Waarom at je gisteren meer ijs dan je eigenlijk wilde? Waarom eet je altijd te veel als je uit eten gaat? Als je zoals de meeste mensen in de wereld bent, hebben externe signalen invloed op hoeveel je eet, wat je eet, hoe snel je eet, of je geniet van het eten en nog veel meer.
Feiten tonen aan mensen zorgt niet voor de nodige verandering in gedrag. Dus als je onderstaande leest, zeg dan niet: “Oh, nu ik dit weet gebeurt het niet meer.”, want dat is niet waar. Zelfcontrole is heel erg overschat. Het is makkelijker je omgeving te veranderen dan je gedachten.
Veel mensen denken dat ze controle hebben over hun eigen gedrag. Het grappige is dat diezelfde mensen elke dag overtuigd worden om bepaalde dingen te kopen, bepaalde dingen te voelen en op bepaalde manieren te communiceren. Door hun illusie van hoe de wereld in elkaar zit, weigeren deze mensen dat uiteraard te erkennen. Het is makkelijk om te lachen en te ontkennen dat je beïnvloed zou worden door externe signalen die je over proberen te halen om iets te doen. Uit onderzoek blijkt dat vrijwel iedereen dat ontkent, ook al krijgen ze het bewijs te zien.
Iedereen valt wel eens voor de invloed van buitenaf, iedereen. Hieronder een interview dat gepubliceerd is in de Nutrition Action Healthletter en het is een van de beste interviews die ik ooit gelezen heb. Het laat je duidelijk zien hoe de kleinste dingen invloed kunnen hebben op je eetgedrag en uiteindelijk je gewicht en gezondheid. Ik raad je echt aan om het helemaal te lezen.
Waarom eten mensen te veel?
We zouden eigenlijk goed moeten weten hoeveel we moeten eten om vol te zitten. Een groot deel van je leven eet je een bepaald aantal maaltijden per dag. Toen we mensen echter vroegen: “Wanneer was de laatste keer dat je zo veel at dat je er spijt van had?”, kon bijna iedereen een moment bedenken. Toen vroegen we: “Waarom at je zo veel?”
Waar we toen achter kwamen was dat ongeveer 12% zei: “Ik at te veel uit emotie.”, of: “Ik had een vreselijke dag.”, of: “Ik voelde me down.”, of: “Ik verveelde me.” Ongeveer 51% zei dat ze te veel aten omdat ze heel erg honger hadden en 37% zei dat ze te veel aten omdat het eten zo lekker was.
Dus vroegen we ons af wat er zou gebeuren als een persoon geen honger heeft en het eten vreselijk slecht is. Dat leidde tot het ‘muffe popcorn’ onderzoek.
Wat hebben jullie getest?
We gaven mensen in de bioscoop popcorn dat of vers was of vijf dagen oud. Toen we de mensen achteraf de muffe popcorn lieten beoordelen kreeg deze gemiddeld een 3 op een schaal van 1 tot 10. Het smaakte naar schuimplastic.
En jullie gaven de bioscoopbezoekers medium en large bakken popcorn?
Klopt. En we gaven ze aan mensen die niet langer dan 20 minuten geleden gegeten hadden. We gaven ze dus vreselijk eten toen ze geen honger hadden en men at 34% meer uit de grote bak popcorn dan uit de gemiddelde. De mensen die verse popcorn kregen aten 45% meer uit de grote bakken.
Toen de mensen vertrokken zeiden we: “Je hebt 34% meer gegeten dan mensen met een medium bak. Denk je dat het formaat van je bak er iets mee te maken zou kunnen hebben?”, waarop zij antwoordden: “Nee, hoe zou dat nou kunnen?”
Zijn grote porties de enige invloed op hoeveel we eten?
Nee. De kleinste dingen hebben enorme invloed op hoeveel we eten, maar ook op hoe vaak we eten. We hebben een onderzoek gedaan onder receptionistes die een prijs hadden gewonnen voor hun uitmuntende performance dat jaar. We zeiden: “Gefeliciteerd. Je krijgt zo veel snoep als je wil een hele maand lang!”
Vervolgens plaatsten we een schaal met snoep op hun eigen bureau of op 2 meter afstand. We deden het snoep bij sommigen in een transparante schaal en bij sommigen in een gekleurde schaal waar ze niet doorheen konden kijken. Elke dag vulden we de schalen opnieuw aan. Waar we achter kwamen was dat de gemiddelde receptioniste op een gemiddelde dag ongeveer 9 snoepjes zou eten, wat uitkwam op 225 calorieën, als de schaal op haar bureau stond, maar zodra we de schaal 2 meter verder neerzette, aten ze maar 4 snoepjes, wat uitkwam op 125 minder calorieën per dag.
Als je die 125 calorieën per dag minder over het hele jaar neemt resulteert dat in ongeveer 5 kilo minder aankomen. Die kilo’s komen ze dus niet aan door alleen maar de schaal op een paar meter afstand neer te zetten.
We vroegen de receptionistes of twee meter te ver was om te lopen maar ze antwoorden: “Nee, maar die twee meter gaf me de mogelijkheid om na te denken, ‘Heb ik wel echt honger?’”, en het antwoord was de helft van de tijd ‘nee’.
Het zien van het snoep maakte ook een groot verschil. Receptionistes met een transparante schaal aten dagelijks gemiddeld 2 snoepjes meer.
Wat heeft nog meer invloed op mensen?
Namen. Een tijd geleden belde een eigenaar van een gezonde cafetaria ons op en zei: “Er eet niemand bij ons. Wat moeten we doen?”, dus hebben we gewoon de namen van de maaltijden op het menu veranderd.
Italiaanse Pasta werd Sappige Toscaanse Pasta. Chocolade Cake werd Belgische Zwarte Woud Cake, ook al is het Zwarte Woud niet in België. Zodra we er een beschrijvende naam van maakten, steeg de verkoop met 27%. En het had niet alleen invloed op het eten. Men beoordeelde het restaurant ook beter en de chef als meer competent.
Als je gelooft dat iets goed zal smaken, zoek je naar de kwaliteiten die dat bevestigen. Als je het idee hebt dat je melk bedorven is, neem je ook vaak een klein slokje of ruik je eraan om dat te bevestigen.
Dit is ook heel erg het geval bij wijn. Als je goedkope wijn koopt ga je ervan uit dat het vreselijke wijn is.
Heeft de reactie van een persoon op bepaald eten ook invloed op ander eten?
Ja. We hadden een groot ‘wijn en kaas’ feest voor al onze geslaagde studenten en we kwamen erachter dat als de wijn vreselijk slecht was, de kaas ook als heel slecht beoordeeld werd.
We vroegen ons af of het eerste wat men proeft invloed zou hebben op alles wat die persoon daarna eet of drinkt. We hadden een restaurant op de campus van de Universiteit van Illinois dat de ‘Spice Box’ heette. Elke donderdag kwamen er gasten om een prix fixe diner te eten (een vooraf bepaald menu van meerdere gangen tegen een vooraf bepaalde prijs). De gasten dachten dat ze iedere week nieuwe dingen kregen, maar ze waren onderdeel van ons onderzoek.
We hebben toen een keer alle labels van de wijnflessen gehaald en vervangen voor labels waarop stond dat de wijn uit Noord-Dakota of Californië kwam. Ze maken niet eens wijn in Noord-Dakota.
En het was zeker niet de beste wijn?
Het was allemaal wijn van minder dan 2 euro. Uit het onderzoek bleek dat als mensen dachten dat de wijn uit Californië kwam, ze de wijn beter beoordeelden, het eten een hoger cijfer gaven, ze gemiddeld 10 minuten langer in het restaurant bleven en velen maakten een reservering om de week erop weer te komen eten.
Toen ze de wijn uit Noord-Dakota kregen bedierf dat de hele maaltijd. Ze beoordeelden het eten slechter, verlieten het restaurant 10 minuten eerder en ze maakten geen reservering voor de week erna. Dat is geweldig nieuws voor als je gasten thuis moet ontvangen. Mocht je gebrek hebben aan tijd, zorg er dan voor dat het eerste is wat ze eten ook gelijk de beste maaltijd is, omdat dat positieve invloed heeft op alles wat erna komt. Het is echt heel krachtig.
Het grappige is dat beide groepen net zo veel wijn dronken… gewoon de hele fles. Het was gratis wijn, dus waarom niet?
Nog andere tips voor thuis koken?
De kracht van verwachting is immens. We deden onderzoek waarbij we mensen een hele lekkere brownie op een servetje, een plastic bord of een heel mooi porseleinen schaaltje gaven. Toen vroegen we wat ze van de brownie vonden.
De mensen die het van het servetje aten zeiden iets in de trant van: “Wow, dit is heel lekker.” Op een plastic bordje zeiden ze: “Dit is echt heel lekker.” Als ze het van porselein af aten zeiden ze: “Dit is de lekkerste brownie die ik in mijn hele leven gegeten heb.”, en het bedrag dat ze ervoor wilden betalen was 300% meer.
Dus als ik mensen op bezoek krijg om te eten en ik mooi porseleinen servies op tafel zet, een mooi tafelkleed gebruik en kaarsen aansteek, denken ze al dat het eten veel beter wordt en ik een veel betere kok ben dan wanneer ik dat allemaal niet doe.
Als we eten op tafel laten staan, eten we dan meer?
Mannen eten gemiddeld 29% meer als je de pannen of schalen op tafel laat staan. Vrouwen eten ongeveer 10% meer.
We zijn erachter gekomen dat de voornaamste reden daarvoor is dat mannen heel snel eten. Ze eten hun bord leeg en moeten dan met ongeduld wachten op de rest van de familie die met hun eten zitten te spelen. Het gevolg daarvan is dat mannen vaak een tweede of derde bord opscheppen. Vrouwen eten gemiddeld langzamer en scheppen niet zo snel een tweede of derde bord op.
Konden jullie ook beïnvloeden hoe snel mensen aten?
Ja. We lieten mensen hun lunch eten tegenover iemand waarvan zij dachten dat zij ook deel uitmaakten van een onderzoek. Ze hadden geen idee dat de persoon tegenover hun een onderzoeker was die als opdracht had 50% langzamer of 50% sneller te eten dan een gemiddeld persoon. We noemden dat ‘forks per minute’.
We kwamen erachter dat als iemand tegenover een onderzoeker zat die sneller at, zij uiteindelijk zelf veel meer calorieën aten dan als ze alleen aan tafel zouden zitten. En als ze met iemand aan tafel zaten die langzamer at, aten ze minder calorieën. Mensen hebben de neiging om anderen onbewust na te doen. (Je doet hetzelfde als je met iemand aan tafel zit. Er is altijd een moment dat je opmerkt dat jullie exact hetzelfde zitten.)
En daar zijn we ons niet van bewust?
Inderdaad. Bij een ander onderzoek nodigden we mensen uit voor een gratis buffet. Waar we achter kwamen was dat als twee vrouwen elkaar volgden, de achterste vrouw gemiddeld net zo een grote portie nam als de voorste.
Als een vrouw achter een man stond, maakte dat veel minder uit. Vrouwen kunnen zich ook onbewust niet vergelijken met een man van 100 kilo die zijn pet achterstevoren draagt. Bij mannen maakte het niet uit wie er voor hun stond. Mannen vulden hun bord gewoon.
Maakte het uit hoe de voorste vrouw eruit zag?
Nee. We deden bij de voorste vrouw zelfs een fat suit aan zodat ze zwaarlijvig leek. Dan zou je denken: “Kom op, als je iemand na doet die echt heel dik is en veel te veel eet, neem je natuurlijk minder eten, omdat je de gevolgen ziet van jezelf volproppen.”
Zo ging het niet. Als de voorste persoon heel zwaar was nam de volger ook gemiddeld meer. De gedachte bij die personen lijkt te zijn: “Zo zwaar ben ik niet, dus ik kan het wel hebben.” De serveerder in een fat suit had ook hetzelfde effect. We hebben ook getest of de aantrekkelijkheid van de serveerder effect had, maar dat had het niet.
Kunnen mensen niet bepalen wanneer ze vol zitten?
De meeste mensen zeggen tegen zichzelf: “Oké, al deze kleine dingen om me heen hebben misschien een klein beetje invloed op me, maar ik weet wanneer ik vol zit. Ik weet wanneer ik moet stoppen.”, dus vroegen we ons af: wat gebeurt er als je bord nooit leeg raakt? Zou je dan eten zoals je hond totdat je moet overgeven? Daar gebruikten we hervulbare schalen en kommen voor.
Mensen konden niet zien dat de schalen opnieuw gevuld werden terwijl ze aten?
Precies. En mensen die onbewust uit zo een schaal aten namen 73% meer soep dan anderen. Toen we ze vroegen of ze vol zaten beoordeelden ze zichzelf niet voller dan de groep mensen die uit normale kommen aten. Ze zeiden: “Hoe kan ik vol zitten? Er staat nog een halve kom soep op tafel.”
Ze waren dus afhankelijk van externe signalen?
Ja. Het idee is dat je met je ogen telt en niet met je maag. We deden soortgelijk onderzoek in Atlanta. We brachten mensen naar een all-you-can-eat kipvleugels restaurant.
We lieten mensen aan willekeurige tafels zitten waar de borden met botten van de opgegeten kipvleugels werden opgeruimd of op tafel bleven staan, zodat je kon zien hoeveel je al gegeten had. Uit ons onderzoek bleek dat mensen aan opgeruimde tafels 28% meer aten. Zodra de botten er niet meer waren, was er ook geen visueel bewijs dat ze ooit op tafel stonden.
Dus mensen bleven eten?
Ja. En bij de uitgang van het restaurant boden we iedereen de kans om een groot koekje van 450 calorieën te proberen. Slechts 15% van de mensen die hadden gezien hoeveel ze gegeten hadden wilden het proberen.
De andere groep at niet alleen veel meer kipvleugels, maar ongeveer 85% wilde het koekje ook nog eens proberen, en meer dan 60% van hen begon er al van te eten voordat ze bij hun auto waren.
Hoe zijn jullie achter de negatieve effecten gekomen van voedingsmiddelen die als gezond worden bestempeld?
We hebben vier onderzoeken gedaan met dramatische resultaten. Het begon met ons Subway onderzoek. Je ziet overal reclames waar Jared zegt: “Kijk hoeveel ik afgevallen ben.” Ik ga vaak naar Subway en ik zie constant mensen om extra kaas en mayonaise vragen. Toen we hen vroegen waarom ze bij Subway aten zeiden ze: “Ik let op wat ik eet en Subway is gezond.” (Guy: Jared Fogle heeft in Amerika Subway populair gemaakt en bestempeld als ‘gezond restaurant’ toen hij zogenaamd alleen nog maar Subway at en daarbij heel veel afviel.)
Toen vroegen we ons af wie er meer te veel eten; iemand die bij Subway eet of iemand die bij McDonald’s eet. Te veel eten is in dit geval meer calorieën eten dan je denkt. Dus hebben we weer een paar onderzoeken gedaan.
Bij een van die onderzoeken spraken we mensen aan in een winkelcentrum die net bij Subway of McDonald’s hadden gegeten. We kwamen erachter dat mensen bij McDonald’s gemiddeld 1.090 calorieën hadden gegeten, terwijl ze gemiddeld rond de 880 calorieën schatten. Dat is geen slechte inschatting.
De mensen die bij Subway weg gingen dachten gemiddeld dat ze rond de 495 calorieën aten terwijl ze er ongeveer 680 aten.
Dus de mensen bij McDonald’s onderschatten hun calorieën met 19% en die van de Subway met 27%?
Ja. Dat komt omdat Subway bestempeld is als gezond waardoor men de calorieën onderschat en gewoon de extra kaas of mayonaise vergeten mee te rekenen. Ze dachten zelfs dat de patat bij Subway gezonder was.
Bij welke voedingsmiddelen komt dit probleem nog meer voor?
Eten dat als gezond op de markt wordt gezet heeft heel veel invloed op onze keuzes. Uit een ander onderzoek van ons bleek dat als je voeding met “biologisch” bestempelde, men het product 15 tot 20% minder calorieën gaf dan hetzelfde product dat niet biologisch genoemd werd.
Bij een ander onderzoek gaven we mensen een Italiaans broodje, inclusief menukaart waarop stond dat het broodje of van ‘Jim’s Hartige Broodjeswinkel’ of van ‘Good Karma Healthy Foods’ kwam. Toen ze dachten dat het broodje van Good Karma kwam schatten ze de calorieën 24% lager dan toen ze dachten dat het van Jim’s vandaan kwam.
Welke schade kan onderschatten aanrichten?
Toen ze dachten dat het broodje van Good Karma kwam was de kans ook veel groter dat ze er patat, een grote frisdrank en een koekje bij bestelden. Het broodje zelf had al 660 calorieën, dus als bepaald eten als gezond gezien wordt kan dat wel degelijk hele slechte invloed hebben. Het gaat er niet om dat je de calorieën onderschat. Het gaat erom dat je jezelf vervolgens wilt belonen door nog meer te eten.
Wat heeft nog meer soortgelijke invloed?
We hebben nog een onderzoek gedaan onder producten die als “vetvrij” of “mager” worden verkocht. Daarvoor nodigden we mensen uit om een film te komen kijken in een bioscoop. Na de film kregen gasten snacks aangeboden. We labelden een mix van snoep met “laag in vet” of “normaal”. Hetzelfde deden we met normale M&M’s.
We kwamen erachter dat als je mensen eten geeft waarvan ze DENKEN dat het weinig vet bevat, ze ongeveer 21 tot 46% meer calorieën eten, ondanks dat ze exact hetzelfde eten als veel slechter beoordelen dan de “normale” variant.
Waarom is dat?
Een reden is dat mensen de hoeveelheid calorieën lager inschatten dan dat het daadwerkelijk is. Een andere oorzaak is dat men vindt dat ze iets eten dat minder lekker is dan de normale variant en daarom verdienen om er meer van te eten. Uit ons onderzoek blijkt dat de gemiddelde persoon een magere variant van een snack met 40% minder calorieën inschat. Mensen denken dat ze onwijs verantwoord bezig zijn, dus eten ze veel te veel. De realiteit is dat eten dat als ‘mager’ of ‘laag in vetten’ wordt bestempeld gemiddeld maar 11% minder calorieën bevat dan de normale variant.
Hoe heeft trainen invloed op wat we eten?
We zijn erachter gekomen dat trainen vaak het tegenovergestelde effect heeft van wat we zouden verwachten.
Bij een onderzoek lieten we mensen voor het eten reclames zien voor wasmachines en drogers of voor lichaamsbeweging. Toen mensen de reclames zagen over gezondheid en lichaamsbeweging en die personen zelf redelijk actief waren, aten zij aanzienlijk minder tijdens hun maaltijd.
We denken dat dat te maken heeft met het feit dat zulke reclames lieten zien hoeveel werk het kost om van overgewicht af te komen. Dat is een krachtige herinnering. De reclames over lichaamsbeweging hadden veel minder invloed op mensen die helemaal niet aan sport deden.
Maakt het soort lichaamsbeweging uit?
Ja. Elk jaar in juni hebben we een kamp voor consumenten uit het hele land die ooit hebben meegedaan aan onze onderzoeken. Een van die keren zeiden we: “We zijn klaar voor vandaag, maar het avondeten is nog niet klaar, dus gaan we 1,5 kilometer om het meer heen lopen.” De studenten die de groepen leidden zeiden tegen hun volgers dat het of een sportwandeling was of een wandeling om van de omgeving te genieten.
Bij de sportwandeling zeiden de studenten: “We zijn over een kwart.”, of: “We zijn over de helft, hou je hartslag hoog.” Bij de andere wandeling zeiden de studenten dingen als: “Hier is de stenen brug gebouwd in 1922.”, of: “Kijk, daar zie je een eiland waar drie soorten vogels leven.” Beide wandelingen waren net zo makkelijk en werd er net zo snel gelopen.
Toen ze terugkwamen kregen ze allemaal te eten. De studenten die aan de zogenaamde sportwandeling mee hadden gedaan aten uiteindelijk meer calorieën dan de andere groep. De meeste calorieën kwamen uit de extra toetjes die ze aten. Ze gingen ervan uit dat ze meer calorieën hadden verbrand dan de andere groep en beloonden zichzelf door meer calorieën te eten.
Het lijkt erop dat mensen altijd een excuus vinden om meer te eten.
Inderdaad. Zeker intelligente mensen zijn goed in het rationaliseren voor hetgeen waar ze in willen geloven. Wij noemen dit de ‘intelligentie val’.
Met eten is het de dwang van het moment. Hetzelfde is ook het probleem bij gebruikers van drugs. Mensen zeggen vaak: “Weet je, ik zou vandaag stoppen met heroïne of sigaretten, maar vandaag was het heel moeilijk.”, of: “Vandaag is een dag om iets te vieren.”, of: “Het is vrijdag!”, of whatever. We kunnen altijd een excuus verzinnen waarom vandaag uniek is en waarom we dus niks hoeven te doen.
En reclames sporen ons aan tot het vieren van iets of stellen voor dat “Je vandaag een pauze verdient.”
Toen ik nog op school zat zeiden de reclames altijd: “Weekenden zijn gemaakt voor Michelob.” (Michelob is een biermerk), en als het weekend was dronken we allemaal meer bier dan doordeweeks omdat, kom op zeg, we dat verdienden.
Dus intelligente mensen geloven niet dat ze zichzelf zonder nadenken vol vreten?
Precies. Velen van hen geloven dat een geïnformeerd en intelligent persoon nooit zou vallen voor al deze externe signalen. Toen ik een tijd geleden een presentatie gaf bij het ‘Institute of Medicine’ van de ‘National Academy of Sciences’ was dat de exacte vraag die iemand mij stelde.
“Het lijkt me duidelijk dat als je een intelligent en geïnformeerd persoon dit allemaal vertelt, je probleem is opgelost.”, zeiden ze. “Dus landelijke educatie is de oplossing.” Als je al 17 jaar les hebt gegeven denk je natuurlijk dat educatie de oplossing is voor alle problemen.
Maar dat werkt niet?
Nee. We hebben een onderzoek gedaan onder 60 ontzettend gemotiveerde en intelligente studenten. We plaatsten deze 60 studenten in een klaslokaal en 90 minuten lang vertelde ik ze: “Als ik jou een grote schaal zoutjes geef, eet je er veel meer van dan als ik je een iets kleinere schaal geef.”
En 90 minuten lang had ik illustraties en lezingen en videobeelden. Ik heb ze zelfs in kleinere groepen geplaatst om te laten zien wat ze hier tegen konden doen. Daarna gingen ze naar huis voor vakantie.
Toen ze terug kwamen nodigde ik ze allemaal uit voor een Superbowl feest in een sportbar. Ze werden willekeurig naar een van de twee kamers gebracht binnen de bar. Beide kamers waren identiek behalve dat er bij een een enorme schaal zoutjes op tafel stond en in de andere een iets kleinere schaal.
En ze konden net zo veel eten als ze wilden?
Ja. Het resultaat was dat de mensen in de kamer met een grote schaal gemiddeld 53% meer eten pakten en aten. Ondanks dat ze zes weken ervoor een les van 90 minuten hadden gevolgd met een demonstratie en video. Ze hadden zelfs hun eigen strategieën bedacht om ervoor te zorgen dat dit niet bij hen zou gebeuren.
En het waren exact dezelfde oranje schalen als op de video’s. Dezelfde schalen!
Na afloop vroegen we aan mensen of ze dachten dat ze minder hadden gegeten uit de grote schaal. Natuurlijk zeiden ze nee. En iedereen had een smoesje als: “Ik at meer omdat ik dinsdag niet heb ontbeten.”
Dat onderzoek, dat gepubliceerd was in de ‘Journal of the American Medical Association’, toonde aan dat educatie waarschijnlijk niet de oplossing is.
Denken sommige mensen dat zij immuun zijn?
Ja. Het moeilijke van dit is dat mensen vol vertrouwen denken: “Nu dat ik dit weet heeft het geen invloed meer op mij.”
Maar we zijn erachter gekomen dat zelfs professionele barmannen hier beïnvloed door worden. Toen we ze lieten zien dat ze meer drank schonken in een klein en wijd glas dan een hoog en smal glas dat precies dezelfde inhoud vloeistof had, schonken ze 45 seconden later nog steeds meer in het kleine, wijde glas.
Het had invloed op ontzettend slimme en gemotiveerde studenten die we 90 minuten lang verveelden met een simpel concept. Zes weken later aten ze allemaal meer als ze een grotere schaal kregen.
Tijdens een meeting met de ‘American Diabetes Association’ legde ik ze uit hoe al deze factoren invloed hebben op mensen. Direct daarna plaatse ik ze onbewust in een onderzoek om aan te tonen dat zij net zo erg beïnvloed zouden worden als de gemiddelde persoon op straat.
Waar vielen de barmannen voor?
De vorm van het glas. We vroegen de barmannen om 300 ml. te schenken in glazen die laag en wijd waren en in hoge, smalle glazen. Ondanks dat de gemiddelde barman al zes jaar ervaring had, schonken ze gemiddeld 20% meer in het lagere glas.
Het is gewoon verbazingwekkend hoeveel zelfvertrouwen de gemiddelde persoon heeft. En we kwamen er ook achter dat hoe slimmer mensen zijn, hoe meer ze voor de gek worden gehouden, omdat ze geloven dat ze slimmer zijn dan het formaat van een bord of schaal.
Dus je kunt jezelf niet minder oplettend maken?
Het hele idee dat je ongecontroleerd eten kunt voorkomen met de kracht van je geest is een enorm bedrog. Als ik het heb over ongecontroleerd eten, zeggen sommigen mensen onjuist: “Dan is het geheim om ondoordacht eten op te lossen, doordacht te eten.”
Nee, niet als je behoort tot 95% van de bevolking. Om een halve doperwt te eten en aan jezelf te vragen: “Zit ik al vol?” kan voor sommigen werken. En ik weet dat calorieën tellen en porties van tevoren bepalen voor sommigen helpt.
Maar voor de meeste mensen is het leven veel te chaotisch en zijn die methodes niet geschikt. We hebben gillende kinderen die door het huis rennen, een to-do lijstje waar 40 dingen op staan, we denken aan hoe alles ging vandaag en hoe dat niet aan onze eisen voldoet.
En we worden onderbroken door telefoontjes, e-mails en SMS.
Precies. Dus voor normale mensen is de oplossing niet doordacht eten. De oplossing is het aanpassen van je omgeving, of dat nou thuis of op je werk is, zodat we er zonder over na te denken minder of gezonder eten, in plaats van onszelf vol blijven proppen.
Wat zouden we moeten veranderen?
Het goede nieuws is dat elk extern signaal dat mensen voor de gek houdt tijdens ons onderzoek, op te lossen is door het tegenovergestelde te doen. Als je door het gebruiken van een groot bord in plaats van een middelmatig bord 22% meer eet, gebruik dan het middelmatige of zelfs een kleiner bord.
Gebruik kleinere schalen. Word niet afhankelijk van je wilskracht of je intelligentie. Zeg niet: “Ik weet nu dat de kans drie keer zo groot is dat ik het eerste eet wat ik in de kast zie staan, vergeleken met het vijfde wat ik zie staan… maar dat zal me niet beïnvloeden.” Dat zal het zeker weten wel doen!
De oplossing is garanderen dat het eerste wat je ziet, wat vooraan en in het midden staat, iets gezonder en beter is dan chocoladetaart.
Mensen eten voedsel dat op tafel staat veel meer dan dat wat niet op tafel staat. Zet dus meer groente en salade op tafel en zorg ervoor dat de ongezondere dingen in de keuken blijven staan.
Wat kunnen mensen nog meer doen thuis?
Verpak eten in kleinere bakjes. Als je voeding grootschalig wilt inkopen is dat slim, omdat je minder betaalt, maar als je grootschalig koopt eet je ook grootschalig. Je moet het eten verdelen over kleinere zakjes of bakjes, dan eet je ook alleen wat erin zit.
Zijn al die kleine verschillen genoeg om uit te maken?
Als je al die kleine dingen bij elkaar optelt is het effect positief. Laten we weer zeggen dat een kleiner bord ervoor zorgt dat je 22% minder eet, een kleinere lepel betekent dat je 14% minder eet en een kleinere schaal dat je 50% minder eet. Als je dat allemaal doet eet je niet 86% minder, omdat je dan verhongert en sterft, maar je komt ergens in het midden uit. Het uiteindelijke resultaat is dat je minder eet.
Eten mensen minder uit 100-calorie verpakkingen?
Daar hebben we zelfs onderzoek naar gedaan voordat ze op de markt kwamen. We gaven mensen snoep dat in een verpakking van 440 calorieën zat of in vier verpakkingen van 110 calorieën.
Het bleek dat 70% van de mensen minder at toen we het snoep verdeelden in kleinere porties. En 50% daarvan zei dat ze meer zouden betalen als dat betekende dat ze minder zouden eten.
Dus belde ik alle grootste snack fabrikanten; M&M/Mars, Kellogg, etc., en zei: “We hebben een geweldige manier waarmee jullie veel geld kunnen verdienen en mensen kunnen helpen minder te eten.”
Ik presenteerde het onderzoek en ze zeiden dat het interessant was, maar ze konden het idee dat mensen veel geld zouden betalen voor iets dat helpt bij zelfcontrole niet begrijpen. Ongeveer twee jaar later kwamen de 100-calorie verpakkingen op de markt, maar het was moeilijk om bedrijven over te halen, omdat ze ervan overtuigd waren dat mensen alleen meer zouden betalen voor meer eten.
Werken kleinere verpakkingen voor iedereen?
Mensen met overgewicht reageren er beter op. Ik denk dat dat komt omdat ze er gewend aan zijn om grotere volumes te eten zonder erover na te denken en de kleinere verpakkingen forceert ze om er juist wel over na te denken.
Een mager persoon eet daardoor misschien minder en eet minder snel veel te veel. Bij ongeveer 30% van de mensen zorgden de kleinere verpakkingen voor niks, of dat ze meer aten. Als je gemiddeld 250 calorieën uit een normale zak M&M’s eet en er zitten maar 200 calorieën in twee kleine verpakkingen denk je al snel: “Ik wil er nog een paar”, dus open je het derde zakje en is die ook verdwenen.
Wat hebben jullie met lunch op school gedaan?
Het ministerie van volksgezondheid belde ons om te zeggen dat er scholen waren die instanties $3.000 of $4.000 wilden betalen om de verkoop van fruit met 5% toe te laten nemen. Ze vroegen ons: “Hoeveel moeten we de verkoopprijs verlagen om verkoopcijfers te verhogen?”
Ik zei: “Je kunt het fruit gratis maken en nog steeds zullen mensen niet 5% meer eten. Waarom ga ik er niet met een team naartoe voor een paar dagen en dan bedenken we iets?”
We zagen dat alle scholen fruit verkochten in stalen bakjes achter een ‘anti-nies’ vitrine van doorzichtig plastic, in een donkere hoek.
Dat klinkt onsmakelijk.
Dat zeiden wij ook: “Waarom koop je geen goedkope, kleurvolle schaal of zoek er een in je kelder en zet je het fruit in een goed belichte hoek neer?”
Toen ze dat deden namen de verkoopcijfers in eerste instantie met 187% toe. En over de loop van het jaar nam dat af tot 104% meer fruit dan aan het begin van het jaar. De prijs voor elke schaal was tussen de $15 en $30, dus hadden ze ook nog genoeg geld over.
Dus eten zichtbaar maken maakt een verschil?
Ja. Bij volwassenen zagen we dat als we de glazen vitrines van ijs bedekten met bakpapier, mensen 30% minder ijs aten. Het goede daarvan is dat mensen die een paar keer per week ijs eten het nog steeds kunnen vinden. Anderen denken niet eens aan ijs, omdat ze het niet kunnen zien.
En mensen kunnen thuis hetzelfde doen?
Natuurlijk. Waarom zorg je er niet voor dat je vaker gezondere maaltijden beter kunt zien? Zet je fruit op tafel en doe het niet in de koelkast. Mensen zeggen: “Dat hoeft niet, want ik heb zelfcontrole.”
Waarom geef je je zelfcontrole niet een keer pauze?
10 Comments
echt heel interessant
interessant artikel.
meeste dingen kan ik wel geloven. gebeurt vaak.
Ik kan me hierin zelf ook vinden. Ik doe gymnasium, dus dat is redelijk slim. En ik ga ook vaak beredeneren van: vanochtend had ik minder gegeten, dus nu mag ik meer. Of als ik nu minder eet van dit wat ik niet zo lekker vind heb ik vanavond meer van dat lekkere. Als ik iets gezonds eet denk ik ook vaak dan neem ik wat meer, omdat het dan gelijk is aan dat wat ongezond is. Ook neem ik automatisch meer als het in een grote schaal zit. Omgeving heeft ook een grote invloed, want als ik thuis ben eet ik een stuk meer, omdat het daar voor het pakken ligt. Dan op school, waar het niet voor het pakken ligt. Ook als andere mensen iets gaan kopen(eten) dan heb ik ook eerder de neiging om iets te kopen…
Dankjewel voor dit artikel!
Dat doet me er aan herinneren dat ik mezelf maar weer eens moet aanpakken. En ik hoop heel hard dat steeds als ik in zo’n situatie zit dat ik aan dit artikel denk. En daardoor mezelf kan beheersen(succes niet gegarandeerd, zoals al vermeld in dit artikel) Maar met alleen hopen kom ik er niet.
M
Wauw, dit was een interessant artikel. Opgeslagen in favorieten, want zeker de moeite waard om nog eens terug te lezen!
Zeker heel interessant. Ik merk dat je wel houdt van wetenschappelijk gesteunde feiten, dus houd daarom ook de publicaties van Universiteit Utrecht in de gaten. Daar wordt veel onderzoek gedaan naar eetgedrag, zoek bijvoorbeeld naar onderzoeken van Esther Papies 🙂
Jammer dat er in het artikel niets is terug te vinden over smaakversterkers… dat zet pas aan tot overeten en obesitas!
Dat is nog een veel besproken onderwerp en we zijn zeker nog niet op het punt waarop we kunnen concluderen dat smaakversterkers zorgen voor obesitas.
Beste Guy,
Erg interessant! Heb je de engelse titel van het interview dat gepubliceerd is in de Nutrition Action Healthletter?
Met dank alvast.
Hey Frank,
Bij deze:
“How external cues make us overeat.”
http://www.thefreelibrary.com/How+external+cues+make+us+overeat.-a0255363001
Elke winter ga ik 3 maanden naar Thailand; ik eet daar 2x buitenshuis en 1x brood thuis. Op mijn kamer heb ik dan alleen brood, kaas, fruit en thee. [Lang geleden ben ik zelfs anderhalf jaar in Azie geweest. Ik was toen ruim onder m`n gewicht.] Normaal heb ik zo`n 20 kg overgewicht.
Na 3 maanden ben ik telkens een aantal kilo`s kwijt. Helaas komt dat er in Nederland weer vlot bij.
Eens heb alles wat ik eet en drink opgeschreven: resultaat was dat ik vanzelf minder ging eten en een normaal gewicht kreeg. Jammer genoeg kon ik dat niet volhouden.