Digitale kwetsbaarheid

Nu het einde van de vakantieperiode weer definitief nadert, vervallen mensen in de dagelijkse sleur.

De prachtige sociale media spelen daar een grote rol bij. Wel wordt het duidelijk dat daar door meer dan een handvol mensen afkeer voor aan het ontstaan is.

Één van de redenen daarvoor, zo blijkt, is de continue drang van mensen om hun “kwetsbaarheid” te uiten. Digitale kwetsbaarheid, om het beestje maar even een gepaste naam te geven.

De ironie ontgaat je echter niet als je begrijpt hoe social media werkt. Dan is het al heel snel duidelijk dat het veel meer gaat om zieltjes winnen, en veel minder om oprechte kwetsbaarheid.

Een belangrijke factor om daadwerkelijk kwetsbaar te kunnen zijn, is onzekerheid over de uitkomst. Over de reacties die je kunt krijgen.

Ik stel me kwetsbaar op, als ik in een seculier land als Zweden, willekeurige mensen op straat probeer te bekeren tot mijn persoonlijke verlosser. De mensen die mij dan voorbij lopen, hebben niet bewust gekozen om mij op die dag tegen te komen. Ze kennen me niet en weten nog niet waar ik voor sta. Ik heb geen fanbase. Er is geen groepsdruk. We zijn twee onbekenden die ons toevallig op dezelfde tijd, op dezelfde plek bevinden. En ik ga jou eens even vertellen waar ik met hart en ziel in geloof. Wat mijn leven het leven waard maakt. Waar ik van hou.

Los van het algoritme op social media dat ervoor zorgt dat jij alleen maar content ziet dat je hoogst waarschijnlijk interessant vindt, en dus véél minder dan gezond voor je is, geconfronteerd wordt met foto’s en verhalen die tegen jouw overtuigingen in gaan, bestaat er vrije keus.

De verhalen die je schrijft en foto’s die je plaatst, worden hoogst waarschijnlijk voor het overgrote deel bekeken en gelezen, door mensen die jou vrijwillig volgen. Om wie je bent en om wat je doet. Dat zijn geen mensen die je het kwade in de wereld gunnen. Die liever niet je ondergang aanschouwen. Het zijn mensen die jij inspireert en motiveert. Ja, ook met je cellulitis, je acné en je burn-out.

De mens is over het algemeen goed van aard. Statistisch gezien is de kans dat je haatvolle reacties onder je foto in je string krijgt op je eigen social media kanaal, zo goed als 0. Dat weet jij, net zo goed als ik. Geloof je me niet? Plaats diezelfde video’s van je “hamstring oefening” eens op het forum van praktiserende gelovigen en vergelijk het verschil. Je kiest het medium bewust, omdat je op voorhand weet dat men er open voor staat. Dat heet marketing inderdaad.

Dat maakt de uitkomst zeer voorspelbaar en doet het idee van kwetsbaarheid teniet.

Kwetsbaarheid moet gepaard gaan met onzekerheid over de uitkomst.

Als dat niet het geval is, spreken we gewoon over vragen om aandacht.

En daar is hélemaal niets mis mee. Het mooiste is dat, als je precies dát zou toegeven, dat je het alleen maar doet omdat je echt heel veel van aandacht houdt, je jezelf oprecht kwetsbaar zou opstellen.

Ik weet namelijk niet hoe mensen daarop zouden reageren, want niemand die dat toegeeft. Weet jij het wel?

We lachen en we gieren en we brullen om typetjes op tv die compleet buiten de norm van maatschappelijke verwachtingen vallen. “Kijk haar nou”. En we verafgoden onszelf omdat we zo ontzettend “real” zijn. Zo uniek en anders dan anderen. Terwijl we met een grote glimlach alle likes en reacties van onze kloontjes bewonderen. Die toevallig allemaal net zo “real” zijn als wij.

De authenticiteit is volledig een fabricatie van je eigen geest. Waarschijnlijk zo echt als de verlosser die onze Zweedse Jehova’s getuigen anderen momenteel aansmeren. 

Er is geen sprake van authenticiteit, maar een geleidelijke transitie van de mens naar digitale handelswaar.

Een continue proces van jezelf zo veel waard mogelijk maken in de ogen van anderen. De perceptie van waarde.

Niet mee eens?

We hebben letterlijk digitale hoogtepunten, waar we al onze mooiste vakanties, feestjes, outfits en maaltijden vast kunnen leggen. Dat creëert uiterst gepast een beperkt beeld van het leven dat je leidt. 

We posten niet de diarree die we hadden tijdens onze vlucht in business class, niet de ruzies met onze partners om onnozele onderwerpen die je na een uur al vergeet en niet de financiële problemen die ontstaan omdat we voor onze volgers leven, in plaats van voor onszelf.

We maken screenshots van elk compliment dat we ontvangen. “Kijk eens wat iemand over mij zegt! Hoe goed ik ben!”. We maken verzamelingen van alle goede daden die we hebben verricht. We willen dat iedereen weet, zelfs volslagen vreemden, dat we jarig zijn.

We moeten waardevol zijn in de ogen van zo veel mogelijk mensen. Elke dag weer. Jezelf kwetsbaar opstellen, is één van de vele trends die de laatste jaren voorbij zijn gekomen, om dat mogelijk te maken.

Niets mis mee.

Maar mag best gezegd worden.