Dit artikel schrijven was lastig omdat het lijkt alsof ik tegen Paleo ben. Ik ben niet tegen het Paleo dieet, ik ben er zelfs voorstander van. Helaas is het zo dat ook hier weer te veel extremen boven water komen en mensen er een religie van maken. Veel mensen behandelen het Paleo dieet zoals gelovigen de Bijbel behandelen. Alles eruit halen wat voor hun makkelijk is om op te volgen en de rest negeren. Dat is op zich niet erg, maar je dan gedragen alsof je een heilige bent en iedereen vertellen wat ze moeten doen, daar gaat het net te ver.

Wat is Paleo?

Paleo (komt van het woord Paleolithicum en betekent gewoon de ‘oude steentijd’) is voornamelijk goede marketing en een levensstijl gebaseerd op aannames en theorieën. Het komt erop neer dat je kunstmatige en bewerkte voeding moet vermijden. Je kiest dus voor echte, natuurlijke voedingsmiddelen en je moet meer aan lichaamsbeweging doen. Als ik het op die manier beschrijf klinkt het niet interessant en zou niemand het opvolgen. Wat het interessant maakt is dat Paleo fanaten zeggen dat de oermens zo at (wat waarschijnlijk waar is) en creëren er zo een ideologie mee. Het feit is en blijft dat al het onderzoek dat gedaan is voornamelijk conclusies moet trekken uit aannames en gokwerk. In ieder geval, het idee van eten zoals de oermens bestaat al sinds de jaren ’80 maar is sinds kort heel erg populair gemaakt. De personen die het dieet populair hebben gemaakt, trekken echter veel verkeerde conclusies, interpreteren dingen niet helemaal juist en verspreiden het woord als een feit, niet als een framework voor mensen om zelf mee te experimenteren.

Waarom ik voor het Paleo dieet ben

Simpel. Als je ervoor kunt zorgen dat men minder bewerkte voeding eet en meer aan lichaamsbeweging doet, vind ik dat geweldig. Er zijn ongelooflijk veel mensen die nu Paleo volgen en zijn afgevallen, zich gezonder, jonger, sterker en aantrekkelijker voelen. Daar zul je mij nooit iets negatiefs over horen zeggen en ik ben blij dat ze stuk voor stuk dat geluk hebben gevonden. Ik raad daarom mensen ook zeker aan om het te proberen. Het is gezond. Het is beter voor je dan een modern dieet, laten we dat voorop stellen. Het Paleo dieet slaagt erin mensen meer eiwit te laten eten, iets dat ik ook nog erg moeilijk vind om mensen van te overtuigen. Maar er zijn ook andere dingen waar je rekening mee moet houden..

Waarom ik ’tegen’ het Paleo dieet ben

Zoals ik hierboven al even kort aangaf is het voornamelijk gebaseerd op aannames en persoonlijke ervaringen. Veel van die mensen gaan het vervolgens als een religie behandelen, bepaalde voedingsstoffen volledig verbannen en als de duivel zien en oordelen over mensen die geen Paleo lifestyle volgen. Ook proberen ze mensen over te halen Paleo te proberen, omdat alles zogenaamd bewezen en waar is. Dat is het niet.

Veel mensen die aan Paleo beginnen vallen af en voelen zich beter. Belangrijk om te weten is dat een heel groot deel van die mensen nooit op hun dieet hebben gelet en nooit regelmatig aan lichaamsbeweging deden. Veel mensen hebben nooit onder hun calorie-behoefte gegeten (dat doe je snel met Paleo) terwijl ze veel eiwit binnen kregen. Ze aten nooit koolhydraten op basis van hun activiteit die dag, aten geen voeding rijk aan voedingsstoffen en aten geen groente en vezels. Dat Paleo ze dat allemaal wel laat doen, is geweldig, echt waar. Maar ze vallen af omdat ze al het bovenstaande nu wel eindelijk doen. Niet omdat de oermens zo at.

De moderne mens eet niet alleen slechter, dat is slechts een deel van het probleem. We zijn ook aanzienlijk luier geworden. Waar de oermens soms een hele dag moest jagen naar voeding, vaak op een lege maag en een zwaar calorie-tekort, stappen wij in de auto en halen we even onze boodschappen in huis. We zitten veel te veel op de bank of achter de computer, trainen niet en hebben constant te veel en te ongezonde voeding binnen ons bereik. Het gevolg daarvan is dat we snel te veel eten en niet aan genoeg beweging komen.

Het vervelendste aan Paleo is dat (veel) fanaten beweren dat je absoluut geen koolhydraten mag eten (behalve fruit). Of absoluut geen lactose, of gluten, of bonen, of granen. Dat wordt (meestal) per definitie afgekeurd en dan eet je zogenaamd geen Paleo en hoor je niet meer bij het groepje. Je moet sowieso ontzettend sceptisch zijn over een lifestyle waarbij bepaalde voedingsstoffen volledig worden verbannen.

Ten eerste kun je niet één algemeen oermens dieet samenstellen, dat is onmogelijk. Moderne ziekten zoals diabetes en hart- en vaatziekten worden afgeschoven op onze lifestyle, daar ben ik het mee eens. Men is er achtergekomen dat de oermens (maar ook de wat modernere stammen) hier vele malen minder last van had. Een van die stammen leefde op Papoea-Nieuw-Guinea en 70% van hun dieet bestond uit koolhydraten. 70%. Toch zijn er te veel Paleo fanaten die koolhydraten verbieden. Als ik eet zoals de oermens op Papoea-Nieuw-Guinea eet ik toch gewoon Paleo? Maar als ik koolhydraten besluit te eten, dan niet meer? Dan hebben we het dieet van de Inuit, een Eskimostam uit Groenland. Ook zij zijn veel gezonder dan wij en hun dieet bestaat uit slechts 2% koolhydraten.

In theorie is Paleo dus alles tussen 70% en 0% koolhydraten eten per dag. Wat Paleo dus eigenlijk is, en zo zou het onder de mens gebracht moeten worden, is een framework waarbij mensen zelf uitzoeken wat voor hun werkt. Zolang ze zich maar aan de absolute basis houden van onbewerkte voeding en meer lichaamsbeweging. That’s it.

Er zijn nog meer aspecten waar te weinig rekening mee wordt gehouden, zeker in het nieuws:

  • De oermens moest periodiek vasten. Zij hadden niet de luxe van Tupperware bakjes zodat ze elke 2 uur een maaltijd konden eten. Ze hadden ook geen McDrive. Veel activiteiten werden op een lege maag gedaan. De voordelen van vasten voor de mens zijn wél al vaak wetenschappelijk onderbouwd en hebben ook zeer gunstige invloed op het fysiek, de hersenen en kunnen het leven verlengen.
  • De oermens kreeg veel meer zonlicht. Wij zitten veel te veel binnen en mensen in Nederland hebben sowieso al te vaak een vitamine D tekort.
  • De oermens zat ’s avonds niet tot diep in de nacht te computeren en sliepen als het donker werd. Jagen in de nacht was te gevaarlijk (dat is het nog steeds).
  • De oermens verdeelde maaltijden anders dan wij dat doen. Zij aten voornamelijk NA een actieve dag (jagen, lopen, verzamelen). Er werd dus veel beter gebruik gemaakt van voedingsstoffen.

Dat de oermens nooit koolhydraten at blijkt uit het voorbeeld hierboven uit Papoea-Nieuw-Guinea. Maar ook in Mozambique zijn voorwerpen gevonden waar ze meer dan 150.000 jaar geleden al zetmeel mee bewerkte. Of ze dat aten is niet zeker, maar er was ook geen sprake van kieskeurig zijn over het eten. Je at wat beschikbaar was en dat verschilde per seizoen.

Ik ben ook een voorstander van gluten- en lactosevrij proberen te leven voor een paar weken/maanden. Veel mensen die dat doen komen erachter dat ze zich beter voelen. Het is echter niet de bedoeling dat je daarna de wereld gaat vertellen dat ze beiden slechter voor je zijn dan cocaïne. Zulke uitspraken ontstaan door mensen die een intolerantie hebben (dat zijn veel mensen) en vervolgens besluiten dat iedereen moet weten dat het killers in disguise zijn. Er zijn genoeg mensen die het proberen, geen voordelen opmerken en terug gaan naar lactose- en gluten eten, omdat ze ook geen intolerantie hebben. Ook veel grote namen binnen Paleo.

Terwijl er dus een aantal basisregels gemaakt worden voor het dieet merk je al gauw dat iedereen wat anders doet. De ene eet zuivel, de ander niet. Een ander eet granen, koolhydraten en bonen, terwijl een ander dat niet doet. Maar, ze zijn allemaal Paleo.

Conclusie

  • WAT de oermens at is een klein deel van het verhaal. De hele levensstijl was ook anders en speelde een zeer grote rol (vasten, actief bezig zijn, frisse buitenlucht, goede slaap, etc.)
  • Niemand weet zeker wat de oermens precies at. Helaas zijn er niet veel mensen meer over die er bij waren om het na te vertellen (ik zeg ‘niet veel’ omdat ik ervan overtuigd ben dat er bij ons een man in de buurt woont die een paar duizend jaar oud is).
  • Paleo volgen is erg gezond. Bewegen, onbewerkt voedsel, top. Maar het hele idee erachter zijn aannames en theorieën. Dat je geen koolhydraten moet eten omdat het de duivel is, is niet waar. Je valt niet af omdat je zoals een oerman eet, je valt af omdat je eindelijk eens let op wat je doet en binnen krijgt.
  • Er bestaan 1000 verschillende interpretaties over zogenaamd één dieet, van grote namen binnen Paleo. Twee van de grootste onderzoekers binnen dit gebied (Dr. Eaton en Dr. Cordain) hebben ook allebei verschillende conclusies getrokken.
  • Gebruik Paleo als framework om te bepalen wat voor jou werkt. Kijk waar JIJ je het beste bij voelt.
  • In de jaren ’70 is er een wereldwijde angst gecreëerd voor vetten. Als we niet oppassen komt die angst er nu (nog meer) voor koolhydraten. Zoek een middenweg.
Author

82 Comments

  1. Hoi Guy !

    Misschien moet ik dit gaan nastreven want ben de wanhoop nabij ondertussen. Ik lees veel je blog en volg veel tips op, zwaarder / korter trainen, meer eiwitten, geen aardappels enz. Ben gedisciplineerd genoeg om het snoepen enzo in 1 dag te doen om het op die manier vol te houden. Dit had ik laatst op een fitnessforum geplaatst uit wanhoop >

    ik ben dus 1.83m, 82 kilo en wil graag afvallen. Op de gewone manier vind ik niks dus ik ga proberen het koolhydraat arm te proberen. Ik ontbijt vaak met magere kwark met ongezoute noten, tussen de middag omelet met 3 eieren, groenten en 2 plakken kipfilet, en s avonds eet ik warm met weinig koolhydraten en veel groenten en vlees. Ik drink de hele dag groene thee en tussendoor groenten, fruit, 1 speculaasje of een volkoren beschuitje met bv appelstroop. ik werk onregelmatig dus kom wel e’s tijdens de lunch mijn nest pas uit waardoor ik het ontbijt dus oversla.

    Ik sport 3 per week en probeer daarvan 1 keer een les bodypump te volgen waardoor ik trouwens 2 dagen spierpijn heb, goede zaak dus. ( lijkt mij) Verder doe ik 40 min cardio en heb ik 11 apparaten voor spiertraining. Daarmee deed ik altijd veel herhalingen ( 3 x 15 ) maar is 1,5 week op 3 x 6 gezet en dan flink zwaarder in kilo’s! Ik heb geen auto dus fiets veel en heb een actieve baan.

    Ik ben met deze ongein al een kleine maand bezig. Als ik de standaard afval manier toepaste ( zo min mogelijk vet) en dat fanatiek deed viel ik binnen no time af, maar deze manier gaat dus niet snel! Er is weinig tot niks verandert en mijn vetpercentage is nog steeds 36 % na ruim een maand.

    Kan hieruit geconcludeert worden dat een huis-tuin-keuken dieet ( niet per se koolhydraten minderen maar eerder (slechte) vetten ) voor mij beter zou zijn? Ik heb 13 april een bruiloft waar in in styl moet verschijnen maar het schiet niet op! Ik ben wanhoop gewoon nabij, woest word ik erom …. Het is misschien niet ideaal maar toch zeker genoeg om iig iets af te vallen of in spiermassa aan te komen?

  2. Kan je misschien de voordelen van vasten een keer toelichten? Ik kan me namelijk niet voorstellen hoe je dat zou kunnen doen (aaah, eten, ik verheug me er iedere keer weer op) en waarom.

  3. Vind dat je interessant schrijft en vaak ook goede dingen zegt. Maar wat betreft de ziektes sla je hier toch even de plank mis.
    Dat je het hebben van meer en verschillende ziektes toeschrijft aan het dieet en conditie is niet geheel waar, en vraag me ook af waar je dat vandaan haalt (wetenschappelijk onderzoek?). Echter is het zo dat ziektes zich snel kunnen en ontwikkelen en dat door het globaliseren van de wereld, waarbij volkeren met andere volkeren in contact kwamen, er ook ziektes verspreid werden in hoog tempo waar de oorspronkelijke bevolking wel antistoffen ed tegen op had gebouwd maar de nieuwe bevolking nog niet. Gooi daar ook in de moderne tijd een flink altijd medicijnen tegenaan in plaats van op de ouderwetse manier weerstand opbouwen en voila, je hebt al een groot deel verklaard van de ziektes die er vroeger niet waren. Nu wil ik niet beweren dat het niets met voeding en lichaamsbeweging te maken heeft die afwijken van de ‘oertijd’, maar om daar zo duidelijk het vingertje naar te wijzen vind ik eigenlijk afdoen aan je blog. Ik denk namelijk dat de moderne ziektes minder te maken hebben met perse ons dieet of lichaamsbeweging dan de factoren die ik boven heb genoemd. Lijkt mij ook algemene kennis aangezien iedereen wat biologie heeft gehad op school.

    Verder: ga zo door!

    • @Lisanne:
      Je hebt gelijk, ik had wat duidelijker moeten zijn. Ik had het specifiek over hart- en vaatziekten en diabetes. Echter komt kanker tegenwoordig ook meer dan ooit voor in onze maatschappij en de link met kanker en bewerkte voeding (gifstoffen) wordt steeds vaker gelegd. Ik ben me goed bewust van het verschil tussen oorzaak-gevolg en correlatie, dus wat betreft kanker durf ik verder weinig te zeggen. Hart- en vaatziekten en diabetes zijn echter wel vaak af te schuiven op de waardeloze lifestyle van vandaag de dag.

      @Rianne:
      Dankjewel 🙂

  4. Hi Guy,

    ik volg je blog sinds een week en ik moet zeggen dat ik de link steeds vaker deel. De manier hoe je schrijft (met humor die ik waardeer) maakt dat je tips ook echt blijven hangen als ik in de supermarkt sta. Keep up the good work! Je hebt er in ieder geval een vaste lezer bij =)

  5. Heeii ik heb een paar vraagjes:

    De oermens trainde toch helemaal niet, hoe moet ik dat voor me zien dan? Ze bewegen wel veel maar dat noem je toch nog niet trainen?

    En mijn moeder zit helemaal in de put, omdat ze wil afvallen(ze is niet perse te dik, ofzo). Maar ze heeft diabetes. Niet van ouderdom of dikte. Maar dat had ze al vanaf haar 12de. Ook als ze geen honger heeft moet ze soms wat eten om haar bloedsuikerspiegel op pijl te houden(ook na 8en) en dat is best frustrerend als je eigenlijk niets wil eten. Heb jij hier misschien tips voor, of heb je hier geen ervaring mee?
    Groetjes,
    Romy.

    • Hoi Romy,

      Ik beweer geloof ik ook nergens dat de oermens trainde, toch? 😉

      Na acht uur eten is helemaal niks mis mee. In de avond eten is problematisch voor mensen die overdag te veel eten. Zorg voor kwalitatieve, onbewerkte voeding, veel eiwit, gematigd vet en weinig-gematigde koolhydraten en dan kom je al heel ver, ook zonder training.

  6. Dan heb ik waarschijnlijk weer iets zelf bedacht, maar toch bedankt voor de reactie.

    Om weinig-gematigde koolhydraten te eten is dus juist het lastige. Want als je suikerziekte hebt en je iets moet eten betekend het wat je waarschijnlijk zelf ook wel weet, dat je suikers moet hebben om je bloedsuikerspiegel weer omhoog te krijgen. En waar suikers in zitten zitten meestal ook veel koolhydraten. Dan moeten we het maar op fruit houden, denk ik zo. Dat laat mij weer komen op een nieuwe vraag: Kan je teveel fruit eten? Als ik wil kan ik namelijk zo 3/4 stuks fruit per dag eten. (ontbijt, tussendoortjes)I.p.v snoep o.i.d. Anders kan ik me minder goed inhouden.

    • Hey Romy,

      Ja, je kunt te veel fruit eten. Als je dieet voornamelijk uit koolhydraten bestaat (pasta, aardappelen, brood, etc.) eet je al te snel, te veel koolhydraten. Als je daar bovenop nog veel suikers uit fruit eet, is dat dus te veel.

      Als je nauwelijks koolhydraten eet is het weer een ander verhaal.

  7. Ron van der Hoff

    Beste Guy, helaas doe je mensen geloven dat de Paleo eetstijl geen koolhydraten toelaat.
    Echter groenten en fruit bevatten wel degelijk koolhydraten.
    Verder is het natuurlijk ook tendentieus om iedereen die volgens die methode eet over een kam te scheren.
    Ik ben het wel eens met je wat betreft eiwitten. Vooral dierlijke eiwitten worden nog te vaak te veel gegeten. Dat kan mogelijk voor mensen die veel krach trainen, maar voor een gezond en duurzaam leven is dit monder verstandig.
    De wetenschap is er overigens wel steeds duidelijker over. Wil je je kans op lang en gezond leven vergroten, dan is het verstandig om producten als pasta, aardappel, rijst en vooral brood te mijden.

    • Hoi Ron,

      Je punt over koolhydraten klopt inderdaad, ik zal die zin duidelijker neerzetten. De meeste Paleo fanaten schrappen pasta, rijst, aardappelen, brood, etc. Oftewel, vrijwel alle grootste koolhydraatbronnen van de meeste mensen. Om groente als koolhydraatbron te noemen vind ik geen praktische waarde hebben. Fruit, OK, dat geef ik je.

      Heb je het hele artikel gelezen? Ik scheer de Paleo aanhangers totaal niet over een kam. Sterker nog, ik beschrijf het verschil tussen de verschillende stromingen binnen het Paleo en de methodes die zij aanhouden. Ook maak ik geen gebruik van generalisaties en spreek ik over ‘veel’ of ‘de meesten’.

      Verder geef je aan dat je het eens bent met wat ik zeg over eiwitten. Welk punt ben je het precies mee eens? Ik geef in het artikel niet aan dat mensen vaak te veel eiwit eten, integendeel, ze eten er veel te weinig van. Krachtsporters of niet. Verder is er ook nog geen wetenschap waar je duidelijk uit kunt concluderen dat ’te veel’ dierlijk eiwit onverstandig is en wat is dan te veel? En hoe kun je de grens per individu bepalen?

      Kun je die duidelijke wetenschap hier posten alsjeblieft? Ik ben niet bekend met wetenschap die aantoont dat dat versstandig is. De enige wetenschap waar ik mee bekend ben geeft aan dat het eten van de bronnen die jij noemt voordelen kan hebben, zolang alles met mate geconsumeerd worden. De waarheid is altijd een middenweg en met bronnen volledig mijden schiet je, in mijn optiek, niet veel mee op.

      Ik heb vooral interesse in het onderzoek waaruit geconcludeerd wordt dat rijstconsumptie geschrapt zou moeten worden.

  8. Ron van der Hoff

    Even een korte ‘mobiele’ reactie ter aanvulling meer.

    Persoonlijk raad ik mensen die geïnteresseerd zijn aan om ‘De Voedselzandloper’ van Kris Verburgh te lezen. Hij heeft een verzamelconclusie gemaakt van de wetenschap en voor ons allen de ondeugdelijke onderzoeken eruit gefilterd.

    • Iemand zou eens een boek moeten schrijven over het volgende waanzinnige idee: je kan groente, fruit, vlees, vis, noten, chocolade, superfoods EN rijst, brood en pasta eten.

      Maar dat boek wordt niet geschreven, omdat de waarheid niet spectaculair genoeg is. Al dat vermijden van bepaalde voedingsmiddelen is een ongezonde obsessie. Zonder de opkomst van akkerbouw (en daarmee granen) leefde Kris Verburgh vandaag de dag waarschijnlijk niet eens om zijn boek te schrijven over het vermijden van granen.

  9. Hoi Guy, leuk artikel heb je geschreven! Ben het er in grote lijnen wel mee eens. De punten die je opsomt (vasten, timing van voeding na inspanning, zon, dagritme enz.) vind ik een goede opsomming van de zaken die wat mij betreft onlosmakelijk met de Paleo-leefstijl zijn verbonden. Ik vind het dan ook geen kritiekpunt maar eerder een aanvulling. De voeding (dieet) is belangrijk maar niet het enige natuurlijk. Dat ik geen brood, pasta of andere granen eet komt niet omdat ik geen koolhydraten wil eten want ik eet daarnaast wel zoete aardappelen, bananen, en wat fruit. Het vermijden van granen ligt inderdaad in het feit dat dit voedsel in de oudheid niet regelmatig gegeten kon worden vanwege technische beperkingen en hoogstens diende om de hongerdood af te wenden. Naast het vermeende schadelijke effect van granen, wat (natuurlijk) nog omstreden is vind ik het eten van deze producten ook weinig bijdragen voor wat betreft voedingstoffen.

  10. Ron van der Hoff

    Ik begrijp uit je reactie dat je het boek niet hebt gelezen.

    • @Ron,
      Ik heb het boek niet gelezen inderdaad. Jij bent de persoon die de volgende claim maakt, dus jij bent ook de persoon die dit zal moeten onderbouwen en mij niet naar een boek verwijzen:
      “De wetenschap is er overigens wel steeds duidelijker over. Wil je je kans op lang en gezond leven vergroten, dan is het verstandig om producten als pasta, aardappel, rijst en vooral brood te mijden.”

      Ik vroeg je dus om de bronnen naar deze ‘duidelijke’ wetenschap te citeren. Als die bronnen vermeld staan in het boek ‘De Voedselzandloper’, dan kun je deze volgens mij zonder probleem even doorgeven. Ik ben namelijk niet bekend met wetenschap waaruit blijkt dat de consumptie van granen met mate een negatieve invloed heeft op de gezondheid van gezonde mensen. In de tussentijd ga ik genieten van mijn maaltijd bestaande uit groente, vlees, gezonde vetten én granen.

      @Richard,
      Bedankt voor je reactie en compliment. Het is uit je reactie meteen duidelijk dat jij zelf logisch en kritisch na kunt denken. Helaas is dat tegenwoordig vaak uitzonderlijk onder de Paleo volgelingen, je bent daarom ook niet direct de doelgroep van dit artikel. Je dieet hoeft niet grotendeels uit granen te bestaan, mee eens, echter begrijpen veel mensen gewoon niet dat je en/en kunt eten en creëren daarmee valse dilemma’s (OF je eet alleen maar granen OF je eet ze totaal niet, een andere optie bestaat niet). De middenweg is en blijft niet spectaculair genoeg.

      Er is genoeg wetenschappelijke data beschikbaar dat de voordelen van graanconsumptie aantoont. Er is ook data dat het negatieve aspect behandeld, maar dat is voornamelijk onderzoek waarbij proefpersonen granen overmatig consumeren en dat is ook niet iets dat ik aanraad. Je hoeft geen granen te eten, maar zeggen dat je “geen Paleo bent”, granen giftig zijn, je eerder dood gaat van granen en je gezondheid belemmerd zijn, vooralsnog, feitelijk onjuist. Ik vind het onderwerpen van granen en gluten zeker interessant genoeg om aandacht aan te schenken, maar de claims die nu gemaakt worden kennen geen solide basis.

      http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22074852
      http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16670693
      http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16469984
      http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15162131
      http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20102847
      http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18175740
      http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17562226
      http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11742886

      Ik zeg nu ook niet: kijk, granen moet je eten! Maar het tegenovergestelde beweren is net zo oppervlakkig.

  11. Guy,
    ik zou aanraaden eens een serieus boek te lezen over paleo en niet de losse artikeltjes die her en der verschijnen op voedings blogs en sites.

    een aanrader is “the paleo solution” van Robb Wolf.

    daar staan een hele hoop van de misopvattingen die je hier neerschrijft in uitgelegd. ook diegene in de replys op de comments.

    Ik vind het helemaal verkeerd om te zeggen dat je moet skeptisch staan tege mensen met een extreme meening (het toaal niet eten van X, Y en Z) je moet gewoon skeptisc zijn tegen alles. want wat je extreem vind of niet hangt alleen maar af van je leefweereld en die kan helemaal “fout” zijn. (niet dat ik zeg dat die van jou helemaal fout is he)

    ik zal even een paar puntjes uit te leggen waar ik denk dat je het verkeerd hebt.

    geen lactose
    de meeste “paleo” mense kizen er dus voor om geen lactose, of gluten, of bonen, of granen: dut zijn allemaal voedings middelen die ingrote hoeveelheden schadelijk zijn voor onze gezondheid (ontbijt: brood met, lunch: boodje met, savonds pasta met) dan zit ja aan wat 2% proteine, 10% vet en de rest hoolhydraten + de gluten, lestine en andere nadelige stoffen in die belaapde koolhydraten.
    Als je die eet in een groente schotel is daar niet veel mis mee. als je ze eet als eenige koolhydraen bron wel.

    Zonder de opkomst van akkerbouw:
    heeft inderdaag gezord voor een bevolkings explosie maar dat heeft niks temaken met kwaliteit. alleen maar met kwanitteit. want voor het 1st hadde we voeding die we jaren konden bewaren. er worden nu nog mummies opgegraven met granenn die ze kunnen zaaien.

    een bevolkings explosie geeft niet aan of iets goed voor je is want uiteindelijk moet je maar gezond blijven tot wanneer je kinderen voor zichzelf kunnen zorgen om een bevolkings groei te krijgen. uit data blijkt dat de neolitische mense kleiner was, minder dense botten had en algemeen meer gezondheids problemen had (had ook te maken met meer mensen op minder plek).

    en laatste
    We zijn ook aanzienlijk luier geworden:
    is zo goed als niet de oorzaak van obesitas en dergelijke. daarvoor moet je “Why we get Fat” van Garry Taubes even bekijken. Hier worden we dik van niet te bewegen omdat onze voeding niet goed is. maar normaal gaat je lichaam het zelf reguleren als je eet wat je zou moeten eeten. wat je lichaam herkent en wat verzadigings gevoel geeft.
    ik heb zelf bijna 2 jaar geen sport gedaan (beetje gevechsport 2x per week) en ik at niet zoveel. toen ik van job veranderede kwam daar ineens 3-4 CrossFit bij en ik begon meer te eten en kwam 7kg bij in 6maand. goeie kilos wel te verstaan.
    maar als je pasta en brood veel andere verwerkte (van hamburgers tot smoothies) ligt te eten, dingen waar de verhouding zo van veranderd is dat je lchaam niet weet wat het eigelijk aan het eten is. krijg je problemen.

    ps:
    ik verdedig wel je “dierlijke proteine” standpunt hier. “rood vlees” is bewezen ongezond maar in die groep zit ook heel veel verwerkte dingen die nix meer met vlees te maken hebben. “Grass fed” heeft de goeie omega mis en is absoluut gezond.

    sorry voor de hele boterham 🙂

    • Hey Patrik,

      Bedankt voor je reactie. Ik kan je direct vertellen dat dit uitloopt tot een discussie waar we allebei niet veel wijzer van worden, maar ik wil toch even reageren, want je hebt op veel punten simpelweg ongelijk.

      Ten eerste raad ik je ook aan om veel te lezen over de kant die Paleo ontkracht, niet alleen die de kant van Paleo steunt. Niemand zal ooit zeggen dat een dieet bestaande uit groente, fruit, vlees, vis en noten slecht is voor je, het is duidelijk dat dat goed is. Mijn punt is dat Paleo-aanhangers dingen vermijden zonder dat daar een goede reden voor is.

      Het is duidelijk aan je manier van spreken dat je volledig overtuigt bent van de Paleo-lifestyle en dat is gekenmerkt door zinnen als deze: “dut zijn allemaal voedings middelen die ingrote hoeveelheden schadelijk zijn voor onze gezondheid“.

      Typisch iets wat een Paleo-aanhanger zou zeggen. Het insinueert dat de enige twee opties in het leven zijn dat je of Paleo eet, of alleen maar koolhydraten in grote hoeveelheden. Er is een hele, hele grote middenweg tussen totaal geen gluten, lactose, bonen en granen consumeren of het met mate eten. Het idee dat je alles met mate kunt eten is zo eenvoudig, maar die logica wordt gewoon genegeerd.

      Sterker nog, er is geen bewijs dat een middelmatige hoeveelheid graanconsumptie de gezondheid schaadt, maar er is genoeg bewijs dat een middelmatige consumptie van (volkoren) granen de gezondheid bevorderd en bepaalde soorten kanker (zoals darmkanker) kan voorkomen. Ik ben het met je eens dat je niks (behalve groente) in grote hoeveelheden zou moeten eten elke dag, maar “te veel” en “helemaal niet” zijn niet de enige twee opties waar je uit kunt kiezen.

      Je punt over dat we luier geworden zijn klopt. Dat geef ik ook aan in de conclusie. De oermens reed niet in zijn auto naar de Albert Heijn om een stuk vlees te halen, maar moest hier zelf voor zorgen en daar kwam veel lichaamsbeweging bij kijken.

      Ik snap niet goed waar ik aangeef dat rood vlees ongezond is? Rood vlees is niet bewezen ongezond.

      Grasgevoerd vlees is niet bewezen gezonder dan graangevoerd vlees. Grasgevoerd vlees bevat inderdaad iets meer omega 3, maar grasgevoerd vlees kan ook andere vetten bevatten die de gezondheid meer schaden dan de vetten in graangevoerd vlees. Het gaat ook om context. Als je een vettig stuk grasgevoerd vlees eet, bevat een gemiddelde portie ongeveer 1g omega 3. 1 gram. In een vet stuk vlees. Als we het dus hebben over een mager stuk grasgevoerd vlees, zijn de hoeveelheden omega 3 niet significant.

      We gaan nog verder dan dat. Als je bekijkt hoeveel vlees je eet over de hele week en dat zou ook niet veel te veel moeten zijn (alles met mate) dan is de hoeveelheid omega 3 die je uit grasgevoerd vlees haalt nog minder belangrijk. Als je onnodig veel geld wilt betalen voor grasgevoerd vlees, prima, maar dat je met graangevoerd vlees je gezondheid schaadt is nog nooit bewezen en dergelijke uitspraken zijn puur gebaseerd op wat men op internet leest.

      Het lichaam kent geen voedingsmiddelen als ‘hamburgers’, maar alleen macro- en micronutriënten. Niemand zal ooit beweren dat je dieet voornamelijk uit bewerkte voeding moet bestaan, ik ook niet, maar de Paleo lifestyle is gewoon een hype en is gebaseerd op ideeën (wat de oermens at) die we toch nooit met 100% zekerheid kunnen bewijzen.

      Paleo is goed voor de mens, maar niet om de redenen die aangekaart worden.

  12. je hebt gelijk. dit kan lang duren dus ik hou het kort 🙂

    ik insinueer niet dat er maar 2 opties zijn door te zeggen dat iets in grote hoeveelheden schadelijk is. daarmee zeg ik alleen maar dat het veel eten zoals ik zei in mn vb schadelijk is. er zijn heel veel paleo aanhangers die linzen, bonen, zoete aardappelen mengen in hun groente schotels zeker de atleten op hoog niveau (CrossFit games) en als er iemand de paleo nazi over uithangt is dat omdat het iemand is die er net mee bezig is net exreem moet zijn in de begin fase om zo te bepalen wat zijn lijf kan hebben en niet.

    meestal begin je met 30 dagen “extreem” paleo envoeg je dan weer dinge bij om te kijke wat je lichaam doet. ik eet zo goed als geen granen en aan verwanten want ik word daar onmiddelijk winderig van… met melk heb ik dan weer geen enkel probleem.

    met maten kan altijd maar het probleem is dat mensen vaak niet weten wat met maten betekend. met maten cornfalkes eten bij het ontbijt 1x per dag. dat is toch met maten… volgens mij niet. wat bonen rijst etc in een groeten schotel steken dan weer wel.

    ik dnk dat het voor ons geoon makkelijker is om “nee” te zeggen en dan gaan mense achter af wel naar de 80% paleo zoals wij dat noemen en dat is waarsch ook de gezondere vorm.

    rood vlees. het bewijs daar is wat onrechtstreekser. het is wel bewezen dat gras gevoerde runderen zo geod als geen methaan produceren. dat werd meverteld door een vriendin die onderzoek doet voor een doktoraat in “sustainability”. Verder zie je in de docu “Food Inc.” dat graan gevoederede runderen in de VS ecoli oplopen omdat het graan de doorlaadbaarheid van de darmwand aantast en er dus zo meer bacterien in het dier terecht komen. die besmetting verliezen ze na 2 weken gras eten.
    al je dat in verband trekt met wat over gluten en lectine wordt gezegd kan je concluderen dat het wat met je darmwand doet. ok geen sluitend onderzoek naar dat onderwerp.
    ook weel gevallen van cealics en IBS gaan weg als de granen uit het dieet gaan en het zijn auto-imuun ziekte.

    waar ik wel zeker van ben is als iedereen jouw “met maten” zou hanteren bij het eten van granen en dergelijke ze een hele hoop gezonder zoude zijn.

    • Dus de conclusie is: beperk je inname van bewerkte voeding, of schrap deze volledig omdat het geen toegevoegde waarde heeft voor de gezondheid. Het tegenovergestelde is daarmee niet automatisch waar. Het consumeren van beperkte hoeveelheden bewerkte voeding schaadt de gezondheid niet. Eet vooral groente, fruit, vlees, vis, eieren, noten, zaden, etc. Het toevoegen van bonen, zuivel en (volkoren) granen aan dat geheel heeft bewezen voordelen. Als er een allergie/intolerantie voor is vastgesteld, consumeer het dan niet.

      Dat is het. Als je dat Paleo wilt noemen, prima, maar dat is het niet. Dat is gewoon logisch en verantwoord omgaan met voeding. Paleo is een vaag begrip met honderd verschillende betekenissen en iedereen past het begrip aan naar zijn/haar standaarden en wensen, net zoals dat met religie wordt gedaan.

      Documentaires als Food, Inc. en boeken van Robb Wolf of, nog veel erger, Gary Taubes, zijn ver van objectief en keer op keer ontkracht door de wetenschappelijke literatuur.

      Een koe waarvan het dieet voor 100% uit graan bestaat en daar de gevolgen van kunnen we niet algemeen doortrekken en concluderen dat granen/gluten slecht zijn voor de mens, ongeacht de context en hoeveelheid. Ik insinueer niet dat jij dit hier direct stelt, maar genoeg Paleo-aanhangers doen dit wel.

      Het maakt me verder ook niet zo veel uit wat mensen doen m.b.t. Paleo. Paleo is voor velen simpelweg beter dan wat ze voorheen deden en daarom werkt het ook, maar nogmaals, het werkt niet door de redenen die geclaimd worden.

  13. Dat is nogthans hoe paleo wordt toegepast op alle plaatsen waar het een beetje serieus is hoor. meestal is er een langzaame overgan naar die “extreme” paleo omdat mensen dat nu eenmaal niet kunnen van de ene dag op de andere. dan 30 dagen super strict. en dan als ze er zelf zin in hebben dinge bijvoegen.

    dan na een tijdje stagneerd de sportive prestatie en dan voege we vat extra wet toe (vis, olie, noten etc) en dan gaat alles weer vooruit.
    die extremen van GEEN die kennen wij eigelijk niet. in grote lijnen doet idereen wat hetzelfde maar er zijn altijd wat verschille. ik eet geen verwerkte granen zoals ik al zei, ik krijg er last van. 1 dag brood en ik voel het.
    iemand die ik ken heel strict paleo + aardappelen 😀 enz enz

    die GEEN ga je nniet terug vinde om plaatsen waar het er wat profesioneler aan toe gaat denk ik. Elke CrossFit gym gebruikt die vorm van “paleo”

    Wetenschappelijk literatuur geloven in een land waar ex-monsanto 8/10 hoogste posities in het FDA (food, drug administration) bekleed en waar de graan lobby gigantische proporties aan neemt vind ik een beetje een risico…
    Geef mij dan maar een Robb Wolf die bio-chemicus is en een strength & conditioning centrum heeft en een Taubes die alleen maar onderzoeks journalist is…

    toen ik het had over het graan gevoedered wilde ik het niet door trekken naar mensnen maar alleen zeggen dat gras gevoerde koeien gezondere dieren zijn (en de kweek ervan een veel kleinere ecologische voet afdruk heeft al is dit off topic) niet alleen in omegas.
    maar ik vind het niet gek dat een koe die genetisch niet gemaakt is voor iets anders dan gras gezonder is als ze gras eet. maar bij mensen zou dat niet zijn…

    dan zou ik het heel leuk vinde moest je een artikel schrijven waarom paleo dan eigelijk wel werk volgens jou. zou ik uiterst interesant vinde 🙂

    • Dat jij die extremen niet kent, betekent niet dat ze niet bestaan, want ze bestaan wel degelijk. Gary Taubes is zelf zo een “geen” persoon. Paleo wordt ook buiten CrossFit gyms gebruikt en daarbuiten hebben mensen andere behoeftes en ideeën over wat Paleo zou moeten zijn. Ik blijf het zeggen: het feit dat er verschillende ideeën en interpretaties over bestaan betekent al direct dat je Paleo niet als een standaard label kunt gebruiken. “Paleo lifestyle is het beste!!!”

      Ik hoef geen artikel te schrijven over waarom Paleo wel werkt, omdat het antwoord heel eenvoudig is. De meeste mensen eten als idioten. Als je overstapt van een voedingswijze die vooral bestaat uit brood, ontbijtkoek, cornflakes, gesuikerde frisdrank, snoep, chips, etc. naar een voedingswijze die bestaat uit groente, fruit, vlees, vis, etc. dan is het logisch dat je afvalt en je je beter voelt.

      Dat heeft niet te maken met het zogenaamde “feit” dat je nu eet als een oermens, dat suiker/lactose/granen slecht zijn, het betekent gewoon dat je niet meer als een idioot eet en je lichaam de nodige micro- en macronutriënten geeft die het nodig heeft.

      • Ik heb met interesse je blog gelezen over Paleo en kan me er grotendeels in vinden. Ik ben met je eens dat de zogenaamde grote namen in de Paleo-business vaak de plank misslaan en doordraven. En niet alleen in de Paleo-business hoor, de alternatieve hoek is nog veel erger met hun melk is voor kalfjes.

        Ik ben na een levenlang clean eating, paleo gaan eten. Door medicatie was ik flink aangekomen en voldeden de zes kleine maaltijden en krachttraining plots niet meer. Zelf dacht ik ook altijd dat afvallen simpel was, meer verbranden dan eten. Boy, wat ben ik teruggefloten door mijn lijf. Zo simpel ligt het helaas met mijn medicatie niet, in de VS lopen inmiddels ook rechtszaken tegen de fabrikant omdat mensen door dit medicijn diabetes II/metabool syndroom hebben gekregen. Dus na lang snuffelen op internet kwam ik het paleodieet tegen. Voor mij geen grote overstap qua voedselkeuze op granen na. Ik sloeg mijn havermoutontbijt over en ruilde mijn zes maaltijden in voor twee grote maaltijden mèt hetzelfde aantal kcal. Et voilà, het vet smolt van mijn buik af. En nog mooier, mijn jarenlange acneprobleem verdween als sneeuw voor de zon toen ik van het 80-20 principe afstapte en voor 100% paleo ging, al eet ik wel zuivel. Dus ja, graan was in mijn geval echt wel een boosdoener en ik kan prima zonder.

        Mijn insteek wat paleo betreft is simpel, ik eet wat ik in principe in geloofwaardige hoeveelheden zou kunnen produceren in mijn eigen moestuin wat plantaardig voedsel betreft. En er is geen plek om voldoende graan te verbouwen om te overleven en tijd en energie over aan je dagelijkse hoeveelheid voedsel te komen, dus om te oogsten, malen, bakken, etc. Hetzelfde geldt voor oliën. Ik eet dus wel aardappels op zijn tijd of peulvruchten en mijn paprika’s en amandelen doen het ook prima.

        Wat betreft grasgevoerde versus graangevoerde runderen, runderen zijn prima in staat graan te verteren, het zijn geen mensen. Dus ik eet gewoon stieren die maïs eten en drink gerust geiten- en koeienmelk, kaas, kwark, etc. van de boerderijwinkel want ik wil wel graag weten wáár mijn eten vandaan komt. Koolhydraten komen in mijn geval uit groenten en fruit en niet veel want ik ben maar klein. Dus niet omdat ik ’tegen’ koolhydraten ben, maar omdat ik ze niet nodig heb en liever mijn dagelijkse kcal gebruik om aan voldoende eiwitten te komen.

  14. oh ik ken ze wel maar volgens mij zijn ze de meer vocale maar toch minderheid van het paleo groepje.

    dat klopt idd maar hoe komt het dan dat ook menen met een “gezonder” dieet beter gaan presteren op een eerder paleolitisch dieet. Er zijn mense die bij ons aankomen ne een heel leven van sport en gezonde voeding, eenhele tijd bij ons trainen en het goed doen en paleo beginnen omdat zowat iedereen bij ons dat doet en er dus wat door wordt meegesleurd. en met een piek beter gaan presteren?

    • Die vraag is echt veel te algemeen en is bedoeld om een “ik weet het niet” uit me te krijgen, waardoor Paleo als superieur wordt bestempeld. Tenminste, dat gevoel krijg ik bij die vraag.

      Als je aankomt eet je te veel calorieen. Of je nu gezond eet, sport, dat maakt niet uit. Als je aankomt, eet je te veel.

      Verder is je vraag te algemeen en is het zonder verdere details over een betreffend persoon niet mogelijk om te antwoorden. Negeer ook de kracht van placebo niet.

  15. Niet zozeer de bedoeling om een “ik weet niet” uit he te krijgen maar eerder om aan te duiden dat je stelling niet klopt volgens onze ervaring.

    dit is te ongenuanceerd. ik las in een artikel als ge geduurende 10 jaar 10 kg bij komt (met de berekeing in kcal erbij) dat je uiteindelijk 1 mond vol eten teveel heb gegeten.

    verder zien wij ook dat de teveel aan calorieen niet altijd de boosdoener is. sommige mensen met overgewicht eten evenveel of meer calorieen per dag dan ervoor. en toch vallen ze af… dus is volgens ons waaruit die calorieen komen en wat dat doet met je hormoon huishouding belangrijker.

    het is ook een heel algemeen gegeven. het loopt erg uiteen bij ons maar we zien dat iedereen het beter doet als de granen grotendeels verdwijnen ook bij mensen die al jaren aan sport en “gezonde” voeding doen.

    • Er is nog nooit aangetoond dat mensen afvallen met een calorie-overschot. Er is talloze keren aangetoond dat mensen geen flauw idee hebben over hoeveel calorieen ze eten of zouden moeten eten. Mannen en vrouwen zitten er vaak meer dan 100% naast. Ze eten dus twee keer zo veel calorieen als ze denken. Dat overgewicht het resultaat is van een hormonaal disbalans is een theorie. Dat een hormonaal disbalans het gevolg is van overgewicht zie je wel continu.

      Vetcellen moeten gevuld worden door calorieen. Als je te dik bent (m.u.v. unieke medische aandoeningen) consumeer je te veel calorieen. Het tegendeel is nog nooit aangetoond. Wat jullie in de CrossFit box meemaken is, met alle respect, totaal niet relevant.

      Als iedereen het idee heeft dat ze het beter doen zonder granen en 20 CrossFit figuren laten dat aan een nieuweling in de box merken, begrijp ik dat die persoon het vervolgens ook op magische wijze ineens beter doet. Peer-pressure en placebo. Mooie combinatie.

  16. dat mensen niet ween hoeveel calorien ze eten is wel waar maar wij beginnen meestal van een week een dagboekje bijhouden. echt exact is da ni want mnese “vergeten” wel al is iets maar toch.

    ik heb het niet over een hormonen disalance maar welk hormonen de voeding die je eet activeerd. calorieen die je uit groenten haalt geven zo goed als geen insuline spike terwijl dat bij pasta en dergelijke wel so is. Insuline is HET hormoon dat vert stockage in werking zet.
    mensen die dus veel dingen eten die hun insuline spike zo goed als gerust laat worden actiever eerder dan dikker. en mense die dus teveel van de insuline spikers eten worden eerder dikker.

    wat bij ons en de andere 4000 crossfit gyms gebeurd zal dan wel allemaal peer-presure en placebo effect zijn 🙂

    • Je insuline argument komt van Taubes. Mensen komen ook aan zonder pieken in insuline. Eiwit piekt ook insuline. Whey eiwit bijvoorbeeld is behoorlijk insulinogenic.

      Ik begrijp dat je een autoritaire rol hebt binnen het CrossFit, aangezien je zo op de hoogte bent van alle 4000 CrossFit gyms en de personen die daar trainen en hun dieet. Ik ga ervan uit dat jouw uitspraak niet ontstaat uit berichten op een algemeen CrossFit forum waar misschien 50 mensen aangeven dat ze het beter doen zonder granen. Als jullie massaal willen geloven dat jullie prestaties vooruit gaan door het schrappen van granen en het schrappen van granen alleen, more power to you brother.

      Je hebt tot nu toe alle argumenten die rusten op daadwerkelijk bewijs genegeerd en blijft terugvallen op anekdotisch bewijs. Ik ben helaas niet van plan om mijn blog, mijn advies of mijn gedachtegang te baseren op anekdotisch bewijs.

      “Wij zien, wij zien, wij zien, wij zien.” – ik wens jullie nog heel veel plezier met het zien. Als de Paleo fase weer voorbij is, of als een autoritair figuur binnen Paleo (of CrossFit) opeens stelt dat granen wel goed zijn, gaan jullie er massaal in mee en bevorderen granen opeens jullie prestaties.

      CrossFit, net als Paleo, had geweldig kunnen zijn, als het kuddegedrag die eruit ontstaat het niet in een godsdienst had veranderd.

  17. Guy, dit ben ik niet met je eens, deze meningen alsmede de uitingen op blogs en dergelijken doen niets af aan de Paleo-levenswijze. Ik kan niet alles onderbouwen met wetenschappelijke studies en dat hoeft ook niet. Mijn insteek is nog steeds dat voor de zogenaamde neolithische voeding het volgende geldt; de bewijslast dat het goed is voor de gezondheid ligt dan bij dat bewuste voedingsmiddel. Dit geldt dan in mijn ogen voor de echte paleo-vreemde zaken als olie, zuivel (ik cheat wel eens ;-)), granen, grote hoeveelheden suiker, voeding in vloeibare vorm en andere hoogbewerkte producten die de eetlust stimuleren.
    Ik vermijd deze voeding zoveel mogelijk en sommige 100%, ik denk dat je daarbij wel altijd zelf kritisch moet zijn op de kwaliteit (voldoende vitamines, mineralen).

    Ik beweer niet dat dit als donderslag bij heldere hemel een wonder teweeg gaat brengen, ik gok op gezondheid op de lange termijn zonder beperkingen 🙂

    • @Patrik,

      Ben je echt van plan om na deze discussie af te sluiten met zo een ondoordachte opmerking? Dit is geen 4chan. Ik zei niet dat CF/Paleo “slecht” is omdat het een hype is, maar omdat het kuddegedrag dat eruit ontstaat geen logisch of zelfstandig denkgedrag bevorderd en iedereen neemt alles maar klakkeloos van elkaar aan. Rob Wolff, onze oppergod, zegt dat granen slecht zijn, dus dat zal dan wel waar zijn. Enig idee hoeveel claims van Rob Wolff door empirisch onderzoek onderuit gehaald kunnen worden? Ook enig idee hoeveel onderzoek zijn uitspraken ondersteunen? Interesseert je waarschijnlijk niks, want dat doet het geloof met je.

      In de bodybuilding scene is het ook zo, maar daar gaat het hier niet om.

      Zoals ik in mijn eerste reactie naar jou zei: hier komt toch niks uit. Blijf gewoon je ding doen, als het voor jou werkt, prima. Ik durf er geld op te zetten dat je na deze fase gewoon weer granen eet.

      @Richard,

      Geen idee waar je het niet mee eens bent, maar dat komt waarschijnlijk door de koppijn die Patrik heeft veroorzaakt 😉

      Natuurlijk hebben de meningen/uitingen op Paleo blogs/boeken/websites invloed op de levenswijze, omdat al deze manieren van communicatie de Paleo-levenswijze vormen en in stand houden. Paleo kent geen definitieve solide basis in de wetenschap. Zeker niet een enkele vorm van Paleo die we wereldwijd door kunnen trekken.

      Ik ben het ook met je eens dat we juiste voedingsmiddelen moeten kiezen, etc. etc. dit heb ik allemaal hierboven al gezegd. Het enige waar ik mij aan stoor is dat iedereen klakkeloos aanneemt dat o.a. granen slecht voor je zijn, terwijl dit gewoon niet bewezen is. Ik heb echt soms het gevoel alsof ik met extreem gelovigen discussieer als het om Paleo gaat.

      Niemand weet op dit punt wat de absolute waarheid is, maar we weten op dit punt wel sowieso dat veel claims binnen Paleo niet bewezen kunnen worden en dat het tegendeel van die claims wel te bewijzen is.

  18. had paleo en CF geen hype geweest zou het super zijn… ‘nuff said. 😀

    ik kap ermee

  19. Guy ,

    Ik heb net door alle reacties gezift , maar het lijkt alsof niemand erg happig is om referenties te geven voor eender welke uitspraak die ze gedaan hebben . Wat ik graag zou zien , om uw argumenten steun te geven zijn enkele onafhankelijke wetenschappelijke studies die voldoend diep , breed en langdurig genoeg waren , die bewijzen dat een gematigde inname van granen of melk voordelen hebben op de gezondheid .Vooral zou ik het leuk vinden een studie te vinden waarin te lezen stond dat graan gevoederde evenwaardig zijn aan gras gevoederde koeien wat consumptie betreft .
    De gulden middenweg wordt vaak gebruikt als excuus omdat het redelijk klinkt . Alles met mate hoor je . Maar de wetenschap bewijst vaak dingen die tegen onze instinctieve gevoelens ingaan .
    Goed , als u me even kan doorverwijzen naar de studies over deze drie dingetjes heb ik ook meteen wat lees .
    Een voorbeeldje van wat ik bedoel :

    http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10837285

    Over gras gevoederde koeien en vlees :

    http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2846864/

  20. claims die bewezen worden zijn die, die veel geld opleveren; dure studies worden gesponsord en de outcome staat bij voorbaat al vast lijkt me.
    Er zijn ook wel goede integere wetenschappers die van goede wil zijn hoor, ze worden alleen ondergesneeuwd door de macht van het geld.
    Wij daarmee gediend is valt te bezien….

    klinkt misschien wel ook religieus/fanatiek misschien. zo ben ik echter helemaal niet hoor 🙂

  21. welke vooruitgang bedoel je, die van de statines die nauwelijks preventief voordeel bieden voor de overgrote meerderheid voor wie het word voorgeschreven maar wel vele nog niet allemaal bekende bijwerkingen veroorzaken. Misschien doel je op de griepprik, die door vrijwel heel de westerse wereld wordt verspreid met instemming van de overheden en waarvan een cochrane review al heeft geconcludeerd dat de overgrote meerderheid geen enkel effect heeft en waarvan de bijwerkingen …. Ja wat zijn de bijwerkingen?
    Weten we dat eigenlijk wel, iig niet uit onderzoeken want die zijn meestal korte termijn gericht. Als je vervolgens breed in de bevolking implementeert worden die effecten ook zeer moeilijk detecteerbaar.
    Bedoel je misschien het gebruik van antibiotica bij allerlei ontstekingsgerelateerde processen in de mens. Het is gewoon bekend dat de darmflora grotendeels wort uitgeroeid daardoor. De darmflora werd lang ondergewaardeerd maar wint steeds meer belangstelling in de wetenschap. Ik voorspel een grote toekomst!
    Ik heb toch wel een probleem met allerlei onderzoeken op pseudomarkers als cholesterol ldl/hdl omega-3 gehalte en noem er nog maar een paar op. Dat lijkt allemaal mooi en dient als basis voor vele aanbevelingen.

    In de praktijk komt er vaak te weinig van terecht en dan bedoel ik in relatie tot harde eindpunten als overlijden aan en optreden van hart- en vaatziekte, griepgevallen, gewoon echte tastbare zaken waar het om gaat.

    Maar het is wel wetenschappelijk onderbouwd hoor!
    Ik ben absoluut niet tegen wetenschappelijk onderzoek dat integer wordt uitgevoerd, ook niet als dat geld oplevert voor de industrie. Sterker nog ik werk zelf ook in die industrie. Ik heb de indruk dat vele complexen zaken worden gereduceerd tot een eenvoudig meetbaar en beheersbare parameter die veelbelovend lijkt maar toch “te kort door de bocht” was om echt tot preventie te leiden.

    Inderdaad alle data is bekend, de interpretatie is echter ook wel onderhevig aan bepaalde belangen. Ik hoop dat die belangen de gezonheid van de patient zijn.

    Wat heeft dit te maken met voeding?
    Alles; dezelfde motieven spelen een rol.

    Mijn advies, blijf zoveel mogelijk zelf op de hoogte en volg informatie uit betrouwbare bronnen.

    Gezond verstand helpt ook al heel wat!

  22. Hoi Guy

    Sorry voor de late reactie , ik werk weekends , daarom .
    Ik ga even in discussie met enkele dingen die gezegd zijn :
    Een van die dingen was :

    “Onderzoek afkeuren op basis van de financierder is een vooroordeel.”
    Daarop verwijs ik naar een van de conclusies van de metastudies die u doorlinkte :

    AUTHORS’ CONCLUSIONS:
    Despite the consistency of effects seen in trials of wholegrain oats, the positive findings should be interpreted cautiously. Many of the trials identified were short term, of poor quality and had insufficient power. Most of the trials were funded by companies with commercial interests in wholegrains. There is a need for well-designed, adequately powered, longer term randomised controlled studies in this area. In particular there is a need for randomised controlled trials on wholegrain foods and diets other than oats.

    Een ander argument was :

    “Het punt over grasgevoerd/graangevoerd is niet aan te tonen in een enkel onderzoek, omdat “beter” meerdere interpretaties kent”

    Als we naar wetenschappelijke studies gaan zoeken moeten we met enkele dingen rekening houden .
    1) is het een onafhankelijke studie
    2) is ze voldoende diep en breed ( langdurig en over veel bevolking
    3) is ze ‘peer reviewed’ ( hebben andere mensen dezelfde resultaten gekregen met dezelfde methoden )
    Er zijn andere factoren ( causaal of correlatieve verband , dubbel blinde studie of niet , etc .. )
    Maar deze zijn de belangrijksten .
    Er zijn veel studies gedaan naar homeopathie , waarvan enkelen het positieve effect van homeopathie over placebo’s beschrijven. Raadt u even door wie die studies gesponsord werden ? Jammer genoeg is het voor wetenschappers en onderzoekers niet erg makkelijk om aan een goed betaalde job te raken , en velen knijpen daarom een oogje dicht om alle schaapjes op het droge te krijgen . Dat kan verstrekkende gevolgen hebben , zelfs als sommigen door het troebele water kunnen kijken.
    De graanindustrie is enorm . Combineer dit alles en je hebt een erg labiel hoopje onderzoek .
    Gelukkig genoeg zijn er enkele studies te vinden die wel aan alle criteria voldoen . Daar moet sterk de voorkeur aan gegeven worden ( of die nu voor of tegen granen uitspreken maakt niet uit )
    De studie die ik doorstuurde over graan gevoederd vee ging over 30 jaar en was uitgevoerd door Auteurs die het belangrijk vonden erbij te vermelden dat ze geen competitieve interesses hadden .

    Goed , hier ga ik het bij laten , het was erg interessant te lezen , ik ben zelfs van plan om mijn kennis over het graan-gedeelte wat bij te schaven .
    Als u wil kan u me bereiken op de email die ik leverde .

    Tim

    • Hoi Tim,

      Ik weet dat jij het ook af wilt sluiten, zal het daarom kort houden.

      Ik realiseer me wat voor conclusies er getrokken worden door de onderzoekers zelf. Ik zeg ook absoluut niet dat mijn links een definitieve conclusie zijn, maar het feit dat dergelijke studies aanwezig zijn, betekent dat je het tegenovergestelde niet als objectief feit kunt zien (granen zijn slecht). Zolang er onderzoek is dat het tegenovergestelde aantoont, moeten we alles nog overwegen. We weten het gewoon nog niet zeker, daarom zijn extreme beslissingen en uitspraken onnodig.

      De meeste mensen beginnen met een conclusie in gedachten (granen zijn slecht bijvoorbeeld) en zoeken onderzoek die deze gedachten steunen en negeren al het andere onderzoek. Dat is niet hoe de wetenschap werkt. Stellen dat al het pro-granen onderzoek bestaat puur omdat het gefinancierd zou zijn door de industrie valt onder een complottheorie in mijn ogen.

  23. Stellen dat al het pro-granen onderzoek bestaat puur omdat het gefinancierd zou zijn door de industrie valt onder een complottheorie in mijn ogen.

    Dat denk ik inderdaad ook:
    Cochrane Database Syst Rev. 2007 Apr 18;(2):CD005051.
    Wholegrain cereals for coronary heart disease.
    Kelly SA, Summerbell CD, Brynes A, Whittaker V, Frost G.
    Source

    University of Teesside, School of Health and Social Care, Middlesbrough, UK, TS1 3BA. s.kelly@tees.ac.uk
    Abstract
    BACKGROUND:

    There is increasing evidence from observational studies that wholegrains can have a beneficial effect on risk factors for coronary heart disease (CHD).
    OBJECTIVES:

    The primary objective is to review the current evidence from randomised controlled trials (RCTs) that assess the relationship between the consumption of wholegrain foods and the effects on CHD mortality, morbidity and on risk factors for CHD, in participants previously diagnosed with CHD or with existing risk factors for CHD.
    SEARCH STRATEGY:

    We searched CENTRAL (Issue 4, 2005), MEDLINE (1966 to 2005), EMBASE (1980 to 2005), CINAHL (1982 to 2005), ProQuest Digital Dissertations (2004 to 2005). No language restrictions were applied.
    SELECTION CRITERIA:

    We selected randomised controlled trials that assessed the effects of wholegrain foods or diets containing wholegrains, over a minimum of 4 weeks, on CHD and risk factors. Participants included were adults with existing CHD or who had at least one risk factor for CHD, such as abnormal lipids, raised blood pressure or being overweight.
    DATA COLLECTION AND ANALYSIS:

    Two of our research team independently assessed trial quality and extracted data. Authors of the included studies were contacted for additional information where this was appropriate.
    MAIN RESULTS:

    Ten trials met the inclusion criteria. None of the studies found reported the effect of wholegrain diets on CHD mortality or CHD events or morbidity. All 10 included studies reported the effect of wholegrain foods or diets on risk factors for CHD. Studies ranged in duration from 4 to 8 weeks. In eight of the included studies, the wholegrain component was oats. Seven of the eight studies reported lower total and low density lipoproteins (LDL) cholesterol with oatmeal foods than control foods. When the studies were combined in a meta-analysis lower total cholesterol (-0.20 mmol/L, 95% confidence interval (CI) -0.31 to -0.10, P = 0.0001 ) and LDL cholesterol (0.18 mmol/L, 95% CI -0.28 to -0.09, P < 0.0001) were found with oatmeal foods. However, there is a lack of studies on other wholegrains or wholegrain diets.
    AUTHORS' CONCLUSIONS:

    Despite the consistency of effects seen in trials of wholegrain oats, the positive findings should be interpreted cautiously. Many of the trials identified were short term, of poor quality and had insufficient power. Most of the trials were funded by companies with commercial interests in wholegrains. There is a need for well-designed, adequately powered, longer term randomised controlled studies in this area. In particular there is a need for randomised controlled trials on wholegrain foods and diets other than oats.

  24. Okay Guy ,
    Was leuk lezen ,
    bedankt voor de reacties .

  25. Mooi artikel…
    En je hebt helemaal gelijk… Alles in balans… Zelf ben ik een bodybuilder die ook dagelijks bezig is met voeding…

    Alles wat je ziet in de supermarkt is bewerkt !! Bijna overal zit conserveer middel in… Zelfs op de groente en fruit afdeling is het bewerkt… Met gif en ongedierte bestrijdingsmiddelen..

    Overal zit bijna suikers in … En het mooie is dat wij er van genieten … Wij worden overal waar je komt overladen met reclames van snoep en fastfood… Logisch dat wij niet kunnen zien dat wat wij eten slecht is voor je gezondheid !!
    De fabrikanten van insuline lachen zich dood … En proppen hun zakken vol met geld … Omdat elk jaar er miljoenen mensen diabetis krijgen… En wij gaan heerlijk verder met het eten van ongezonde troep …

    Je lichaam is je tempel … Je bent wat je eet … Elke maaltijd telt …

    Wou dit even mee geven aan de mensen … Mooi artikel van paleo … Volg het zelf ook … Althans de richtlijnen … Bij werkt het zo eiwit – vet – koolhydraat … Wij Zijn zo bang voor vet dat we het liefst zo veel mogelijk willen vermijden… Terwijl ons lichaam beter vet kan verbranden dan koolhydraat !! Die suikers … Zetmeel etc etc maakt ons dik nie vet !! Eet de juiste vetten … Eet niet teveel brood rijst aardappel pasta.. pak dan verse groente om het volle gevoel te krijgen !! En wat meer vlees !! Kom je al heel ver mee

    Anyways … Leuk dat mensen een ongeveer zelfde visie hebben

  26. mijn schoonbroer en schoonzus doen ook aan paleo. en ze zijn daar echt heel fanatiek in en beheerst heel hun leven. ze eten elke morgen een halve kilo spek en 4 eieren en voor de rest van de dag heel veel vlees en groenten(vooral rauwkost) maar dit kan volgens mij toch niet echt gezond zijn al dat vless en eieren, en ze worden er echt heel depri en nors van, en dat komt niemand ten goede, ze nemen wel heel veel voedingssupplementen in de vorm van pillen.

    • Hey Daisy,

      Een eenzijdig dieet is nooit gezond. Voedingswijzes waarbij men veel producten moet schrappen moeten altijd kritisch beoordeeld worden. Het is sowieso nooit de bedoeling dat zoiets eenvoudig als eten in je mond stoppen je hele leven beheerst. Als hun voeding zo gezond en optimaal was, zouden ze ook niet veel voedingssupplementen moeten slikken.

      Je kunt ze altijd proberen te informeren met video’s als deze: https://www.youtube.com/watch?v=BMOjVYgYaG8 – maar zo te horen zijn ze zo overtuigd van wat ze doen, dat dit waarschijnlijk weinig invloed zal hebben.

  27. Hoi Guy,

    Ik ben inmiddels al een beetje verketterd op de Paleo site van Melchior door fanatieke aanhangers. Ben een beetje te kritisch, hoewel ik best wel voor het Paleo dieet ben en ook deze week nog weer een onderzoek las waaruit bleek dat brood wel degelijk een hoge kans op kanker geeft. Maar ik neem niet zomaar iets aan. Ik vraag en zoek dus veel dus veel om van hieruit mijn eigen mening te vormen. Wordt niet altijd gewaardeerd. Of zoals op het paleo platform wordt gesteld; je gaat mee of niet. Vind het wel een beetje sekte-achtig. En dan ben ik heel gauw weg. Overigens ook veel kritiek daar op jouw mening Guy.

    • Hi Rob,

      Bedankt voor je feedback.

      Ik kan me heel goed vinden in wat je zegt. Ik heb nooit de kritiek op mijn mening gelezen op de site van Melchior, maar het verbaast me niet. Paleo-fanaten gaan soms nog moeilijker om met de kritiek over hun sekte dan theïsten. Het is niet onbelangrijk om te vermelden dat ik ook voornamelijk een “Paleo-lifestyle” volg, maar je hoeft niet hoogbegaafd te zijn om te zien dat het idee vol met gaten zit.

      Iedereen die bijvoorbeeld Paleo eet en broccoli in zijn dieet verwerkt, eet eigenlijk niet volgens de Paleo ideologie, daar broccoli zoals wij het kennen niet op deze manier in de natuur voorkomt. Hetzelfde geldt voor veel andere soorten groenten en fruit.

      Ik ben grote voorstander van goed eten, maar de term “Paleo” zie ik als niks anders dan een marketingterm zoals “superfoods”. Door een label aan iets gewoontjes te hangen klinkt het opeens vele malen interessanter en kun je ergens bij horen. Op dit moment is Paleo echt iets geworden waar ik nauwelijks nog aandacht aan besteed. Discussiëren met de fanaten is onmogelijk en de semi-Paleo aanhangers zijn gewoon mensen die goed eten, maar graag bij een gemeenschap willen horen. Net zoals “vegetariërs” die wel vis en kip eten.

  28. Inderdaad Guy. OOk ik hou van gezond en goed eten en kijk dus ook wat daarin vor mij het beste past. Ben nogal op Duitsland georiënteerd en daar is een kankerwetenschapper die ook een anti-kanker voedselplan heeft die erg veel overeenkomsten heeft met Paleo. Koolhydratenarm is ook daar de rode draad. Maar van hem mag weer wel kwark, wat bij Paleo een no go is (kreeg daar zelfs een nogal vlammende reactie op).

    • Het is ongelooflijk voor hoeveel standpunten je ondersteunend onderzoek kunt vinden (cherry picken). Pas als je naar het geheel kijkt, wat jij ook lijkt te doen, zul je in de meeste gevallen zien dat alles met mate kan en dat er van extremiteiten weinig goeds komt.

      Ik vind dat er veel te weinig aandacht wordt besteed een selectieve eetstoornissen die tegenwoordig meer en meer de ronde doen.

  29. En je wordt door de stelligheden van sommigen makkelijk aan het twijfelen gebracht. Maar vaar min eigen koers. Mijn leraar zei altijd: onderzoek alles en behoud het goede! Paleo lijkt erg gezond te zijn als je leest wat het met de mensen doet en hun bloedwaarden. Maar ook hierbij weet je niet wat de lange termijn effecten zijn. Zijn ze echt beter bestand tegen de moderne ziektes? De tijd zal het leren. Denk eerder dat er veel meer een rol speelt. Er wordt teveel met ons voedsel gerotzooid. Niet iedereen kan op een totaal biologisch voedsel overstappen vanwege het prijskaartje. En ons leefmilieu is aardig vergiftigd. Ik ben in grote lijnen voor Paleo, maar er zijn teveel externe factoren waar je geen invloed op hebt.
    Overigens lijken mij de Paleo aanhangers geen mensen om gezellig een feestje mee te vieren. Op mijn vraag of ze altijd streng in de leer zijn en nooit eens een gebakje op een verjaardag of een keertje de afhaalchinees kwam ook een felle reactie. Iemand nam dan zelfs zijn eigen gemaakte paleo gebakje mee……………
    Het heeft echt wel trekken van een sekte daar. Er was 1 persoon die ook genuanceerder was en zeo dat aardappelen en brood best een keertje mochten. Hij werd bijna afgemaakt!

    • Extremisten zijn zo bezig met zo gezond mogelijk eten om ouder te worden dat ze nu vergeten te leven. Als iemand zijn eigen gemaakte paleo gebakje hier mee naartoe neemt mag hij zijn gebakje buiten op de grond eten, zoals de oermens dat ook deed.

  30. Ik heb het nu helemaal verbruid bij de Paleo fanaten. Op zaken die niet in hun kraam passen wordt of totaal niet gereageerd of krijg vlammende mails. Zo zou ik het niet begrijpen en lbo niveau hebben etc. Toevallig heb ik hbo.
    Ik heb me inmiddels van alles wat met Paleo te maken heeft afgemeld. Werd er niet meer goed van. Zullen deze mensen echt genieten van het eten? Ik heb dan toch meer empathie met de bourgondische types die durfen te leven én genieten. Wat is een leven zonder te genieten? Daarmee bedoel ik niet dat je je vol moet stoppen met snacks; integendeel ,maar gewoon normaal eten. Denk dat het grootste probleem zit in het gerotzooi met ons voedsel en vergiftiging van ons milieu. En niets geeft een garantie op een lang en ziektevrij leven. Mijn moeder at ontzettend gezond en als ik het zo bekijk bijna volledig Paleo. Toch is zij overleden aan kanker. Mijn oma nam elke avond een borrel met theelepel suiker, hield van vette speklappen en is in goede gezondheid 102 geworden. Ik bedoel maar.
    En volgens mij heb ik geen “Paleo-genen” Staat veel vis in de menu’s en ik lust geen vis. Moet er van kotsen. Heb een hele week Paleo geprobeerd. Je bent uren druk in de keuken zodat andere zaken in het gedrang komen en die groente/fruit salades komen nu al mijn neus uit. En ik werd steeds lustelozer en steeds meer energietekort. Niet meer vooruit te branden!
    Dus vanaf vandaag weer terug naar ’s ochtends mijn Speltbrood met ei en magere kwark (ga weer aan krachttraining doen en toen was dit altijd goed); lunch ook brood en á avonds aardappelen en soms zilvervliesrijst, vlees/kip en veel groente. Omdat ik buiten kabeljouw geen vis lust neem ik wel al heel veel jaren visolie capsules voor de omega 3. En brood besmeer ik met roomboter en bak in kokosolie. En hier voel ik me toch het beste bij. Paleo is gewoon niet aan mij besteed. Werd er gewoon niet goed van. Maar heb het geprobeerd. Maar ben absoluut niet dik. Mag zelfs wel weer wat bij. Heb in het verleden zeker 15 jaar aan fitness gedaan. Wandel nu heel veel en doe aan badminton, maar als je ouder wordt (ben 48) is krachttraining niet verkeerd. Ga daar deze week weer mee beginnen.

  31. Guy,

    Wat versta jij allemaal onder bewerkte voeding?

    • Hey Robert,

      Ik ben niet zozeer tegen cardio, maar ben er geen grote voorstander van, zeker niet van intensieve cardio. Maar dat is omdat ik krachtcoach ben en cardio is daar geen (groot) onderdeel van. De 20 min. cardio na je training vind ik echter prima.

  32. Hallo

    Ben zeer geïnteresseerd in alles over voeding.
    Je leest op internet zoveel verschillende theorieën
    Ik vond dit een boeiend artikel.

  33. Die 20 min. is dus ook puur bedoeld om de vaatvernauwing door de krachttraining teniet te doen.
    Was eigenlijk van plan weer iets aan krachttraining te gaan doen. Bij het ouder worden verlies je toch al spieren. Dat is nu eenmaal een natuurlijk proces. Maar twijfel. Is krachttraining wel gezond? Kwam ergens een bizar onderzoek tegen waaruit zou blijken dat meer spieren een hoger sterftekans zou geven!

  34. Bedankt Guy dat je alles met feiten onderbouwd en iedereen vraagt dit ook te doen! Ga zo door!

    Ben langzamerhand veel van je artikelen aan het lezen, veel wel bekend, sommige dingen nieuw. Ben wel benieuwd wat jij precies eet op een dag, gezien je geen brood eet, maar misschien kom ik dat nog wel ergens tegen op je mooie site.

  35. Jurriaan

    Erg leuk verhaal, mijn vrouw(en dus ik ook) volgt deze manier van eten. Zeer smakelijk allemaal maar ik had er af en toe wel ? bij. Onze ouders (80+) hebben nooit zo gegeten. Hoe oud werd een oermens eigenlijk?

  36. Hoi Guy, heerlijk deze discussie zo te lezen. Wil eigenlijk alleen even reageren op een opmerking van je dat het idee van matig eten eigenlijk zo eenvoudig is maar de logica word genegeerd.

    Ik denk persoonlijk dat de logica niet word genegeerd maar dat het eerder een uit balans geraakt bewustzijn is die word gevoed( hoe toepasselijk) door de voedingsindustrie. De voedingsindustrie is tenslotte uit op verkoop en dan ook enkel en alleen verkoop. Om dit doel te bereiken word geen middel gemeden . Waar zouden we staan zonder de invloed van de voedingsindustrie?Als we niet meer beïnvloed zouden worden door koopmanipulatie, zouden we dan niet weer veel beter luisteren naar ons eigen lichaam? En zo dus onze eigen balans weer terug vinden.Is het ons vastklampen aan Paleo, Montignac, Sonja Bakker en al die andere diëten niet gewoon een angstvallig vastklampen aan een reddingsboei omdat we het vertrouwen( en naar mijn idee terecht)in de reclames kwijt raken en niet meer weten hoe we naar ons eigen lichaam en geest moeten luisteren? Begrijp me niet verkeerd . Ik ben ook zo’n voedingsindustrie geprogrammeerde klant geweest die alles maar aannam voor zoete koek. Heb mijn hele leven lang gevochten tegen overgewicht en me daarin volop laten beïnvloeden door alle reclames!!!Door ervaring wijzer ,geleerd dat ik hier en daar wat beurzen heb gespekt . En uiteindelijk de harde waarheid moest verkroppen dat ik gewoon een voorbeeld ben geweest van een keurig gemanipuleerde consument. Want dik werd ik na iedere successtory weer!! Tot dat ik mij ernstige vraagtekens ging stellen naar mijn gezondheid! En daar heeft voor mij persoonlijk het boek de voedselzandloper mij enorm bij geholpen. Niet als een bijbel die ons de lijn van het leven aangeeft, maar als een leidraad. En vooral als een leidraad in het bewust en kritisch leren omgaan met een voedingspatroon . Ik denk dat Kris Verburgh in zijn boek heeft willen duidelijk maken aan de lezer dat het juist belangrijk is je goed te informeren over voeding en daarmee je eigen voedingspatroon leert te maken. Naar mijn mening geeft hij nergens een preek af hoe je dat tot in detail moet gaan doen maar hij geeft middelen om dit te doen en geeft ook duidelijk aan dat je niet moet rennen achter uitspraken en zo genaamde medische onderzoeken. Maar dat je ook kritisch moet zijn over deze medische onderzoeken en hun resultaten. Kortom gebruik je hersens en laat je leiden door medische onderbouwde resultaten en bewijzen. Ligt misschien dus niet eens zo ver van jouw ideeën af 😉 Toch eens lezen dat boek? 😉 Nu heb ik wel profijt van de paleo leefwijze als leidraad in het vinden van recepten die het dichtst mogelijk liggen bij een gezonde voeding maar ben het compleet met je eens dat je niet radicaal achter bepaalde ideeën aan moet hollen. Zo word er vanavond nog even ouderwets pizza gegeten bij Olivier in Carlux ( ik woon namelijk in Frankrijk) die daar iedere week staat met zijn prachtige oude Citroën oldtimer met ingebouwde hout gestookte oven. En morgen…? Gewoon weer wat gezonder zonder koolhydraten 😉 Want hoe “ik” het ook went of keer…. ik voel mij 100% beter nu ik 90% verser en minder gemanipuleerde voeding eet. Succes verder met je artikels. Lees ze graag, je houd de lezer alert 😉

  37. hoeveel groene smoothies per dag

    Hi,
    Ik ben Jeske Jellesma.

    Ik ben al tijden bezig met het 40 Punten Dieet.
    Ik vind het goed vol te houden.
    Toch wel grappig om te lezen dat er veel dieten bestaan maar
    dat ze toch zoveel overeenkomsten hebben.

    Bedankt voor dit informatieve bericht

  38. Toch wel grappig hoe mensen doorschieten in dingen en dat geldt voor beide kanten. Ik ben zelf Paleo aanhanger maar wel op mijn eigen manier. Dingen die ik eet:

    – Noten (ongezouten)
    – Kipfilet, Ham, Carpaccio
    – Tonijn zalm andere vissoorten (geen lekkerbekjes en kibbeling ofcourse)
    – Sla
    – Tomaat etc
    – Fruit maar niet te veel (1 a 2 stuks per dag)
    – Koffie en thee drink ik gewoon
    – Alcohol zou ik moeten verbannen maar af en toe tja.. je wilt wat he
    – Kaas

    nouja allemaal dat soort eten. Ik beweesg op dit moment niet maar begin daar snel weer mee

  39. over fanatisme gesproken.. dan zou je eens op een forum over coeliakie moeten rondkijken 🙂 ik heb zelf coeliakie, hou me er natuurlijk aan, maar bepaalde houdingen van mensen die staan me erg tegen 🙂 (voorbeeldje: de verbolgenheid als er op een feestje niet aan hún gedacht is.. ik neem niets mee, er is altijd wel wat te eten en zo niet: van 1 avondje niet eten ga je niet dood)
    sinds 2 weken ‘doe’ ik Paleo omdat puur het weglaten van gluten niet voldoende bleek. ik lees me helemaal suf over dit onderwerp, erg boeiend! en merk al dat het me goed doet, geen enorme schommelingen meer in mn bloedsuikerspiegel etc.

    voor mij, vast vanwege coeliakie, is paleo gewoon erg logisch

  40. Whooaaa…. halverwege de reacties heb ik de page-down knop maar ingedrukt… 😀
    Ik wilde alleen maar zeggen dat ik blij ben dat ik eens iets tegenkom over het andere beweeggedrag vd ‘oermens’ vergeleken met dat van ons nu…
    Ik doe niet aan sport en niet veel aan lichaamsbeweging, is dan meer eiwitrijke voeding wel slim of maakt dat niet zo veel uit?
    Door toeval kwam ik erachter dat ik niet zo goed tegen de meeste graanproducten kan -mega energiedip- en zocht naar alternatieven voor brood en pasta’s en toen kwam ik in het ‘paleo-gebeuren’ terecht en dat besloot ik maar eens te onderzoeken, zo kwam ik dus ook hier terecht. Mijn bakje kwark met fruit ’s morgens bevalt me prima en af en toe kaas en iets peulvruchterigs vind ik ook lekker en veel vlees eet ik liever weer niet en volgens mij is het idd zelf op onderzoek uit gaan en luisteren naar het eigen lijf. 🙂

  41. Dat hele Paleo is gewoon het Atkins dieet in een ander jasje, enorm ongezond op de lange termijn. Als je dood wil gaan aan een hartaanval of als je impotent wil wordeb moet je vooral zo blijven eten. Het hele dieet is gebasseerd op gebakken luch, eng gewoon. In Asie lachen ze zich een hoedje om deze grap genaamd het Paleo dieet.

    Als je echt gezond wil worden dan zorg je ervoor dat je veel verse groente en fruit gaat eten, weinig vet en dua weinig dierlijke producten, hoogstens voor de smaak een klein stuje vlees bij je eten af en toe. Verder haal je ook gluten en zuivel uit je dieet.. Eet gewoon low fat/high carb. Af en toe een stukje vlees of een eitje is niets mis mee, maar puur voor de smaak, kleine hoeveelheden dus. Als je van rijst zo dik zou worden zou half azie moddervet zijn, die mensen eten 3 soms wel 5 keer per dag rijst, mensen zijn skinny as a fuck en veel van onze westerse ziekten komen daar zelden voor. Behalve in de grote steden natuurlijk waar de ene mc donalds na de andere verschijnt mensen net zo ranzig aan de vetten gaan als wij hier, daar zie je ineens wat dikkerds lopen, neemt ineens hartziekte en dingen als borstkanker toe..

    Mensen, luister ook eens naar andere ideen over voeding, kijk bijvoorbeeld eens naar de film “forks over knives” bijvoorbeeld, laat je niet verblinden door 1 idee.!

  42. Christel

    Wat een ongenuanceerde blog. De essentie van het vermijden dan wel uitsluiten van tarwe wordt afgedaan met wat minder koolhydraten eten. Wellicht dat de tarwe ook het onderscheidingsvermogen aantast? 🙂

  43. @paul lowfat/highcarb is zoooo fout! Vet is niet zo slecht als ons altijd is voorgehouden. Het Inuit is een volk dat leeft in Groenland. Het is een Eskimovolk dat leeft op vlees en zeer veel vet hun voeding bestaat maar uit 2% koolhydraten en welvaartsziektes komen er niet voor. De aardappel bestaat nog maar een paar honderd jaar in onze cultuur en witmeel nog eens geen 200 jaar. Granen eten we 40.000 jaar wat ook zeer kort is voor de mensheid. we konde altijd zonder. Het Graan en brood wat men in de Bijbel at was niet het type graan en bewerkte brood wat we nu vreten. KoolhydrAten zorgen voor zoet bloed. Zoet bloed klontert en kan gaan kleven aan onze bloedvaten. Dat zorgt juist voor hart en vaatziekten. Jaren is ons het omgekeerde vertelt en toch gaan er steeds meer mensen aan dood. De mens moet het juist hebben van vele goede vetten. Ook verzadigd vet is niet zo slecht als men denkt. Vet is goed voor een goed functionerende lever. Zoek maar eens op. Mensen die een low fat levensstijl hebben krijgen een slecht functionerende lever, problemen met hersenen en stoornissen etc etc. En juist slecht functionerende aderen.

  44. goeie blog, erg interessant!
    ik ben ook erg nieuwsgierig naar de paar duizend jaar oude man bij jou in de buurt.

    eet hij paleo? 😉

  45. Met groot interesse de discussie gevolgd, mijn complimenten heren, om zo bezig te zijn met waar je voor staat, nl. gezondheid. Ik wil wel graag verzoeken om meer hoofdletters, komma’s en punten. Nee ik heb ook geen Universitaire studie Nederlandsch… het is gewoon zo dat een deel van de boodschap verloren gaat in het ontcijferen van een stuk text. En dat is zonde van de moeite die er voor de inhoud gedaan is. Maak het a.u.b. de lezer iets gemakkelijker!

  46. Guy, je hebt er een fan bij. Ik ben ook zeer geneigd om de Paleo aanhangers te geloven, maar ook zo blij met jouw nuchtere kijk daarop. Ik word altijd zo moe van mensen die beweringen overnemen, omdat ‘het in de krant stond’. Ik geloof liever Guy, van internet…;-))

  47. Nu vergeet ik nog te zeggen, door alles wat ik de afgelopen dagen over het Paleo-dieet heb gelezen en ik probeer het voor mezelf op een rijtje te krijgen;

    Gaat het er niet vooral om dat we bewerkte producten en E-nummers vermijden en proberen onze bloedsuikerspiegel stabiel te houden?

  48. Heeft iemand “Het gluten gevaar” van dr.David Perlmutter gelezen: de effecten van gluten op de hersenen ?

  49. fieuw. wat een reacties. ik las toevallig jouw artikel en ben het helemaal eens. veel mensen voelen zich ineens beter omdat ze daarvoor gewoon verschrikkelijk ongezond bezig waren. punt. maar meerdere wegen leiden naar rome. gezond verstand = onbewerkt voedsel, zelf koken, alles vers, luisteren naar je lijf, geen leegtes vullen met eten. heb mij zelf lang verdiept in macrobiotiek. geloof me, superboeiend en verbonden met zoveel gezond verstand. veel granen (ha!). ik experimenteer nu met koolhydraatarm eten omdat ik wil afvallen wegens me wat hebben laten gaan in mijn bourgondische kant (ik leef en geniet zo graag). omdat ik er zin in had. en het werkt. natuurlijk. veel groenten en wat eiwitten.maar. ik geloof niet in het eten van kokos in grote hoeveelheden, tropische toestanden in een koud land. te yin. klopt gewoon niet. die dingen groeien niet voor niets hier niet. ik geloof niet in zuivel, nl melk van dieren te drinken die voor hun kalveren bedoeld zijn. sommige dingen zijn gezond verstand. en contact met je lijf..zoeken wat voor jou klopt. altijd weer opnieuw. er zijn geen formules, toch ?

  50. Ik ben van mening dat je dna bepaalt waar je individuele behoeftes liggen….een dna is uniek waardoor elk lichaam anders zal reageren op verschillende soorten voeding.
    Als je goed naar je eigen lichaam kunt luisteren heb je je eigen persoonlijk geloofje…;)….als je dit kunt ….dan kan iedereen zijn eigen ultieme boek schrijven met haar of zijn wetenschap….:) Vertrouw op je eigen lichaam ….succes allemaal!

  51. Wordt een beetje moe van al die mensen die heel polair denken, of helemaal voor paleo anti-carbs of juist het tegenovergestelde. Mensen vinden het moeilijk om de nuance te vinden. Ben zelf bijvoorbeeld groot fan van oats als maaltijd. Met Paleo was dit ineens de duivel. Slaat nergens op natuurlijk.

  52. Mijn man en ik zijn pas begonnen met paleo dieet. Maar we doen dit niet elke dag. Langzaam opbouwen. Het bevalt me goed, alleen vind ik sommige ingredienten wel erg duur. Een andere optie
    is gelukkig dat het in duitsland veel goedkoper is en dat ik mijn meel koop bij de molenhoeve ipv in een reformwinkel..schrikbarend duur.
    Ik werk en als ik thuiskom krijg ik ontzettend veel honger. Soms tussen de middag eet ik wel 4 boterham en wat drinken, en een uur later wat lekkers. Dat is sinds paleo helemaal af. geweldig.
    Ben er wel echt blij mee hoor. Tegenwoordig kan je al die lekker junkfood en whatever in de supermarkt kopen, heel veel lekker dingen. We beseffen nu dat het ook beter is voor je lichaam.
    De weekend neem ik toch een lekker glas wijn, en eet ik wel lekker, maar door de week hou ik mij
    aan het dieet en gaat prima. bevalt me goed.

  53. Zoals gebruikrlijk weet de een het nog beter dan de ander.
    Hoe je Paleo ook voor jezelf uitvoert, ban altijd de slechte spullen uit je voeding,
    zoals suiker, gefermenteerde voedingsmiddelen en alles zonder
    geurstoffen, smaakstoffen, kleurstoffen en conserveermiddelen.
    Laat commercieel brood en ook aardappelen staan, en de reast gaat vanzelf…
    En uiteraard niet snoepen! (Bah)

  54. de grootste fout in de wetenschap en dieet is volgende dat ze uitgaan van evolutie .

    Als we bijbel raadplegen komen we tot de volgende conclusie .
    wetenschappelijk is al lang bewezen dat de natuur uit intelligentie is ontstaan en niet uit toeval.
    de fout is steeds door uit te gaan van evolutie dat veel kennis is verloren.
    Ook alle processen in de natuur en dieren , als kringlopen en biologische afbreken is een vorm ontstaan uit intelligentie .
    Jarenlang werd gezegd dat DNA geen codes zouden bevatten dan alleen eiwitten en bouwstoffen , ook de wetenschap heeft zich verrekend in de aantal sterren en planeten die 3 keer meer blijken te zijn. steeds fouten in conclusies door uit te gaan van de verkeerde geschiedenis.
    door schepping en creatie theorie niet open te houden tegenover evolutie.

    theorie van de bijbel ;
    1. in het hof van eden waren waarschijnlijk alleen vruchten en zaden, bloemen.
    2.vlees werd pas veel later gegeten , werd pas toegekend na noach en goedgekeurd.
    (dus zijn we van nature planten eters en geen vlees eters)
    3. er was geen genetische manipulatie en alleen zuiver voedsel.
    4. mensen hadden veel lichaamsbeweging door werk niet door sporten.waardoor er onder gezonde hartritmes vet werd verbrand verdeeld over alle uren van de dag.
    5. er waren geen borden en bestek , dus kom je op het idee tapas , kleine hoeveelheden .
    6. veel vochthoudende voedingsmiddelen , geen gedroogde of verpakte zaken.
    7. geen kook gerei , dus veel rauw en puur.
    8. door van de boom en direct te eten is het goed vers.
    9.en er is onbekend welke soorten er zijn uitgestorven aan vruchten etc.
    10. niet alleen voeding is genetisch veranderd maar ook menselijke generaties , waar de bijbel zegt een krom en verdraaid geslacht..
    11. geen houdbare produkten door toevoegingen van zout of andere chemische zaken.
    12. beperkt tot het eten van alleen produkten uit die streek en niet uit delen van de hele wereld .
    alleen seizoensgebonden produkten niet hele jaar.
    opvallend bijv. sinasappels groeien in de winter wanneer je meer behoefte hebt aan vit c.
    amandelen bloeien in januari en pluk je in juli .
    mogelijk zijn we tijd schemas verloren wanneer wat te eten en waarom in die periode ?
    mogelijk is de menselijke klok en tijden voeding verward door conserverings middelen en zout en koelmachines.

    kan men alles in eten maar combineren , of is dit slecht ? moet men gescheiden eten in periodes naar tijd van periodes bloei en vruchten die worden gedragen ?
    zou het hof van eden dieet – mogelijk het de juiste nieuwe visie zijn ?

  55. Paul schreef: “Dat hele Paleo is gewoon het Atkins dieet in een ander jasje, enorm ongezond op de lange termijn. Als je dood wil gaan aan een hartaanval of als je impotent wil wordeb moet je vooral zo blijven eten. Het hele dieet is gebasseerd op gebakken luch, eng gewoon. In Asie lachen ze zich een hoedje om deze grap genaamd het Paleo dieet.”
    Om je te bescheuren, wat een onzin slaat die man uit!

  56. Als ik dit artikel zie, lees ik alleen maar fustraties en irritaties.
    Zonde. Blijf dicht bij jezelf zonder ander daarvoor de grond in te trappen.

  57. Ik ben met paleo begonnen, en woog eerst bijna 55 kilo en nu 50 kilo . Ik ben er heel blij mee.
    Hoe ben ik afgevallen zou je zeggen, niet door helemaal paleo te gaan eten.
    Ik let op wat ik kook en eet. Aardappels maak ik 1x in de week. Voor de rest van de week,
    gebruik ik bloemkool of wortels of slabonen etc.. als aardappels ik maak daar puree van, en noem dit aardappels. Ik maak mijn eigen brood speltbrood of paleo, maar meer speltbrood, dus weet ik
    wat ik erin doe. 1 snee heb ik genoeg aan. mijn fruit doe ik in de blender.
    Verder heb ik mijn vaste dag dat ik friet eet, en in de weekend eet ik normaal dus geen paleo.
    Dit doe ik om niet teveel te willen afvallen. ik wil het op deze manier stabiliseren, en het lukt me wel.
    Ik eet geen chips meer, heb daar ook geen behoefte meer aan. Het bevalt me erg goed.

  58. Naar mijn mening zijn de nadelen van het Paleo dieet echt verwaarloosbaar ten op zichte van de vele voordelen die het met zich meebrengt. Mij zie je in ieder geval niet snel veranderen naar een andere levensstijl. Paleo is the way to go!

    Gezonde paleo groet,
    Lise