Of je het een dieet, lifestyle, voedingspatroon of manier van eten wilt noemen doet er nu even niet toe. ‘Dieet’ schrijft makkelijk en als ik spreek over dieten, hanteer ik daar de letterlijke definitie van, namelijk:
Leefregel wat eten en drinken betreft
En dus niet jouw zelfverzonnen definitie van het woord, zoals “eten op 15 calorieën aan broccoli elke dag” of “crashen”.
Moving on.
Onderstaand vind je een aantal van de meest voorkomende uitspraken die ik hoor/lees tijdens consults en coaching. De kans is groot dat jij ook op dezelfde manier denkt of dit regelmatig zegt:
Ik let heel goed op mijn eten
Ik lees tegenwoordig heel veel over voeding
Ik eet alleen maar gezond/onbewerkt/clean
Ik doe paleo/intermitted fasting/blue zone/ander populair dieet
Dit alles met het idee dat je voedingsselectie of de naam van het dieet dat je volgt, de sleutel is tot je succes. Dat zolang je netjes volgens de regels eet, alles wel goed komt. Maar toch nemen talloze mensen contact op, omdat het op de een of andere manier fout, of in ieder geval niet goed genoeg, gaat.
Zoeken naar een perfect dieet
Een paar jaar geleden gingen de meeste vragen over trainen. Wat is het perfecte trainingsschema? Moet ik zeven of acht herhalingen doen? Drie of vier oefeningen per spiergroep? Moet ik mijn handen in een hoek van dertig of tweeëndertig graden houden? Uiteraard vloeien die vragen ook nog steeds binnen, maar voedingsgerelateerde vragen hebben inmiddels allang de overhand.
Men is continu op zoek naar het ‘perfecte dieet’, los van alle andere factoren die een enorme invloed hebben op je lange-termijn succes. Veel mensen kunnen het tijdelijk opbrengen om hun manier van eten compleet om te gooien. Een paar maanden geen suikers of koolhydraten of gluten of iets anders dat op dat moment populair is om niet te eten. Daar waar vroeger bepaalde voedingsmiddelen “in” waren om wél te eten, is het nu in om iets te laten staan. Dat zorgt echter alleen maar, in de meeste gevallen, voor korte-termijn succes. Wilskracht en zelfbeheersing worden zwaar overschat en zodra dat letterlijk uitgeput raakt, rol je terug in je oude patroon.
Ja, zelfbeheersing kun je letterlijk uitputten. Daarom gaat er meestal ’s avonds pas een reep chocolade je mond in en niet overdag.
Het is niet de eerste keer dat ik de volgende zin hier schrijf:
Het beste dieet, is het dieet dat je het langst vol kunt houden
Ik wil niet generaliseren en zeggen dat niemand zijn/haar voedingspatroon in een keer volledig om moet gooien, want dat kan wel werken, maar meestal niet.
Calorieën tellen hoeft niet, maar ze tellen wel
Of je nou glutenvrij, lactosevrij, koolhydraatarm, vetarm, superfoods, paleo en twaalf keer per dag kleine maaltijden eet, in combinatie met elke ochtend een glas water met citroen: als je te veel calorieën binnenkrijgt, kom je aan.
Hoe eerder je accepteert dat je te veel (of te weinig, als je aan wilt komen) calorieën binnenkrijgt, hoe eerder je aan een oplossing kunt werken. Vaststellen/erkennen van het probleem -> oplossing.
Oh, jij eet 800 calorieën per dag maar je valt niet af? Onzin, je eet geen 800 calorieën per dag.
Oh, je weegt vijftig kilo, traint niet, maar komt niet aan met een dieet van 5000 calorieën per dag? OK, en ik ben Batman.
Je hoeft niet elke maaltijd van de dag en elke dag van de week je calorieën exact bij te houden, ondanks dat dat wel optimaal is voor serieuze sporters, maar als je start met het idee dat calorieën er niet toe doen, zul je hoogst waarschijnlijk falen.
“Nou, ik let nooit op mijn calorieën, eet wat ik wil en ik ben achtentachtig kilo afgevallen.”
Dat kan, maar dat komt omdat je gemiddeld minder calorieën binnenkrijgt dan dat je gebruikt.
Dat is ook een van de redenen dat kleine interventies, die bewust of onbewust je calorie-inname verkleinen, goed werken.
Het hele idee van “clean” eten kun je ook beter uit je hoofd zetten, want dat betekent echt vrij weinig. Voor de ene persoon is dat vegetarisch eten. Sommigen laten zuivel toe, terwijl dat voor anderen weer een “dirty” food is, etc. Als iemand zegt, ik eet “clean”, betekent dat niet veel meer dan “ik heb ergens op een website gelezen wat ‘goed’ en wat ‘slecht’ is en nu eet ik alles wat op het ‘goed’ lijstje staat en post ik elke dag dertien #cleaneating foto’s op Instagram.”
Nogmaals, dat is natuurlijk allemaal in orde, maar uiteindelijk krijg ik weer veel e-mails van, vooral dames, die door de paniek niet meer weten wat ze moeten doen, want ze eten clean, maar vallen niet af.
Lange-termijn succes realiseren
Begin met kleine interventies.
Drink je calorieën? Stap over op light (calorievrije) frisdrank
Voeg aan elke maaltijd iets meer eiwit toe om de verzadiging van de maaltijd te vergroten
Eet uit kleinere borden
Ga minder uit eten met grote groepen, zodat je niet onbewust veertien stokbroden met kruidenboter in je gezicht schuift
Doe geen boodschappen als je honger hebt
Zet geen potten met snoep/koek of tafel. Als het niet anders kan (lijkt me sterk), zorg er dan voor dat ze in ieder geval niet transparant zijn
Eet over de dag wel gevarieerd, maar probeer de variatie aan voedingsmiddelen per maaltijd te beperken. Hoe meer variatie per maaltijd, hoe meer je er waarschijnlijk van eet. Een mixed grill schotel is langer smakelijk dan alleen maar biefstuk, bijvoorbeeld
Dat lijkt op een lijst aan cliché adviezen, maar kleine aanpassingen zijn makkelijker en worden sneller nieuwe gewoontes. Voor de ene persoon werkt het om tijdens de lunch te stoppen met negen krentenbollen en over te stappen op biologische avocadosalade met glutenvrije croutons en rode cranberry dressing, maar anderen hebben meer baat bij het aantal krentenbollen verlagen.
Anders eten betekent niet per se van zwart naar wit. Er zijn meer dan genoeg grijstinten waar je je, in de eerste instantie, beter bij op je gemak zult voelen. Want ja, je moet je er ook enigszins op je gemak bij voelen. Het is immers de bedoeling dat je oud wordt en dus de rest van je leven kunt genieten van je leven, zonder overgewicht te krijgen en daarmee je gezondheid te riskeren. Het gaat immers uiteindelijk om je gezondheid en niet om hoe je eruit ziet.
Tenzij je de volgende Mr. of Mrs. Olympia wilt worden, hoef je gewoon niet de komende tien jaar niks anders te eten dan zilvervliesrijst en gekookte kipfilet. Je bent toch niet serieus zwakzinnig? Dat klinkt wellicht hard, maar het is werkelijk onvoorstelbaar hoe ver sommige mensen het laten komen, om alleen maar een paar kilo af te vallen. De kans dat je de volgende topatleet van de wereld wordt is ongeveer net zo groot als de kans dat je astronaut wordt. Je kunt het wel proberen, maar vergeet niet dat je een leven hebt en hierna geen tweede kans krijgt om het over te doen, maar dan met ander eten.
Op zoek gaan naar het “allerbeste dieet” is complete onzin, omdat het simpelweg niet bestaat en je zult dat dieet hoogst waarschijnlijk ook niet op internet vinden. Je voeding is zeer persoonlijk en afhankelijk van factoren als je budget, beschikbaarheid van winkels in de buurt, vrije tijd, gelegenheid om te eten buiten de deur (op je werk/school), smaakvoorkeur en eventuele allergieën of intoleranties. Als je je voeding aan wilt passen, begin dan ook bij jezelf en niet op Google. Er zijn meer dan genoeg mensen die je een kant-en-klaar schemaatje op kunnen sturen, maar je hebt pas echt baat bij iemand die de sub-optimale gewoontes uit jouw leven kan aanwijzen en het net iets even beter voor je maakt. Als jij zelf die persoon bent, is dat uiteindelijk alleen maar beter.
In dit artikel wil ik zo beknopt mogelijk een aantal psychologische effecten bespreken die invloed hebben op het maken van keuzes en het verwerken van informatie, ondanks dat het een onderwerp is waar je een boek mee kunt vullen. Terwijl er honderden voorbeelden te noemen zijn van praktijken die meestal definitief onjuist zijn, maar door miljoenen mensen als waarheid worden aangenomen, kies ik er bewust voor deze voorbeelden zo weinig mogelijk aan te halen om emotie geladen discussies te voorkomen.
Ik wil beginnen met het beantwoorden van een belangrijke en relevante vraag, namelijk: “waarom moeten mensen, zeker professionals, skeptisch zijn?”
Naar mijn mening zijn wij als professional verantwoordelijk voor de kwaliteit van de informatie die onze cliënten uiteindelijk ontvangen. We leven in een vrij land, dus iedereen mag zeggen en geloven wat hij of zij wil, maar ik vind het belangrijk om op te komen voor het belang van de cliënt. Kies je ervoor om dat niet te doen, probeer dan minstens de geloofwaardigheid van het beroep gezondheidsprofessional in stand te houden. Skeptisch zijn heeft weinig te maken met het constant leveren van kritiek of het afkraken van andermans werk, zoals veel mensen het vaak zien. Nee, het heeft alles te maken met het aan de kaak stellen van foutieve informatie die ons beroep en uiteindelijk de cliënt schaadt.
Ondanks dat waarschijnlijk de meeste mensen het met bovenstaande alinea eens zullen zijn, zal een groot deel zorgeloos onjuiste informatie als feit tot zich nemen. Zijn hier psychologische verklaringen voor?
Het Dr. Fox Effect
Er is een sterke correlatie tussen de wijze waarop informatie wordt gepresenteerd en de geloofwaardigheid ervan. In andere woorden: als je informatie enthousiast en op een vermakende manier presenteert, is de kans groter dat men de betreffende informatie als de waarheid ziet.
Dat klinkt heel vanzelfsprekend, maar het Dr. Fox effect kan extreme vormen aannemen. Het beste voorbeeld is het experiment waar de naam ook uit is voortgekomen.
In 1973 huurde een groep onderzoekers een acteur in om als expert (Dr. Fox) een presentatie te geven over speltheorie. De acteur in kwestie wist niks over het onderwerp en werd slechts vierentwintig uur voor zijn presentatie ingelicht over zijn script. De twee meest opmerkelijke feiten waren dat a) de presentatie werd gegeven aan daadwerkelijke experts over het onderwerp en b) alle informatie volledig verzonnen en waardeloos was.
De presentatie van Dr. Fox duurde twintig minuten. Twintig minuten van onzin, gepresenteerd op een enthousiaste en vermakende manier. Na de presentatie kregen de tien deelnemers, de experts, tijd om vragen te stellen die stuk voor stuk werden beantwoord. Uiteindelijk moest de groep de presentatie beoordelen. Iedereen, zonder uitzondering, vond de presentatie informatief en Dr. Fox kreeg hoge beoordelingen voor zijn werk.
Dit klassieke experiment toonde aan dat je zelfs als expert over een onderwerp verleidt kunt worden om te geloven dat onjuiste informatie, gepresenteerd op een overtuigende en vermakende manier, juist is.
Wat kun je met deze informatie?
Het is altijd prettig om naar iemand met charisma te luisteren, die op een vermakende manier informatie kan presenteren. Let er echter op dat claims los staan van de persoon die de claims maakt. Iemand met een leuke lach kan er nog steeds naast zitten. Beoordeel de informatie die je leest, ziet of hoort los van de persoon die je de informatie geeft.
Confirmation bias
Is het je wel eens opgevallen dat het lijkt alsof je altijd gelijk hebt? Als je iets denkt en er informatie over opzoekt, heb je vrijwel altijd gelijk. Vreemd is dat toch?
De meeste mensen zijn ervan overtuigd dat hun meningen en kennis het resultaat zijn van jarenlang objectief informatie analyseren, om vervolgens tot een rationele conclusie te komen. Dat komt niet helemaal overeen met de realiteit. De waarheid is dat vrijwel iedereen aandacht besteedt en specifiek zoekt naar informatie die overeenkomt met hun overtuiging en tegenstrijdige informatie negeert. Dit heet confirmation bias of ‘bevestigingsvooroordeel’ in het Nederlands.
In de fitnessindustrie zie je dit elke dag, ook bij jezelf. Je bezoekt websites die je van informatie voorzien om je eigen opvattingen te bevestigen, je praat met andere mensen of professionals die dezelfde levensstijl aanhouden als jij en tegenstrijdige informatie vind je meestal definitief onjuist, soms zelfs lachwekkend.
Jezelf concentreren op je eigen gelijk beperkt je ontzettend bij je ontwikkeling, omdat de kans sterk aanwezig is dat je essentiële informatie misloopt. Daarmee krijg je een vertekend beeld van de realiteit. We zoeken altijd naar bevestiging om onze gedachten en theorieën te bevestigen, in plaats van zoeken naar weerleggingen of tegenbewijs. Dat is heel normaal, omdat het gewoon comfortabel is.
Neem de ‘Wason Selection Task’ als eenvoudige test.
A D 4 7
Voor je liggen vier kaarten, gemarkeerd met een “A”, een “D”, een “4” en een “7”. Elke kaart bevat een letter op de ene zijde en een cijfer op de andere zijde.
De opdracht is om te kijken of alle kaarten met een klinker op de ene zijde een even getal op de andere zijde bevatten. De vraag: “welke twee kaarten zou je daarvoor omdraaien?”
De kans is groot dat je, zoals 90% van de ondervraagden, koos om de “A” en de “4” om te draaien. Zo kun je immers bevestigen dat de stelling klopt, voor sommige kaarten.
De kaarten die je zou moeten omdraaien, zijn een klinker en een oneven getal. Dus bijvoorbeeld de “A” en de “7”. Als je namelijk een klinker zou vinden op de achterkant van een oneven getal, kun je de stelling ontkrachten.
Deze eenvoudige test laat zien dat de meeste mensen te weinig onderscheid maken tussen noodzakelijk en voldoende bewijs. De “A” en de “4” omdraaien zou voldoende bewijs genereren en voorziet je van data dat suggereert dat de stelling zou kunnen kloppen, meer niet. Oftewel, je bent bereid om conclusies te trekken op basis van incomplete informatie.
Een ander relevant voorbeeld is mensen die zichzelf wegen. Als de weegschaal een gewicht aangeeft waar je tevreden mee bent, glimlach je en begin je je dag of stap je de douche in. Als het getal je niet aanstaat, heb je eerder de neiging om jezelf nogmaals te wegen, even voor het geval dat er iets niet goed is gegaan. We accepteren makkelijk bewijs dat ons bevredigt, maar eisen meer bewijs als de informatie ons tegenstaat.
Wat kun je met deze informatie?
Realiseer je dat je favoriete gezondheidsprofessional, je moeder, jijzelf en ik vaak de neiging hebben om conclusies te trekken op basis van onvolledige informatie, omdat we zoeken naar informatie dat ons standpunt versterkt of bevestigt. In de gezondheidsindustrie zie je dit bijvoorbeeld vaak terug bij mensen die bepaalde eetgewoontes overnemen en ervan overtuigd zijn dat dit bepaalde kwalen heeft genezen. Dat je iets ziet werken of gebeuren, is meestal onvoldoende bewijs. Er zijn vrijwel altijd veel factoren (zoals tijd en toeval) waar je geen rekening mee houdt, omdat die informatie in strijd kan zijn met wat je wilt geloven. Houd rekening met het complete plaatje en zoek actief naar informatie die je overtuiging eventueel kan ontkrachten.
Het Backfire Effect
In tegenstelling tot wat velen denken, verandert men niet gemakkelijk van gedachten als je hardnekkige feiten aan ze voorlegt. Als je diepste overtuigingen worden uitgedaagd door tegenstrijdig bewijsmateriaal, versterkt dat je overtuigingen alleen maar, blijkt uit meerdere experimenten. Zo werden er bijvoorbeeld bewust onjuiste artikelen over verschillende Amerikaanse politieke kwesties gepubliceerd in een krant. Zodra de proefpersonen een onjuist artikel hadden gelezen, kregen zij de gecorrigeerde en feitelijk juiste versie te lezen. Personen die het op voorhand eens waren met de onjuiste informatie uit het eerste stuk, waren er na het lezen van het tweede stuk nog meer van overtuigd dat hun mening klopte. Dit noemt men ook wel cognitieve dissonantie.
Dat is vrij zorgwekkend en kan aantonen dat zodra je iets toevoegt aan je portfolio van overtuigingen, er alles aan doet om deze te blijven verdedigen.
Satirische websites als The Onion of De Speld schrijven feitelijk onjuiste artikelen, maar toch komen deze overeen met overtuigingen van bepaalde mensen. Het is daarom ook geen verrassing dat hun artikelen onnodig vaak serieus worden genomen.
Dit kan ook verklaren waarom er nog steeds veel geloofd wordt in middeleeuwse overtuigingen of complottheorieën. Dat zijn meningen en ideeën die al generaties overgedragen worden en zo diep genesteld zijn in iemands persoonlijkheid, waar zoveel passie voor is, dat zodra deze uitgedaagd worden, dit voelt als persoonlijke aanval en de persoon in kwestie de kop in het zand steekt. Weigerend te luisteren naar nieuwe informatie.
Een ander eenvoudig voorbeeld wat dit idee ondersteunt, is het ontvangen van kritiek. We aanvaarden gemakkelijk honderd complimenten, maar een enkele negatieve reactie of opmerking kan ons wakker houden ’s nachts. Informatie waar je het mee eens bent gaat zo door je heen, omdat je eraan gewend bent. Informatie waar je het niet mee eens bent, merk je gelijk op.
Het nadeel van social media en het internet is dat je steeds makkelijker tegenstrijdige informatie kunt negeren en ontlopen. Je kunt mensen ontvrienden op Facebook, e-mails verwijderen, lid worden van fora of groepen die exclusief bestaan uit mensen die het volledig eens zijn met alles wat je zegt, etc. Er worden zelfs advertenties gegenereerd op basis van wat je op het internet zoekt. Je kunt de digitale wereld volledig vormen naar jouw ideaalbeeld, zonder ooit intellectueel uitgedaagd te hoeven worden. Is dat werkelijk wat je ‘kennis’ kunt noemen?
Wat kun je met deze informatie?
Als je informatie hebt geaccepteerd als waarheid, lijkt het bijna onmogelijk om van je overtuiging af te stappen. Honderd jaar aan kwalitatief wetenschappelijk onderzoek kan in het niet vallen bij een enkele uitspraak van een zogenaamde helderziende die duizenden jaren geleden heeft geleefd.
Terwijl confirmation bias je beschermt tegen tegenstrijdige informatie als je op zoek bent naar bevestiging, zorgt het backfire effect voor verdediging als die tegenstrijdige informatie toch tussen je verdediging glipt. Of jij dus op zoek gaat naar informatie, of de informatie jou vindt, je blijft bij je standpunt, zonder enige twijfel. Dit gedrag zorgt ervoor dat je over een langere termijn steeds minder skeptisch wordt en kritisch na blijft denken en alleen maar zekerder wordt van je eigen kennis.
Dat is een lastige situatie, maar door te begrijpen hoe dit gedrag ontstaat en je te realiseren dat het absoluut niet uniek is, kun je hier bewust mee leren omgaan. Je leert jezelf en anderen kritisch te bekijken en overtuigingen uit het verleden eventueel te herzien. Er is zo ongelooflijk veel dat we nog niet weten en een hele wereld van juiste informatie ligt voor het grijpen. Dat we veel dingen nog niet weten, betekent echter niet dat in iets geloven genoeg is om er een feit van te maken. Geen enkele hoeveelheid aan geloof, maakt iets een feit.
Het Dunning-Kruger Effect
Dit verschijnsel is een interessante, maar ook erg ongemakkelijke. Justin Kruger en David Dunning kregen aan de hand van een aantal experimenten de indruk dat, in de woorden van Darwin, “onwetendheid vaker dan kennis tot zelfvertrouwen leidt”.
Het komt erop neer dat incompetente mensen de neiging hebben hun eigen kunnen en weten te overschatten en zichzelf daardoor als bovengemiddeld competent zien. Incompetente mensen schatten zichzelf te hoog in, terwijl competente mensen anderen te hoog inschatten.
Dit is een probleem op het internet, waar iedereen expert lijkt te zijn over elk onderwerp, omdat men geen besef heeft van de (ernstige) mate waarin zij tekortschieten. Als je totaal niet twijfelt aan je eigen genialiteit, kan dat letterlijk een gevaar zijn voor anderen. Een kleine hoeveelheid kennis kan men de illusie geven dat zij een specialist zijn over een bepaald onderwerp. Er zijn meer dan genoeg pseudowetenschappers die op een leuke manier weten te vertellen dat bijvoorbeeld klimaatverandering een leugen is of alle grote wereldleiders stiekem aliens zijn. Dat klinkt sommigen misschien vreemd in de oren, maar dit is op het internet dagelijkse koek. Hoe vaak zie je dit niet in de gezondheidsindustrie? Een vriend of kennis laat je enthousiast weten “de laatste tijd veel te lezen over voeding” en vervolgens krijg je twintig uitspraken om je oren die hij of zij op de eerste de beste website heeft aangetroffen.
Het idee is heel eenvoudig: mensen die niet genoeg weten, weten niet genoeg om zich te realiseren dat ze niet genoeg weten. In de praktijk is het een stuk lastiger. We gaan er simpelweg niet van uit dat we ongelijk hebben, want waarom zou je?
Wat kun je met deze informatie?
Het overschatten van je eigen kennis, kan ervoor zorgen dat je foute conclusies trekt en vervolgens keuzes maakt die tot ongelukken leiden. Dat niet alleen. Incompetentie zorgt er vervolgens ook nog voor dat je je niet realiseert dat je ernaast zit en het onjuiste hebt gedaan.
Dit is geen eenvoudige situatie, maar met een open mind kom je heel ver. James Randi zei ooit: “There is a distinct difference between having an open mind and having a hole in your head from which your brain leaks out.”
Een open mind is niets meer dan een geest dat open staat voor nieuwe ideeën en informatie. Een closed mind, of gesloten geest, wijst nieuwe ideeën en informatie pertinent af, zonder er ook maar over na te denken. Daarom is het ironisch dat de grootste extremisten in de gezondheidsindustrie anderen closed-minded noemen, terwijl er bij hen geen molecuul van nieuwe informatie toegelaten wordt.
Men heeft nog wel eens de neiging om je ‘closed minded’ te noemen als je overduidelijk onjuiste informatie weigert te geloven, zoals dat het een goed idee is om koolmonoxide in te ademen, of iets dergelijks. Om open minded te zijn hoef je alleen maar ideeën of informatie te beoordelen, nadat je deze hebt bestudeerd of geëvalueerd, in plaats van het direct af te wijzen. Je hoeft dus niet altijd direct nieuwe informatie te accepteren als juist. Als je iets weigert te geloven, op basis van sterk bewijs, heeft dat ook niets te maken met een closed mind. Een closed mind kenmerkt zich door uitspraken als: “Het maakt me niet uit wat je zegt of hoeveel bewijs je hebt, ik geloof je toch nooit.”
Helaas zijn dergelijke uitspraken en het bijbehorende denkgedrag, heel erg gewoon.
Conclusie
Zolang personen met weinig tot geen expertise aan het woord blijven op het internet, blijft het moeilijker om tot een consensus onder de toonaangevende experts, auteurs en trainers te komen. Een consensus gebaseerd op feiten, niet op aannames en sprookjes. Hoe langer onjuiste ideeën in de industrie blijven bestaan, hoe moeilijker het wordt om men van gedachten te veranderen.
Dat is uiteindelijk de grootste uitdaging. Wellicht moeten we starten met het veranderen van de vraag, zodat het aanbod zich daar op aanpast. Als de lezer kritisch denkvermogen ontwikkelt en goed onderbouwde informatie eist, zal dat op den duur moeten volgen.
Pas dan kunnen we op grote schaal werken aan een fitter bestaan, zonder fabels.
En nu?
De enige praktische informatie die ik mee zou kunnen geven, is dat je op basis van je eigen zelfrespect juiste informatie moet eisen. Informeer jezelf goed over drogredenen en denkfouten, zodat je die in de praktijk makkelijk op kunt pikken.
Uiteraard is een ‘open mind’ slechts een klein deel van de puzzel. Er zijn nog talloze andere factoren, buiten psychologische effecten om, die antwoord geven op de hoofdvraag. Denk aan hoop, het niet juist kunnen interpreteren van onderzoek, de media, etc. Desalniettemin moeten we ergens beginnen met geloof opzij schuiven en ruimte maken voor keiharde feiten. Het is inmiddels 2014. De middeleeuwen zijn al lang achter ons.
In het eerste artikel uit deze reeks, dat samen met Menno Henselmans is geschreven, werd vooral gekeken naar de theoretische plausibiliteit van de hormonale samenhang tussen training, voeding en spotreductie. Dat leidde tot interessante reacties, vooral uit de hoek van Personal Hormonal Profiling (PHP). In dit artikel wordt er heel specifiek gekeken naar de logica van verschillende populaire methoden en de effectiviteit in de praktijk.
Er worden in dit artikel concrete voorbeelden aangehaald uit de methoden en adviezen van PHP, BioSignature, sportvasten en de Hormoonfactor. Dit is geen aanval op de trainers, maar helpt de lezer begrijpen hoe er door de verschillende stromingen tegen de materie aangekeken wordt en wat er wel en niet van klopt. Deze claims komen rechtstreeks uit de manuals van de desbetreffende cursussen. Ook hebben we verschillende beoefenaars gesproken en eventuele uitspraken gecontroleerd met andere beoefenaars. Het is dus geen visie of een mening, maar een artikel gebaseerd op feiten.
Uit het vorige artikel bleek dat het idee van spotreduction (lokaal afslanken) door middel van hormonale optimalisaties via training en voeding, in strijd is met de theorie. Er kwamen reacties van Personal Hormonal Profiling (vanaf nu PHP) voorstanders. Ook de organisatie Overload Worldwide, die de PHP methode in de markt zet, liet (indirect) van zich horen.
Hardnekkig vet. Vrouwen krijgen het vet rond de heupen niet weg waardoor ze een dikke kont houden en mannen blijven zitten met een buikje dat het glorieuze six-pack daaronder verhult. Vrees niet, er is een oplossing. De verdeling van vetopslag op je lichaam wordt bepaald door je hormonale balans. Fix je hormonale balans en je hardnekkige vet verdwijnt als sneeuw voor een kernreactor. Het mooiste is dat je hiervoor niet eens minder hoeft te eten.
Ik merk dat ik meer neig het willen schrijven over wat ik denk, in plaats van instructies voor hoe bepaalde dingen moeten of kunnen. Voor mijn gevoel is er nu wel genoeg informatie beschikbaar over hoe je moet eten/trainen om in ieder geval degelijke resultaten te boeken, zolang je jezelf maar genoeg tijd geeft. Dit kan voor sommigen een teleurstelling zijn, omdat ze totaal niet zitten te wachten op wat ik denk, maar je kunt maar een bepaalde hoeveelheid mensen, op een bepaalde hoeveelheid momenten tevreden stellen.
In dit artikel, of deze woordenvloed, wil ik het hebben over een veel voorkomend argument tegen de wetenschap. Op voorhand wil ik aangeven dat alles wat ik schrijf voortkomt uit wat ik persoonlijk regelmatig meemaak. Niet eenmalig, maar regelmatig. Op mijn artikel over vegetarisme werden ook reacties geplaatst over dat dit niet voorkomt of niet bestaat, maar wellicht ben je zelf niet actief genoeg binnen bepaalde cirkels of op websites waar de dingen die ik meemaak gebeuren.
Dit artikel schrijf ik als onderdeel van mijn online begeleiding en zal ik later deze week op een aparte pagina plaatsen, maar ik vind dat deze informatie voor iedereen belangrijk is, niet alleen voor cliënten.
Ik krijg regelmatig te horen dat ik niet commercieel genoeg ingesteld ben. Het lijkt alsof het aantal opmerkingen hierover ook alleen maar toeneemt. Als je zo graag geld uit wilt geven aan me, mag je ook vrijwillig doneren, maar dat terzijde. Dit artikel zal daar niet positief aan bijdragen, maar ook dit moet gezegd worden. Ik geef nu op voorhand aan dat ik later in dit stuk (resultaten van cliënten) alleen spreek over mijn eigen ervaring, maar het is een vrij logische conclusie dat dit bij alle trainers wereldwijd het geval is. Als dat niet zo is, hoor ik dat natuurlijk graag.
We hebben allemaal wel een “hippe” kennis in ons netwerk die preekt voor ziektes genezen op natuurlijk wijze en dat alles genezen kan worden met de kracht van energie, of zoiets. Mocht je die persoon niet kennen, kun je er meestal niet onderuit als je wel eens op Facebook komt of fora bezoekt. Homeopathie is een van de dingen die deze persoon voorop heeft staan. Laten we bij het begin beginnen.
Niet iedereen vindt het prettig als hun overtuigingen als mythes worden geclassificeerd, maar gelukkig zijn er ook individuen die elke kant van het verhaal willen overwegen. De hieronder besproken onderwerpen zullen sommigen ervaren als aanval op hun intellect of als regelrechte onzin. Dat mag. Het is niet voor iedereen. Ik ben in ieder geval blij dat er ook veel mensen zijn die dit soort onderwerpen graag besproken zien worden.
Het stuk van vandaag doe ik samen met Menno Henselmans. Menno is een Nederlandse auteur, wetenschapper en personal trainer op het gebied van fitness en gezondheid. Ik ben met hem in contact geraakt omdat ik al enige tijd onder de indruk ben van zijn zogenaamde Bayesiaanse en wetenschappelijke kennis over bodybuilding. Hij publiceert momenteel alleen in het Engels, maar geïnteresseerde lezers kunnen ook voor Nederlandse vragen en begeleiding terecht op zijn website.
Ik leg elke keer een mythe of misvatting voor, waarop Menno vervolgens zal reageren. Voor de duidelijkheid en volledigheid wil ik nog vermelden dat er onderwerpen zijn waar we nog geen 100% zekerheid over hebben, maar het wordt als mythe geclassificeerd, omdat het idee wel als feit wordt verspreid in deze industrie.
Door je bezig te houden in de fitnessindustrie is het nogal moeilijk om niet verzuild te raken in discussies. Men gelooft wat ze willen geloven, lezen wat ze willen lezen, maar wat ze geloven is niet altijd juist en het is voor de meesten moeilijk om van standpunt te veranderen. Sterker nog, iemands idee over een bepaald onderwerp bekritiseren met degelijke tegenargumenten, zorgt er vaak alleen maar voor dat de betreffende persoon nog meer in zijn oorspronkelijke standpunt zal geloven. Dit heet ook wel het backfire effect. Ik schrijf dit stuk niet omdat ik mensen wil leren discussiëren, daar heb ik niet genoeg verstand van, maar het is handig om zowel goede vragen te leren stellen als bepaalde theorieën/auteurs/trainers kritisch te kunnen bekijken.
