====================
Tussendoortje (22:00)
=====================
Why Caseine Aarbei
Totaal: 24 eiwitten / 0 koolhydraten / 0 vetten
TOTAAL: 201 eiwitten / 154 koolhydraten / 53 vetten
Alvast bedankt!!!
Nog even een kleine opmerking, ik meld dat ik nog 7 weken heb, maar ik heb natuurlijk nog jaren. Ik leef nu even in het moment tot aan de vakantie, als dit schema goed is en het bevalt, dan zet ik deze na de vakantie door.
Hey Roderico,
Bedankt voor het compliment. Ik hoop dat je begrijpt dat ik niet in detail iedereen advies op maat kan geven. Als ik dat zou doen zou ik en geen geld verdienen en de hele dag niks anders moeten doen 😉
Je schema ziet er prima uit. Vet op je heupen wegwerken kan behoorlijk lastig zijn, hou hier rekening mee. Vaak is dit het vet dat als laatste wil verbranden. Ik raad je niet aan om 5 dagen te trainen. Als je iets meer calorieën eet elke dag dan dat je nodig hebt zul je rustig massa bouwen en zo weinig mogelijk vet aankomen. Je kunt behoorlijk massa kweken zonder je zorgen te maken om je buik, die angst moet je wel eerst loslaten.
Ik eet altijd euroshopper noten en ik kan me eigenlijk niet voorstellen dat dit helemaal natuurlijk is. Vind ik op zich ook niet erg, en is weer eens een klein detail, maar ach ik ben er wel geïntereseerd in om te weten. De enige vraag is eigenlijk dus zit er verschil in euroshopper noten of die van een natuurwinkel of iets dergelijks? (qua conserveringsmiddelen e.d)
Romy,
Huismerken willen nog wel eens suikers/vetten toevoegen aan hun producten, waaronder aan de noten. Verder weet ik niet of ze conserveringsmiddelen toevoegen aan de Euroshopper noten of dat er meer/minder conserveringsmiddelen inzitten dan bij andere merken, ik let niet echt op conserveringsmiddelen.
Oke dankjewel:)
AMEN ..!
Guy allereerst hartelijk dank voor alle duidelijke en handige tips die je op je site zet.
Ik had een vraagje, hoe sta jij tegenover biologische halfvolle melk (eigenlijk koemelk in het algemeem). Ik hoor steeds dat het zo slecht is en ik probeer nu ook bijvoorbeeld Amandel Melk als alternatief (wat zelfs vrij lekker is, maar wel duur). Ik gebruik melk voornamelijk voor bij mijn Whey shakes en in de ochtend bij de havermout.
Hoi Martien,
Als je geen lactose-intolerantie hebt kunt je zonder zorgen melk drinken.
Oooh, dat klinkt goed. Ja ik hoorde onder andere Joe Donnelly (een soort fitness model) zeggen dat het je absoluut geen zuivel moet nemen, aangezien het niet voor menselijke consumptie geschikt zou zijn. Maar dat is dus niet helemaal waar?
Daar verschillen de meningen heel erg over. Ik vraag me af wie bepaald wat wel en niet geschikt is voor menselijke consumptie. Waarom zouden we zo goed als alles van een koe, inclusief de organen die melkproductie mogelijk maken, kunnen consumeren maar de melk zelf niet?
Waarom stellen sommigen in godsnaam vragen over details onder een artikel dat aangeeft dat details (niet alle uiteraard) irrelevant zijn als het gaat om een gezonde levenswijze.. ik ben hier verbaasd over. En tevens vraag ik mij af waarom iedereen guy als het alles wetende orakel ziet als het gaat om deze details. Als ik het artikel en voorgaande artikels goed heb begrepen is het juist zo dat deze vragen over details in elke context anders te beantwoorden zijn. The big picture is waar het om gaat.. toch ?
Zo is het inderdaad.
Pingback: Boekrecensie: Paul McGlothin & Meredith Averill – The CR Way | Jelmer de Boer
Hoi Guy,
Allereerst een compliment.
Je weet alle wirwar een stuk makkelijker leesbaar te maken, dank je wel 🙂
Je geeft als tip Orange Triad.
Toen ik doorklikte las ik dat er geen ijzer in zit en dat ijzer bovendien in bepaalde doseringen giftig kan zijn; helemaal voor mannen.
Hoe zit dit precies…?
Daarnaast lees ik over kankerverwekkende stoffen (Yellow #6 en #10) die hierin zitten.
Hoe serieus moet ik dit nemen.
Alvast bedankt voor je reactie…
Hey Michael,
Ik heb de alinea waar jij het over hebt even verwijderd omdat er wat verouderde informatie in stond.
Als je op de supplementenpagina kijkt kun je een andere, lager gedoseerde multivitamine vinden die ik op dit moment aanraad.
IJzer toevoegen aan vitamines heeft niet altijd veel zin, omdat een ijzertekort heel ongebruikelijk is tegenwoordig. Je moet hier heel erg eentonig en slecht voor eten.
IJzer is inderdaad toxisch in hele hoge doses, maar dan moet je het wel erg gek maken met de hoeveelheid pillen die je slikt. Toxiciteit is altijd afhankelijk van de dosis, ook water kan toxisch zijn, maar het is in de praktijk niet erg relevant om je hiermee bezig te houden.
Het vermelden van kankerverwekkende stoffen moet ook volgens de FDA wetgeving, maar komt in principe neer op hetzelfde als wat hierboven staat.