Category

Lifestyle

Category

Typ fit[random in te vullen naam] in op Instagram en je kan je geluk niet op. De fitboys en -girls vormen inmiddels complete legers en daar hoor je blijkbaar niet bij, als je niet fit[random in te vullen naam] heet. We zijn nog nooit zo sportief geweest, wat op zich een positieve verandering is. Gezond leven is hip en als je vertelt dat je niet sport, word je bijna raar aangekeken.

Laten we even terug redeneren. Is sporten überhaupt wel gezond? Het korte antwoord hierop is nee, eigenlijk niet. 120 kg bankdrukken is fysiologisch gezien niet heel nuttig (daarentegen wel supervet). Het lange antwoord omvat twee kanten en de balans ligt, net zoals bij alles, ergens in het midden. Hierin is het verschil tussen nut en noodzaak een belangrijk element.

Ik ga iets heel engs vertellen. Wij zijn stervende. Allemaal. Op het moment dat je ademhaalt en zuurstof opneemt, ben je weer één ademhaling dichterbij het einde. Alhoewel deze gedachte misschien niet al te fijn is, is er hoop. We kunnen de tijd namelijk rekken.

Gezond oud worden

De beste versie van jezelf. Naast een goed fysiek is healthy ageing (hopelijk) ook een doel. Helaas bestaat er niet zoiets als gezond oud worden. Ouder worden is per definitie ongezond. Sterker nog: in leven zijn is per definitie ongezond. De grootste risicofactor voor elke ziekte is namelijk leeftijd. Een groot onderdeel van veroudering en ziekte is oxidatieve schade. Deze ‘schade’ lopen we op door twee essentiële zaken: ademen en eten.

Leuk man, in leven zijn.  Maar er is goed nieuws! We kunnen de kans op ziekte minimaliseren. Hoe? Hier komt de zogenaamde healthspan tegenover de lifespan om de hoek kijken.

Lifespan vs. healthspan

Lifespan is hoe oud iemand feitelijk wordt. Healthspan is hoe lang je gezond blijft in voorgenoemde periode. We hebben weinig aan een enorme lifespan als onze healthspan erg kort is. Niemand wil 100 jaar oud worden als je vanaf je 55ste al ziek en futloos bent.

Dit kan je ook in onderstaande figuur zien. Dit is volledig hypothetisch maar stel dat de groene lijn de huidige situatie is in onze wereld. Het liefst zouden we de bruine lijn hebben natuurlijk! De procentuele afname van gezondheid is niet per definitie een ziekte die de kop op steekt. Een gezond iemand sterft namelijk van ouderdom, niet van ziekte

De groene lijn geeft de huidige situatie weer. In situatie 1 zie je dat op de leeftijd van 0 – 20 iedereen nog gezond is. Er zijn geen ziekten te bekennen. Daarna begint de aftakeling. Op 75-jarige leeftijd is ongeveer 30% van de mensen nog kerngezond.
In ons Utopia (de bruine lijn) zien we dat 70% van de mensen van 90 jaar en ouder oud nog rondhuppelen alsof ze net 20 zijn. Nogmaals: Een gezond iemand sterft van ouderdom, niet van ziekte [1].
                             

Om geen discrepantie tussen lifespan en healthspan te laten ontstaan zijn er een aantal ‘lifehacks’ die wij kunnen toepassen. Hieronder vind je er twee. Trainen en de balans tussen vasten en voeden.

Trainen

Het maximale van je lichaam eisen in de sportschool, vijf tot zes keer per week. Is het goed voor een mens? Vanuit evolutionair standpunt natuurlijk niet. Er waren hoogstwaarschijnlijk geen sportscholen en crossfitverenigingen  onder de neanderthalers en waarschijnlijk hadden ze ook geen barbells waarmee er 180 kilo gedeadlift kon worden. Ruim 200.000 jaar lang moesten we onze energie besparen. Zo veel mogelijk want eten, en dus energie, was schaars. Kortom: in principe is onze fysiologie niet op dit soort oefeningen gebouwd.

Hormese

In de huidige, moderne wereld is de sportschool een lifehack. Dit wordt beschreven in het principe van hormese.

Kort uitgelegd: korte, kleine stressoren zijn goed en zelfs bevorderlijk voor het organisme. Een voorbeeld van stress is sport. Je brengt jezelf schade aan om er sterker van te worden.

Voorbeeld: we gaan 3×12 squats doen. De 12e rep haal je nét, zoals het hoort. Zouden we nu met een microscoop naar de eiwitfilamenten van de quadriceps kijken, dan zou onze quadricep ons het volgende vertellen:

‘Wtf jij net hebt gedaan is niet best. Doe dat nóóit meer. Alle spierverbindingen lagen mooi geordend maar nu is alles schots en scheef. Alles is naar de kloten’.

Drie dagen daarna pakken we de microscoop er weer bij. Alle eiwitfilamenten zijn weer netjes geordend en de spier is zelfs sterker en weerbaarder dan voorheen. Dit groter en sterker worden van de spier is wat er voor zorgt dat mensen gezond oud worden. Spiermassa beschermt namelijk tegen zo’n beetje elke Westerse ziekte [2]. We hebben onszelf schade aangedaan met als doel om er sterker van te worden.

Het principe van hormese is ook wat er voor zorgt dat mensen uit Afrika een donkere huidskleur hebben. Door structurele blootstelling aan de zon werden de mensen daar donkerder omdat de zon een stressor is voor het lichaam. Ondanks dat de zon stress is voor het lichaam, hebben wij de zon nodig voor de aanmaak van vitamine D. Om deze reden zouden negroïde mensen in Nederland idealiter ook vitamine D moeten suppleren. Hun huid is er niet op gebouwd om in land te wonen waar het altijd hondenweer is.

Hormese vertelt ons dus dat korte(!) stressoren een goed iets is. Grotere spiermassa is beschermend voor ons lichaam maar teveel (spier)groei teweeg brengen, kan negatieve effecten hebben, wat we in de volgende alinea zullen lezen.

Balans tussen voeden en vasten

Om spiermassa op te bouwen moet er ten eerste getraind worden en keer op keer overload worden gecreëerd. Daarnaast moet er natuurlijk gegeten worden. De één is net zo belangrijk als de ander. Je kan jezelf niet naar meer spiermassa eten zonder te trainen. Dit wordt vaak vergeten bij mensen met ondergewicht.

Voor spieren geldt: use it or lose it. Zo verliezen astronauten binnen no-time hun spiermassa doordat de zwaartekracht niet meer aan ze trekt. Als je wil weten hoe anabolisme werkt, onthoud: ‘muscle follows strength’. Meer omvat de theorie van spiergroei gewoonweg niet.

Het proces genaamd ‘mTOR’

Er zijn veel manieren waarop ons lichaam het signaal krijgt om groeiprocessen aan te gaan. Groeihormoon, testosteron, de totale energie-inname, IGF1, insuline maar het overkoepelende proces die ik wil bespreken heet mTOR, ofwel: Mechanistic Target Of Rapamycin.

In de wetenschap wordt wel eens gegrapt dat mTOR echt álles doet. Nu is dit overdreven maar het bewijst wel een punt. Het is een belangrijke regulator. Zeker bij onze fitte generatie want mTOR reguleert namelijk onze spiergroei.

Hieronder zie je waar mTOR allemaal door geactiveerd wordt. Aminozuren, testosteron, de energiebalans en ook bijvoorbeeld insuline stimuleren mTOR. Vooral het aminozuur leucine stimuleert mTOR. Daarom werken whey-eiwit en BCAA’s ook zo goed voor spieropbouw. Hier zit veel leucine in. Alleen stress (zowel mentaal als fysiek) en rapamycin (medicijn) verminderen/deactiveren mTOR. Fysieke stress zoals sporten stopt dus mTOR. Spieren worden afgebroken als er wordt gesport.

Bron afbeelding: mTOR Signaling in Growth Control and Disease

Alle onderdelen die mTOR activeert, gaan gepaard met groei in het lichaam (celdeling, groei, verhoogd metabolisme, eiwitsynthese). Dit is het principe van anabolisme, letterlijk: groei. Zoals te zien in de afbeelding vermindert/blokkeert het alleen één proces, autofagie. Laat deze nou erg belangrijk zijn voor goede gezondheid.

Autofagie

Autofagie betekent letterlijk: zelf- (auto) eten (-fagie). Ons lichaam eet kapotte, gevaarlijke cellen van het lichaam letterlijk op zodat wij als organisme gezond blijven. Structurele blootstelling aan mTOR (groei) vermindert autofagie. Dit kan in ons lichaam leiden tot ziekten als: diabetes, kanker, depressie, Alzheimer, epilepsie, chronische pijn, autisme, auto-immuunaandoeningen en versnelde veroudering.

Dit komt omdat de kapotte, gevaarlijke cellen niet meer kunnen worden vernietigd. Er zijn zelf aanwijzingen dat mTOR zorgt voor acne [4]! Het kan dus van belang zijn om mTOR niet structureel te stimuleren [5, 6, 7]. Hoe? Dit kan door: periodiek te vasten, trainen, voedingsmiddelen als: reservatrol [8] en kurkuma [9] te nemen, cafeïne [10] maar ook het ketogeen dieet [11] remt bijvoorbeeld mTOR. Door niks te eten wordt mTOR natuurlijk niet geactiveerd.

Er zijn dan immers geen bouw- en grondstoffen. Trainen geeft aan dat er zich een stressvolle situatie voordoet waarbij het lichaam denkt: ‘OMG, ik moet eerst deze shit overleven, daarna kan ik wel verder groeien!’

Conclusie

Onze fit[random in te vullen naam]- generatie heeft door dat fysieke stress best goed is, mits met mate. Een positieve ontwikkeling. Stress in de vorm van krachttraining maakt ons sterker en weerbaarder door een proces genaamd hormese. Het vergroten van spiermassa heeft een positief effect op onze healthspan, we blijven hierdoor langer gezond.

Echter, teveel activatie van mTOR door veel eten kan op de lange termijn schadelijk zijn omdat het ons in een constante staat van anabolisme plaatst. De constante stimulatie van mTOR zorgt dat wij sneller verouderen en meer kans krijgen op alle Westerse (metabole) ziekten.

Leven is levensgevaarlijk, we komen er namelijk niet levend uit. Dit weten we onbewust allemaal wel maar met de lifehacks: trainen, goed eten maar ook periodiek vasten kunnen we er voor zorgen dat wij de meest gezonde, oude generatie ooit worden, laten we dat met z’n allen bewijzen!

Bronnen

[1] How you move defines how you live – Peter Attia
[2] The underappreciated role of muscle in health and disease
[3] mTOR Signaling in Growth Control and Disease
[4] Dietary intervention in acne: Attenuation of increased mTORC1 signaling promoted by Western diet.
[5] Effects of Intermittent and Chronic Calorie Restriction on Mammalian Target of Rapamycin (mTOR) and IGF-I Signaling Pathways in Mammary Fat Pad Tissues and Mammary Tumors.
[6] The role of autophagy in cancer development and response to therapy
[7] Autophagy: cellular and molecular mechanisms
[8] Resveratrol inhibits mTOR signaling by promoting the interaction between mTOR and DEPTOR.
[9] Updates of mTOR inhibitors
[10] TORC1 signaling inhibition by rapamycin and caffeine affect lifespan, global gene expression, and cell proliferation of fission yeast.
[11] The ketogenic diet inhibits the mammalian target of rapamycin (mTOR) pathway

Het lijkt alsof het hebben of gehad hebben van therapie als een soort zwakte wordt gezien.

Onterecht.

Ik denk dat mensen die in therapie zijn geweest wellicht de rest een stapje voor zijn. Ze hebben aan zichzelf leren werken, hun valkuilen leren herkennen en het vermogen hun gevoel onder woorden te kunnen brengen ontwikkeld.

Herstellen van een psychische stoornis is anders dan genezen van een gebroken been. Therapie lost niet een probleem op en dan hup, weer verder. Nee, het geeft je handvatten die je voor de rest van je leven kan blijven inzetten. In mijn omgeving zijn veel mensen in therapie of in therapie geweest. Ook ikzelf heb er al aardig wat jaartjes op zitten. Ik merk dat hoe opener ik erover ben, hoe meer anderen hier ook over durven te praten.

Af en toe denk ik bij mezelf, zouden we niet allemaal, met of zonder diagnose, een periode in ons leven in therapie moeten? Ik denk van wel.

Oké, oké, ‘moeten’ is misschien een te groot woord en misschien is ‘therapie’ ook wel een te groot woord. Denk bijvoorbeeld ook aan mensen die er graag een boek over mindfulness bij pakken of simpelweg een dagboek bijhouden.

Misschien voel je je wel helemaal prima over je aanpak van het leven en vindt je niet dat je het direct nodig hebt, maar er zullen altijd situaties op je pad komen waarin je misschien net te snel of niet naar wens reageerde.

Misschien doe je het wel al en kan je je ook vinden in mijn gedachte: het zou absoluut niet slecht voor een mens zijn je gedachten en gevoelens eens te onderzoeken.

Gedachten vertalen zich in gedrag

Waar loop je tegenaan wanneer je een bepaald gedrag nastreeft en je het op de een of andere manier toch niet voor elkaar krijgt? Misschien telt ‘gewoon doen’ niet voor iedereen of elk aspect van iemands leven. Door dit artikel te schrijven hoop ik een bepaald bewustzijn te creëren waardoor jij het optimale uit je gedrag zou kunnen halen en daardoor optimale resultaten kan behalen.

Als je wel eens in therapie bent geweest zal de term ‘G-schema’ je vast wel bekend in de oren klinken. Door ‘de 5 G’s’ (namelijk: gebeurtenis, gedachten, gevoelens, gedrag en gevolg) in kaart te brengen kan je achterhalen waarom je op een bepaalde manier op een bepaalde gebeurtenis hebt gereageerd.

Wanneer je dit soort dingen leert herkennen, zal je ook meer controle kunnen hebben op de uitkomsten hiervan. Ik zal een voorbeeldje geven:

Gebeurtenis
Ik heb met iemand afgesproken vanmiddag om voor het eerst te gaan sporten in de sportschool, maar een uur voordat we zouden gaan belt diegene ineens af.

Gedachte
Lekker dan, we zouden samen gaan sporten om elkaar te motiveren. In m’n eentje zou ik niet zo goed weten wat ik moet doen in de sportschool met al die apparaten. Ik sta waarschijnlijk voor gek als ik dat zonder een ander erbij ga proberen.

Gevoel
Ik voel me in de steek gelaten en onzeker.

Gedrag
Ik ga niet naar de sportschool en door het plotselinge gat in m’n agenda blijf ik thuis zitten met een leeg gevoel.

Gevolg
De motivatie om volgende week weer te gaan is flink gedaald. Misschien kan ik wel weer met iemand afspreken, dan hoop ik dat dat door gaat.

In de regel komen gedachten altijd voor het gevoel. Wanneer je door een bepaald gevoel overvallen wordt kan je leren hier grip op te krijgen. Dit doe je door de gedachte die je eraan vooraf hebt gehad te herkennen en te veranderen. De gebeurtenis krijgt dan ineens een heel andere uitkomst:

Gebeurtenis
Ik heb met iemand afgesproken vanmiddag voor het eerst te gaan sporten in de sportschool, maar een uur voordat we zouden gaan belt diegene ineens af.

Gedachte
Vervelend, maar ik wil echt werken aan mijn goede voornemen. Iedereen gaat een eerste keer naar de sportschool en er zal vast wel iemand zijn die me een eindje op weg kan helpen.

Gedrag
Ik ga toch naar de sportschool en vraag een fitnessinstructeur of medesporter om hulp bij de oefeningen die ik wil uitvoeren.

Gevolg
Ik heb lekker getraind en nieuwe mensen ontmoet. Dit gaf m’n zelfvertrouwen een boost en ik heb nu al zin in de volgende keer.

Klinkt logisch, hè?

Maar hier bewust van worden en je gedachten effectief kunnen omzetten vergt wat oefening. Je leeft je hele leven met jezelf, dus waarom niet een beetje onderzoek doen naar hoe je eigenlijk in elkaar zit?

Het is allemaal wat cliché en stelselmatig, maar ik heb hier preventief al een hoop aan gehad toen ik voor er voor het eerst mee leerde werken. Nu helpt het me met heel onbenullig lijkende dingen verder in het leven, zoals die eerste keer naar de sportschool gaan. Onderschat nooit de kracht van je eigen psyche.

Je hebt er meer over te zeggen dan je denkt.

Het is inmiddels november.

Dat betekent dat men straks weer massaal doelen stelt voor het nieuwe jaar. Doelen om meer geld te verdienen, om meer gewicht te verliezen, om te stoppen met roken of om meer tijd te spenderen met hun familie. We weten allemaal dat die periode er weer aankomt. We weten ook allemaal dat het merendeel van die doelen nooit behaald zal worden.

Concrete doelen

Doelen zijn hartstikke goed om te hebben, dat staat vast. “Stilstaan is achteruitgaan” zeggen ze, dus doelen of mijlpalen bepalen en die na proberen te streven houdt veel mensen gemotiveerd. Doelen zijn echter ook vrijblijvend en saai.

Iedereen heeft doelen en we worden continu overrompeld met waar anderen naar aan het streven zijn. We leven in een tijd waar doelen worden gesteld, maar na drie keer knipperen opzij worden geschoven voor iets anders. Meestal voor excuses. Als iemand beslist om vijf kilo af te willen vallen, wordt dat vaak simpelweg uitgesproken en wordt er kort onderzoek gedaan naar hoe dat zo snel mogelijk kan.

Vervolgens probeert de betreffende persoon dit een aantal weken, of misschien een aantal maanden en als het niet lukt, zoals vaak het geval, wordt dit goedgepraat en worden er nieuwe doelen gekozen. Of wordt hetzelfde doel opgeschoven naar de zomer, naar na de feestdagen of naar 1 januari.

“Oh, drie kilo afvallen is me niet gelukt, dan maar twee kilo proberen.”

“Oh, afvallen is me niet gelukt, dan maar fitter worden.”

“Oh, cardio werkt niet, dan maar Crossfit.”

Waar ligt dat dan aan?

Dat is niet omdat je niet wilt afvallen, maar omdat doelen stellen op deze manier veel te oppervlakkig is. Je moet iets hebben waar je je, ook als doelen tijdelijk niet slagen, aan vast kunt blijven houden.

Dat is je visie…

Een visie is het ideaalbeeld van je leven waar je naar toe streeft. De realiteit die je voor jezelf probeert te creëren en voordat je visie werkelijkheid is, kun je gewoon niet rusten. Je visie is hoe je jezelf ziet leven in de toekomst en hoe je door anderen gezien wilt worden.

Ik vind het extreem belangrijk om te benadrukken dat je geluk niet uitstelt tot je je visie hebt verwezenlijkt. Dat gebeurt helaas veel te veel. Men stelt geluk of innerlijke rust uit tot ze slanker, rijker of populairder zijn. Je zou echter geluk en rust uit het feit moeten halen dat je een visie hebt én er alles aan doet om die visie na te streven.

Een visie is een gedetailleerde omschrijving, bijna een droom, van hoe je wilt dat je leven eruit komt te zien. Daar waar “vijf kilo afvallen” een tweedimensionaal doel is, schuilt er vaak veel meer achter. Als iemand af wil vallen, is dat bijna nooit omdat hij een lager getal op de weegschaal wil zien.

Afvallen, aankomen, fitter worden, hebben meestal een reden die dieper gaat dan dat. Je moet er alleen de tijd voor nemen en het onderdeel laten worden van je dagelijkse gedachten.

Wensen en drijfveren

Een getrouwde vrouw die veel af wil vallen, kan bijvoorbeeld weer verlangen naar de tijd dat haar man haar nog vol lust in zijn ogen aankeek. De tijd waar zij besprongen werd als zij naakt door de slaapkamer liep. Vrouwen willen zich vrouwelijk voelen. Sexy voelen. Nu en over tien jaar nog steeds. Dat kunnen periodes zijn waar vrouwen weer naar uitkijken. Mannen uiteraard ook.

Als dat gepaard gaat met onzekerheid over het uiterlijk, wordt er al snel een doel gemaakt en moet er wat vet verloren worden. Niet in de hoop om lichter te zijn. Nee, om weer vrouwelijk, sexy en aantrekkelijk gevonden te worden door haar partner. Om zonder te proesten langer dan een half uur met de kinderen te kunnen spelen. Om weer haar favoriete kleding van een paar jaar geleden aan te kunnen. Dat zijn de zaken die er echt toe doen.

Als iemand de tijd neemt om een dergelijke visie voor ogen te nemen en hier elke dag vol motivatie naar uitkijkt, gaat dat broeien en zal dat vele malen meer motiveren dan “ik wil 1 januari beginnen met vijf kilo af te vallen” appen naar je beste vriendin.

Een ander voorbeeld

Neem iemand die rijk wil worden. “Rijk worden” wordt nogal als oppervlakkig gezien, maar ook daar zit vaak veel meer diepgang achter. Iemand die rijk wil worden wil dat niet alleen om met veel geld begraven te worden zodra het tijd is om uit dit leven te stappen. Je kunt ook rijk willen worden, omdat je een visie hebt.

Een visie waarbij je kunt zorgen dat je ouders ergens in een warm land, in een comfortabel huis, met pensioen kunnen gaan. Je kunt een leven voor je zien waar je je vrienden mee op vakantie kunt nemen. Waar je elke dag, zonder een minuut van financiële stress, kunt genieten van alles wat het leven je te bieden heeft. Waar je grote hoeveelheden geld kunt schenken aan goede doelen, waar je echt in gelooft.

Geld maakt niet gelukkig, maar je kunt met geld heel veel dingen kopen en vooral dingen doen, die jou en de mensen om je heen gelukkig maken.

Het verschil tussen een doel en een visie

Doelen stellen is makkelijk. Een visie voor ogen hebben is moeilijker. Een visie moet namelijk zo vaak afgespeeld worden in je hoofd dat het bijna aan je gaat knagen. Dat er diep van binnen een vlam aanwakkert die niet kan stoppen met branden. Het gevoel van de constante rush om je visie na te streven moet fantastisch voelen. Je bent niet bezig met to-do items afstrepen. Nee, je bent bezig met het ideaalbeeld van je leven waar maken.

Doelen zijn in deze zin eigenlijk meer mijlpalen. Zodra je een visie hebt, zijn doelen de tussentijdse mijlpalen om er te komen. Als dan iets niet lukt, zul je hoe dan ook je doelen bijstellen om er uiteindelijk alsnog wel te komen, omdat je visie continu als een overkoepelende kracht boven je hangt.

Een groot voordeel van een visie nastreven is dat hoe langer je dat ideaalbeeld voor ogen houdt, hoe sneller je ook onbewust de keuzes zult maken die je op het juiste pad houden.

In het begin, vooral met concrete doelen, maak je bewuste keuzes die je de juiste kant op helpen. Ondanks dat het Amerikaanse boek “The Secret” commerciële rommel is, zit er wel degelijk een kern van waarheid in. Het concept uit “The Secret” komt oorspronkelijk uit “Think & Grow Rich” van Napoleon Hill en daarin stelt hij simpelweg dat datgene waar je over nadenkt – echt continu over nadenkt – een plek zal vinden in je leven.

De woorden die je elke dag tegen jezelf herhaalt bepalen uiteindelijk de acties die je neemt.

Hoe zweverig dat ook klinkt, is het best logisch.

Gelijke monniken, gelijke kappen

We kennen allemaal zeikerds. Mensen die continu iets te klagen hebben, of het nu iets groots of iets kleins is. Klagen, klagen, klagen. Niks is goed en alles is kut. Dat soort mensen veranderen uiteindelijk ook echt in een strontmagneet en trekken niets anders dan gezeik aan. Logisch, want mensen die positief in het leven staan, trekken liever niet op met dit soort mensen.

Het is dan ook niet gek dat je uiteindelijk omringd bent met individuen die net zo pessimistisch in het leven staan als jij en met zijn allen krijg je uiteindelijk niets gedaan. Het wordt ook makkelijk om op dat punt je gedrag te rechtvaardigen, want veel mensen om je heen zijn immers ook zo. Dan is het toch niet raar dat jij ook zo bent?

Draai dit nu even om. Mensen die positief, ambitieus en energiek zijn trekken soortgelijke mensen aan. Op die manier functioneert iedereen als groep gewoon beter. Als je continu bezig bent met je eigen bedrijf op te bouwen, kom je mensen tegen die je daarin vooruit kunnen helpen. Omdat je continu bezig bent met jezelf ontwikkelen, herken je kansen die dat mogelijk maken en benut je die sneller.

Als je dan ook nog eens een positief persoon bent met een hoge gunfactor, kom je niet alleen mensen tegen die je kunnen helpen, maar ook willen helpen.

Invloed op je omgeving

Je kunt mensen namelijk ook veel meer overtuigen en meekrijgen in je visie dan met je doelen. Als je voor jezelf een lifestyle probeert te ontwikkelen waarbij je jezelf ziet als fit persoon, die omgaat met mensen die gezondheid veel prioriteit geven, die uiterlijke verzorging belangrijk vinden en die je niet naar beneden halen omdat jij dromen durft te hebben, is dat je visie. En in die visie krijg je anderen met je mee.

Bijna niemand kan je echt helpen als je “gewoon wat af wil vallen”. Niemand raakt daardoor gemotiveerd of geïnspireerd en dan sta je er meestal alleen voor, met alle gevolgen van dien.

Bodybuilders die maandenlang door het stof kruipen en hun gezondheid riskeren doen dat niet omdat ze als doel hebben een plastic bekertje te winnen van 3,50 inclusief 21% BTW. Bodybuilders hebben een visie. Die visie verschilt per persoon, maar vaak is het een visie waarbij zij zichzelf zien als larger than life. Waar ze sponsoren en fans hebben. Zij proberen een lifestyle te ontwikkelen zodat ze anderen kunnen helpen met het behalen van hun doelen en kunnen leven voor de sport.

Alleen op die manier kun je uiteindelijk op een punt komen waarop het meer wordt dan een dure hobby.

Het verschil tussen mensen die uiteindelijk niet bereiken wat ze willen en mensen die dat wel doen, zijn niet de doelen die ze stellen, maar de visie die zij hebben en continu nastreven.

Je zult dus doelen moeten stellen, maar zorg ervoor dat daarboven altijd een visie hangt. Een visie van hoe je wilt dat je leven eruitziet. Dat is uiteindelijk vele malen krachtiger en persoonlijker dan je doelen zijn.

Toen ik in 2010 begon met bloggen en regelmatig zeuren op Facebook, was de digitale fitnessindustrie in Nederland nog simpel. 99% bestond uit krachtsporters die allemaal hetzelfde (en op dezelfde tijdstippen) aten, stopten met eten laat in de avond, dezelfde schema’s volgden en een dikke huid kregen van melk.

De overige 1% die wel vooruit keek en zelfontwikkeling hoog in het vaandel had staan, was niet bijzonder actief op social media of blogs. Althans, niet dat ik weet.

Natuurlijk heb ik mijzelf ook schuldig gemaakt aan alle “bro mythes” die weigeren te sterven sinds de jaren 80, maar sinds 2010 is er een hoop veranderd. De Nederlandse fitnessindustrie ontwikkelt zich op een zeer positieve manier. Voornamelijk omdat mensen elkaar nog steeds klakkeloos napraten, maar nu wordt in ieder geval steeds vaker het juiste nagezegd.

Veranderende doelen

Tot voor kort wilden de meeste cliënten “gewoon een paar kilo afvallen”, “droger en gespierder worden” of met een doordacht trainingsprogramma aan de slag in de sportschool.

Door de lawine van fitgirls, fitcouples en krachtsporters die zichzelf na drie maanden trainen en één wedstrijd personal trainer noemen, is er op social media het beeld gecreëerd dat je niet meer aan krachtsport kunt doen zonder een wedstrijd te doen. Of zonder je bek erover te houden.

Ik durf, zonder te overdrijven, te zeggen dat het aantal cliënten dat nu een wedstrijd wil doen (vooral bikinifitness) vertienvoudigd is. Veelal jonge vrouwen, die nog niet lang bezig zijn met de sport, maar al vijftien “girlcrushes” hebben en echt zóóóó graag een wedstrijd willen doen.

OK, daar is op zich niets mis mee. Het nadeel is dat het merendeel van die dames bij coaches terecht komen die hen niet informeren noch hun verwachtingen vooraf managen.

Bij deze dus, gratis en voor niets, een reality check, voordat je aan wedstrijdfitness begint. Wat kun je voor, na en tijdens je voorbereiding verwachten? Ja, ik realiseer mij dat het onderstaande op een generaliserende toon geschreven is, maar anders is er geen reet aan. Als elke zin politiek correct moet zijn, luister je maar lekker naar Balkenende’s podcast.

De aanloop naar je wedstijd

Veel support en volgers op Instagram

Eerlijk is eerlijk, de Nederlandse wedstrijdscene is niet heel groot en vrijwel iedereen bevindt zich op Instagram. Zodra je aan je eerste wedstrijd begint, heb je een vrijkaart om zo veel foto’s van je reet online te zetten als je wilt, zonder dat daarbij je normen en waarden of zelfrespect in twijfel worden getrokken.

Het voordeel daarvan is dat je onwijs veel aandacht krijgt van vrijgezelle mannen van middelbare leeftijd en vrouwen die ook “al heel lang hard bezig zijn en ooit dromen om een wedstrijd te kunnen doen”, want die vrouwen hebben dit artikel nog niet gelezen.

Aandacht op Instagram is leuk. Tenminste, ik vind er geen hol aan, maar ik kan mij voorstellen waarom mensen het doen. Even een kort moment van zelfreflectie. Wie ben jij buiten social media om?

Maar echt? Ben je het lichtpunt van elk feest? Komen mensen jou graag de hand schudden als je op straat loopt, omdat je onwijs veel bereikt hebt? Ben jij onmisbaar op je werk? Heb je status en aanzien binnen relevante sociale kringen? Ik niet in ieder geval.

Als ik overlijd hoop ik dat er naast de begrafenisondernemer nog iemand op komt dagen. Op social media genereer je vrij snel meer aandacht dan je ooit in het echte leven zult krijgen. Het gevoel dat je iemand bent, dat mensen je zien, kan heel bevredigend zijn.

Als je het belangrijk vindt om continu bevestiging te zoeken van vreemden op het internet, is dat je goed recht. Realiseer je alleen dat die aandacht niet uniek en bijna altijd tijdelijk is. De oppervlakkige aandacht die je krijgt wordt per persoon verdeeld over tientallen, misschien wel honderden vrouwen en mannen die exact hetzelfde doen, zeggen en posten als jij.

Indien je lange-termijn succes belangrijker vindt dan bevrediging op korte-termijn, probeer dan eens na te denken over hoe je jezelf kunt onderscheiden. Je bént namelijk wel uniek, het is alleen jammer dat je op social media jezelf profileert zoals die duizenden anderen. Dan zijn mensen je ook echt sneller vergeten.

Achterhaald advies

Het meeste advies binnen de fitnessindustrie bestaat al dertig jaar en is bij de meesten de laatste eeuwen ook onveranderd gebleven. Men doet het omdat het altijd zo is gedaan en omdat het werkt. “Omdat het werkt” is het favoriete argument om ontwikkeling tegen te gaan en middelmatigheid te accepteren.

Laat ik duidelijk onderscheid maken tussen coaches die hun atleten iets adviseren omdat zij uit ervaring weten dat een bepaalde aanpak beter werkt bij de atleet in kwestie en coaches die hun atleten adviseren omdat iets op die manier moet.

Of omdat ze zeker weten dat het ene beter is dan het ander, zonder uit te kunnen leggen waarom dat zo is, want dan doe je niets anders dan een ander napraten. Het gaat echter in de meeste gevallen om atleten die nog niet eerder een wedstrijd hebben gedaan. Een persoonlijke aanpak lijkt mij daarom niets minder dan essentieel.

Cardio op lege maag

Je hoeft absoluut niet op een lege maag cardio te doen om meer te verbranden, dat is simpelweg niet hoe de energiebalans werkt.

Doe je het omdat dat praktisch is, in verband met je werk? Prima. Of omdat je graag om 05:30 opstaat, omdat dat nu ook een hype is? Prima. Maar hamer dan verdomme niet de hele tijd op het feit dat je zo moet lijden met je lege maag. Want het is niet effectiever dan cardio op een gevulde maag. “Echt w..” Nee.

Slechte training

Uit zowel observaties als studies is duidelijk dat coaches hun atleten graag opeens heel anders laten trainen als ze gaan “preppen” voor een wedstrijd. Zodra het behoud van spiermassa essentieel wordt, lijken zij er alles aan te doen om het verlies van spiermassa te maximaliseren.

Het gebruikte gewicht gaat omlaag, hoeveelheid herhalingen gaat omhoog. Onder het mom van trainen om droger te worden. Jazeker, dat wordt nog steeds gedaan.

Let er alsjeblieft voor jezelf op dat je niet maanden aan werk teniet doet door op een waardeloze manier te trainen tijdens je prep. Spiermassa vereist nog steeds dezelfde prikkel om te blijven bestaan en te groeien naar je wedstrijd toe.

Als je tijdens het bulken/bouwen op een bepaalde manier traint om spiergroei te maximaliseren, waarom zou je dan opeens compleet het tegenovergestelde doen?

Ongezond dieet

Een dieet dat vrijwel exclusief uit zilvervliesrijst, broccoli en witvis bestaat is op geen enkele manier gezond. Wat is er gebeurd met variatie? Je profileert jezelf online als “fitchick”, maar eet ondertussen vier maanden per jaar drie verschillende producten. Je eet alleen “natuurlijke” dingen, maar drinkt wel neongroene pre-workout supplementen. Nee OK.

Vrijwel alle krachtsporters eten te weinig vet. Waarom? Omdat het voedingsadvies binnen deze industrie ook al zeer gedateerd is. Daarnaast hoeven professionele bodybuilders zich weinig zorgen te maken over hun natuurlijke testosteronwaardes die dalen door een te lage vetconsumptie. Hun testosteronwaardes worden netjes meerdere malen per week aangevuld. Nee, niet door ZMA voor het slapen gaan.

Daar is niets mis mee, maar je kunt niet hetzelfde eten als mensen die zich geen zorgen hoeven te maken over hun hormonale gezondheid. Ervan uitgaande dat jij geen testosteron injecteert, zou ik mij wel bezighouden met je hormonale gezondheid en je coach aan zijn mouw trekken als je maandenlang tien gram vet per dag mag eten. Heb je je nooit afgevraagd waarom eiwit en vet “essentiële” macronutriënten worden genoemd?

De vroege ochtenden, het slopende dieet, je verstoorde libido, je moodswings, je partner, familie en collega’s die er geen reet van begrijpen, je ingevallen gezicht, mogelijk je haaruitval, verstoorde menstruatie en constante kwarkadem zijn voor niemand een plezier.

Ja maar dat is het mij waard! Ik doe het voor mijzelf en wil kijken hoe ver ik kan komen! Ook dat is een prima argument. Wel wordt deze vaak met te veel overtuiging gebracht door mensen die niet weten wat zij kunnen verwachten, maar dat terzijde.

Het nadeel is alleen…

Je houdt er meestal geen klote aan over.

Na je show

Obsessie met lekker eten

Nadat je jezelf maandenlang weg van lekker eten hebt moeten forceren (met uitzondering van de lang achterhaalde “cheatdays”), is het niet gek dat je jezelf continu wilt vergrijpen aan vet- en suikerrijk eten. Niet omdat vet en suiker verslavend zijn, maar omdat je daarvan geniet en na je wedstrijd worden je geen beperkingen meer opgelegd.

Veel vrouwen krijgen langdurig geen controle meer op hun eetgedrag. Daar kunnen er veel slecht mee omgaan. Los van de grote gewichtstoename na je wedstrijd (wat normaal is), is het het gevoel van machteloosheid voor velen moeilijk te accepteren.

Het helpt wellicht te bedenken dat het werken naar een wedstrijd toe, in het oog van de maatschappij, alles behalve “menselijk” is. In veel opzichten is dat het ook, want het is immers vrijwillige uithongering tot een ongezonde hoeveelheid lichaamsvet. Na je show ben je jezelf verplicht te accepteren dat je weer “menselijk” mag doen. Er is geen coach meer die tegen je zegt dat chocolade verboden is.

Je volgers op Instagram verwachten niet dat je 365 dagen per jaar aspergepis hebt. Zie je menselijkheid onder ogen. Een wedstrijd doen maakt je één van de velen en je stelt niemand teleur als je daarna de bezemsteel uit je reet verwijdert en gewoon weer normaal doet. Tot aan je volgende wedstrijd.

Ernstige onzekerheid over het lichaam

Vrijwel niemand kan er altijd uitzien zoals zij er op het podium uitzagen. Ook daar hebben veel mensen moeite mee. Het is niet ongebruikelijk om na een wedstrijd binnen een week minimaal vijf kilo aan te komen.

Er zijn een aantal manieren om dat tegen te gaan, waaronder direct na je wedstrijd zeventig chocolademuffins eten omdat je hele sociale netwerk iets voor je meeneemt naar de wedstrijd, maar ook daar zul je in meegetrokken worden en aan toegeven. Het is ook niet beledigend om iedereen vooraf te laten weten dat je niet zit te wachten op acht taarten, want het merendeel donderstraal je toch in de prullenbak.

Je wedstrijd is een piekmoment. Niet eens een dag, maar letterlijk een paar minuten. Je werkt naar een paar minuten om je op je allerbest uit te zien. Voor de jury. Want zonder wimperextensions en make-up is het geen prettig aangezicht.

Accepteer dat en daarmee het (lichtelijk) vervagen van de lijnen over je hele lijf. Dat hoort er nu eenmaal bij.

One minute of fame

Als je het (stiekem) voor de aandacht doet, hoop ik dat je geniet van korte en intense sessies. Die aandacht duurt namelijk niet lang. Er zijn veel wedstrijden, met veel klassen en veel atleten. Er zijn continu andere winnaars en winnaressen en als je men er niet regelmatig aan herinnert dat je toen ergens in die schuur in Groningen gewonnen hebt, is dat snel weer vergeten.

Je wint geen geld, geen sponsoring, geen aanzien, niets. Het idee dat je na een wedstrijd winnen ook gelijk een succesvolle coach zult worden, zou ik ook opzij zetten, want de markt is inmiddels aardig verzadigd. Mocht je geen creatief ondernemingsplan hebben, zou ik zelf doorzoeken naar iets anders.

Of je blijft elke dag selfies plaatsen vanuit je studentenkamer met eronder “living the dream”, terwijl je je keuken en badkamer met vier ongeschoren hipsters deelt.

“Jezus kerel, weer niets anders dan negativiteit. Kun je het niet een keer leuk houden?”
Ondanks dat ik je tot nu toe geen enkele reden heb gegeven om het volgende te geloven, vind ik wedstrijdfitness wel leuk. Mits het op de juiste manier wordt gedaan. Als atleten niet helemaal naar de tering worden geholpen, voor wat uiteindelijk een vijfde plek wordt.

Als verwachtingen tijdens het proces gemanaged worden, als gezondheid altijd een hogere prioriteit blijft krijgen dan Instagram faam en als er af wordt gesteld op wat de persoon in kwestie nodig heeft en niet wat de coach eist, dan kan het echt wel leuk zijn.

Er vallen er veel af, maar zij die er echt voor gaan en gecoacht worden (in plaats van alleen getraind), ontplooien zichzelf vaak op een mooie manier. Zij leren bij over zichzelf, over training, voeding, ontwikkelen wilskracht, zelfvertrouwen, etc.

Het is prachtig als een onzekere meid die je nauwelijks aan durft te kijken, uiteindelijk voor een groot publiek staat en oprecht trots is op zichzelf. Dat is mooi. Maar daarvoor hoeft ze geen 450 cc in haar tieten te pompen en vier maanden na haar show nog steeds doodongelukkig te zijn omdat alles compleet anders was dan zij had verwacht. Dat is zonde.

Het blijft een extreem lastige sport…

..en de meesten zullen nooit de top behalen. De negatieve rol die social media daarin speelt is dat al je helden zo dichtbij komen, dat je het gevoel krijgt dat dit ook haalbaar is voor jou. Vroeger zag je je helden alleen in films op TV, maar nu kun je er praktisch direct mee chatten. Dat maakt hen menselijker, maar vergeet niet dat de wereldtop in elke sport de absolute uitzondering blijft.

Ondanks dat ik een schijthekel heb aan de hashtag #debesteversievanjezelf zit er een hele krachtige waarheid achter waar ik me volledig bij aansluit. Werk aan het vervullen van je eigen maximale potentie en kijk wat je daar uiteindelijk mee kunt bereiken.

Beginnen met de illusie dat je zeker weten Mr. Olympia wordt, omdat alles kan als je er maar hard genoeg voor werkt, resulteert zeker in grote teleurstelling. Fotoshoots, sponsoringen en andere zaken zijn allemaal leuk, maar begin met niets anders dan jezelf in gedachten en het idee dat je een toekomst hebt waar je fysiek en mentaal gezond voor wilt blijven.

Stel je voor dat je straks die shirtloze veertigplusser op festivals bent die nog steeds het idee heeft dat iedereen hem aantrekkelijk vindt, omdat hij nog drie stekeltjes en een flitse zonnebril heeft. Hoe leg je aan je kinderen uit waarom papa nog steeds alleen maar foto’s plaatst van zijn bodybuildingwedstrijd uit 1992?

#awkward

Onlangs schreef ik op mijn Facebookpagina een bericht over Filemon Wesselink en zijn gebruik van anabole steroïden. Voornamelijk over het beeld dat het Nederlandse volk bij dit taboe heeft.

Inmiddels heeft dit bericht 127.757 mensen bereikt. Het lijkt mij overbodig om te zeggen dat dit nogal wat reacties heeft doen opwaaien en ik hier de nodige vragen en kritiek over heb ontvangen.

Ondanks dat 99% van de mensen die reageerden mijn standpunt leken te begrijpen, waren er een aantal die de plank volledig missloegen. Ik wil een aantal veelgebruikte argumenten hier nog even aankaarten.

“Jij hebt het programma niet gezien, maar kunt wel oordelen over de trainer. Jaaaaa hooooooorrrrr!!”

Uiteraard is de meest natuurlijke reactie op dergelijke argumenten een honkbalknuppel tegen het aangezicht, maar wij leven in Nederland en moeten vriendelijk en politiek correct blijven. Vandaar dat ik op een persoon als volgt reageerde:

“Het was inderdaad onmogelijk om een oordeel te vellen over zijn manier van communiceren en trainen na alle verhalen die ik erover hoorde, vragen die ik over zijn aanpak kreeg en de clips die ik voorbij heb zien komen. Hele lastige opgave. Daar had ik echt alle afleveringen voor moeten zien.”

Onderstaand dialoog is toch ook niet realistisch?

“Schat, mijn werkgever noemt me elke dag een domme trut op het werk!”
“Sorry lieverd, ik kan geen mening vormen over jouw werkgever en zijn manier van communiceren, tenzij ik een week meedraai op de werkvloer. Dus stop met klagen.”

Nee, je kunt dondersgoed een oordeel vellen over iemands manier van communiceren op basis van wat een ander persoon jou vertelt.

Als een ruime hoeveelheid mensen jou specifiek vertellen wat er in het programma te zien is, specifieke vragen stellen over zijn manier van werken en er verschillende clips te zien zijn op Facebook en YouTube, voornamelijk om uit te lichten hoe opmerkelijk sommige situaties zijn, is het niet moeilijk (en dus zeker niet onmogelijk) om er een redelijk accurate conclusie over te trekken en uitspraken over te doen. Kunnen we daarom dit argument gewoon even vergeten?

“Ik ben het met je eens, maar iedereen weet dat anabolen ongezond zijn.”

Dat klopt inderdaad helemaal en ik weet zeker dat jij die uitspraak doet op basis van kennis die je na jaren aan onderzoek hebt opgedaan. Tevens ken jij natuurlijk honderden mensen die anabole steroïden gebruiken en hier ziek van worden, duidelijke symptomen van verlaagde vitaliteit vertonen en vroegtijdig overlijden. Toch? Of noem jij anabole steroïden ongezond, omdat dat “logisch is”?

We kunnen eventueel bijwerkingen van anabole steroïden op het internet opzoeken en dan concluderen dat je echt nooit zou moeten gebruiken. De ernstige bijwerkingen vind je namelijk hieronder:

  • Verschillende bloedafwijkingen, waaronder agranulocytose, trombopenie, trombocytopenische purpura, leukopenie en hemolytische anemie
  • Allergieën (exclusief angio-oedeem)
  • Afwijkende leverfunctie, leverfalen, levernecrose en geelzucht
  • Jeuk (pruritus), uitslag, zweten, purpura en netelroos/galbulten (urticaria)
  • Overdosering en vergiftiging
  • Depressie, verwardheid en hallucinaties
  • Tremor en hoofdpijn
  • Wazig zien
  • Oedeem
  • Bloeding, maagpijn, diarree, misselijkheid, braken
  • Duizeligheid, koorts en slaperigheid
  • Pancytopenie (vermindering van het aantal bloedcellen)
  • Overgevoeligheidsreacties waardoor de behandeling moet worden gestopt, waaronder angio-oedeem, moeilijke ademhaling, zweten, misselijkheid, hypotensie, shock en anafylaxie.
  • Benauwdheid door kramp van de spieren van de luchtwegen (bronchospasme)
  • Leververgiftiging
  • Huiduitslag (exantheem)
  • Hypoglykemie (te lage bloedsuikerspiegel)
  • Donkere urine (steriele pyurie) en nierreacties
  • Acute gegeneraliseerde exanthemateuze pustulosis, toxische necrolyse, geneesmiddelgeïnduceerde dermatose en Stevens-Johnson-syndroom

Heftige lijst van bijwerkingen, hè? Middelen met zo veel potentiële bijwerkingen zou jij natuurlijk nooit gebruiken, want jij weet wel beter. Jij wel.

Toch is de kans groot dat jij zulke middelen wel gebruikt. De bovenstaande lijst komt namelijk rechtstreeks van de bijsluiter van paracetamol. En dat gebruik je waarschijnlijk wel, zonder ooit ergens last van te hebben. Snap je nu waarom een lijstje van potentiële bijwerkingen niet dient als sterk argument? Mooi zo.

“Anabolen gebruiken is vals spelen!”

We beperken ons nu even tot krachtsport en bodybuilding, want daar gaat mijn blog voornamelijk over en ik ga ervan uit dat jij geen dammer op hoog niveau bent.

Veel mensen vinden het gebruik van anabole steroïden vals spelen. Dat kan. We leven in een land waar we vrij zijn om onze mening te uiten (zolang je daar niemand mee beledigt, want dan is je mening opeens geen mening meer). Toch is ook daar iets over te zeggen.

Vals spelen betekent, in deze context, iets doen of gebruiken wat het spel of de sport oneerlijk maakt. De vraag is nu: waarom wordt er bij bodybuilding niet (of nauwelijks) getest op het gebruik van anabole steroïden? Juist ja, omdat vrijwel iedereen het doet.

Wil jij naar bodybuildingshows met vier deelnemers waarvan de grootste tachtig kilo weegt? Nee, dat dacht ik al. Als je fysieke freaks eist, dan moet daar wat voor gedaan worden. Dat is de sport. Dat is het spel. Dat is hoe het is.

“Gebruikers zijn lui en kunnen niet hard werken.”

Men heeft het idee dat als je anabole steroïden zou gebruiken, je op je luie reet kunt zitten en toe kunt kijken hoe je gigantische quadriceps ontwikkelt. Probeer je beeld eens bij te stellen en het zo te zien:

Mensen die anabole steroïden gebruiken verhogen hun maximale potentie aanzienlijk. Oftewel, de maximale hoeveelheid spiermassa die zij kunnen ontwikkelen is hoger dan die van niet-gebruikers. Om die maximale potentie te bereiken, moet je ook keihard werken. Omdat gebruikers beter herstellen, kunnen zij meer en harder werk verrichten. Dat is niet makkelijk om te doen en dat is ver van lui zijn.

Uiteraard begrijp ik het standpunt deels. Zeker als we kijken naar shows als ‘Filemon Staat Strak’. Waarbij iemand die alles snel wilt bereiken, anabolen gebruikt, omdat het anders te langzaam gaat.

Ik kan me dan voorstellen dat je een dergelijk persoon dan lui noemt, maar daarmee generaliseer je enorm en sta je niet open voor informatie over een onderwerp die je wellicht erg interessant kunt vinden en waar je (vrijwel zeker) steeds meer over zult zien en horen.

“Hoe weet jij nou weer dat zo veel mensen gebruiken!?”

Bovenstaande vraag dien je met een zeer neerbuigende toon te lezen, want dat is hoe men het bedoelt. Lekker neerbuigend doen over andermans kennis, omdat jij weigert te geloven dat jouw idool misschien wel iets doet dat jij als onrein beschouwt.

Los van de onderzoeken die zijn gedaan over het gebruik van anabole steroïden, waarbij zelfs basisscholieren in de Verenigde Staten hier al mee te maken kregen? Los van de anonieme enquêtes die zijn gedaan onder topsporters uit de NFL, waarbij de overgrote meerderheid gebruik toegaf?

Los van de talloze sporters die “gepakt” worden? Los van de toenemende hoeveelheid recreanten die honderd kilo aan spiermassa heeft en net 1.80 is? Los van de toenemende toenemende drang in de maatschappij om jezelf fysiek met anderen te vergelijken en constant bevestiging te zoeken om je onzekerheid te onderdrukken? Los van de vele honderden mensen waar je over de jaren heen mee samenwerkt? Los van dat alles?

Nou, ondanks dat in jouw wereld het gebruik van anabole steroïden taboe is, net zoals het gebruik van XTC of anale seks dat misschien ook is, is dat niet overal zo.

Er zijn meer dan genoeg mensen die hier vrijuit over spreken, waar je van kunt leren en wat kan aansluiten op de ontwikkeling van jou als fitnessprofessional. Het speelt immers een enorme rol in het vak waar jij in werkzaam bent of de hobby waar jij zo van geniet.

Dat je het niet op Instagram besproken ziet worden, betekent niet dat het niet bestaat. Ondanks dat ik me kan voorstellen dat dat erg verwarrend is en moeilijk om te geloven.

“Gebruikt hij ook denk je!?” en Conclusie

Ik ontving meerdere vragen over of Persoon X of Persoon Y ook iets zou gebruiken. Dat is het punt niet van het verhaal. Dat is niet relevant en zou ook niet boeiend moeten zijn. Het is echt een extreem simpele kwestie:

  1. Voor sommige fysieke doelen hoef je zeer zeker geen anabolen te gebruiken (zoals Filemon dat heeft gedaan).
  2. Voor sommige fysieke doelen is het gebruik van anabolen essentieel, omdat het menselijk lichaam natuurlijke beperkingen heeft.

That’s it. Er is nog een derde punt, namelijk dat het gebruik van anabolen het proces van spierontwikkeling altijd versnelt. Altijd. Dat betekent niet dat ik daarmee zeg dat iedereen vrijuit moet gebruiken. Absoluut niet. Het is gewoon een feit. Dat is waar het voor gemaakt is.

Vergeet echter niet dat het verantwoorde gebruik ervan kennis vereist, een gevoelige kwestie is en uiteraard de nodige risico’s kent. Je kunt alles op een slimme of domme manier doen. Trainen, eten, geld managen, een huis kopen, een auto verkopen of anabolen gebruiken.

Iedereen bewandelt het pad van de illusie van “fysieke perfectie” op zijn of haar eigen manier. Laat iedereen dat voor zichzelf bepalen. Wat ik probeer te bereiken met mijn Facebookbericht en deze post, is jou bewust maken van het bestaan van dat pad en wat de daadwerkelijke omvang daarvan is.

Het is geen geheim en duister klein zandpad, slechts bekend bij een aantal mensen. Nee, het is een landingsbaan voor een Airbus A380. Ik ben er niet om jou te vertellen welk pad je absoluut wel of niet zou moeten kiezen. Ik kan je alleen maar objectieve informatie bieden en passend advies geven.

Je beeld van het fitnesslandschap verandert behoorlijk als je je roze bril afzet. Niet per se op een negatieve manier, zolang je bereid bent jouw vooroordelen opzij te schuiven.

Je kunt hem ook ophouden, dat is niet erg, maar beperk je dan in ieder geval tot discussies over onderwerpen waar je iets van weet. Dat voorkomt vreemde argumenten en emoties vergelijkbaar met dat van een krijsende en stampvoetende kleuter in een snoepwinkel die van zijn moeder “nee” te horen krijgt.

De Kerstman bestaat niet. Sinterklaas bestaat niet. En kolossale atleten met zeven gram vet op hun lichaam en zichzelf via elk mogelijk kanaal “100% LIFETIME DRUG FREE NATURAL BODYBUILDER” noemen en dat daadwerkelijk zijn, bestaan ook niet.

Get over it.

Jij hebt ZEKER veel aanleg om breed te worden!

Breed? Wat een lachertje. Was het maar waar. Zoals je op de bovenstaande foto ziet, neig ik eerder naar iemand met ongezond ondergewicht. Mijn benen kunnen net mijn – al helemaal niet zo zware – bovenlichaam dragen. Als kind werd ik er altijd op gewezen hoe ontzettend mager ik was en echt eens moest gaan eten.

De oudste foto is de foto linksboven. Daar was ik al 18 en al meerdere jaren aan het trainen. De foto’s van toen ik nog jonger was heb ik nu niet ter beschikking, maar daar keek je echt door me heen.

Mijn interesse in krachtsport is al heel jong ontstaan. Toen ik op de basisschool een bedrijf moest kiezen voor mijn ‘snuffelweek’ (een week lang bij een bedrijf meelopen), was dat ook een sportschool. Dat was toen al geweldig. Al die apparaten waren indrukwekkend en intrigerend. Toen was ik pas 11 of 12.

Die interesse is nooit verdwenen en rond mijn 16e begon het allemaal echt. De manier waarop zal de meeste mensen niet vreemd zijn: FLEX Magazine, Men’s Health, Dutch Bodybuilding, etc.

Allemaal magazines, websites en media waarvan je dan denkt dat het de fitnessbijbel is en elk woord correct. Gelukkig zit dat nu jaren later anders, maar dat terzijde.

Aangezien ik nu 27 ben, betekent dat dus dat ik al 11 jaar naar sportscholen toe ga. 11 jaar. Sta daar even bij stil.

Los van het feit dat ik in 11 jaar, fysiek, veel ‘meer’ had kunnen bereiken, neemt het niet weg dat ik er al 11 jaar lang aandacht aan besteed. Realiseer je dus goed hoe absurd het is als je ongeduldig wordt na een week. Of maand. Of half jaar. Resultaat verwachten is niets meer dan normaal, maar geduld opbrengen is een must.

Toen ik begon met trainen woog ik ongeveer 65 kilo. Dat schommelt nu tussen de 85-90 kilo. Dat zit er helaas echt niet na een dagje trainen en een nachtje slapen aan.

En nu dan? Onderhouden? Wat doe je nu?

Eerlijk is eerlijk, momenteel doe ik eigenlijk zo goed als niets. Al maanden niet. Gelukkig is onderhouden makkelijker dan opbouwen, dus vergt het een stuk minder tijd, maar soms krijgen andere zaken prioriteit.

Dat betekent niet dat ik dagelijks klaag en tegen iedereen huil dat ik ‘geen tijd heb’. Nee. Ik MAAK geen tijd en dat doe ik bewust. Ik maak het niet mooier dan dat het is. Momenteel kies ik ervoor om al mijn tijd en aandacht te steken in mijn carrière en minder in het trainen. De ander kiest ervoor om TV te kijken of elke avond drankjes te doen. Dat is prima, maar daar kies je zelf voor.

Ik heb een alles of niets mentaliteit. Je kunt niet 100% steken in je carrière en 100% in het trainen. Dat gaat niet. Als ik 5-6 uur per week train is dat 5-6 uur dat voor mijn gevoel nu verloren gaat. Anderen kunnen het wel goed combineren, maar nogmaals, je kiest ervoor. Je gaat trainen, of niet en je bent verantwoordelijk voor die keuze. Dat is niemand anders.

Het ligt er ook aan met welke insteek je start met trainen. Kies je voor een korte- of lange-termijn aanpak? Denk goed na over wat voor soort persoon je bent en welk plan daarop aansluit. Goede coaches kunnen je daar ook bij helpen.

Ik heb er begrip voor dat men onder alle sociale (media) druk bezwijkt. Iedereen is een fitgirl. Of fitguy. Iedereen is personal trainer. Iedereen is model. Iedereen is ‪#‎ripped‬ en ‪#‎shredded‬ en iedereen motiveert en inspireert.

Maar eigenlijk is dat de allergrootste onzin die je jezelf wijsmaakt.

Een fractie van de wereldbevolking is in shape. Het overgrote merendeel is ongezond. Dat jij jezelf (digitaal) omringt met mensen die bij jou een nieuw ideaalbeeld (en standaard) vormen is wat anders. Dat is ook niet erg, maar maak jezelf niet gek.

Neem af en toe een stapje terug, adem even goed in en uit en geniet zo nu en dan van het proces. Kijk terug op elke vorm van progressie die je hebt gemaakt en realiseer je dat elke stap vooruit, groot of klein, een stap is die jij hebt gemaakt. Daar mag je best trots op zijn, want de meesten doen of kunnen het niet.

Geniet van jullie week en hopelijk krijgen jullie geen nachtmerries over mijn satéstokjes.

Vandaag deel ik graag mijn ervaring bij HMB (Hummingbird), Rotterdam met jullie. Met de nadruk op mijn ervaring. Zoals ik ook al in mijn eerste restaurantrecensie aangaf ben ik geen doorgewinterde restaurantcriticus en dat is ook niet mijn intentie. Ik hou van eten, ik hou nog meer van lekker eten en ik eet met regelmaat buiten de deur. Ik vergelijk restaurants niet met elkaar, maar beoordeel ze objectief op basis van wat je realistisch zou mogen verwachten.

Ik keek al enige tijd uit naar HMB. We zijn hier naartoe gegaan om de laatste clinic van de eerste praktijkcursus van Perfect Performance te vieren. We moesten ook drie weken wachten voordat we terecht konden op een zaterdag, dus het was geen impulsieve beslissing. Ik heb mij tijdens de weken die er naartoe leidden regelmatig laten vertellen hoe fantastisch het bij HMB is en dat de kans groot was dat zij hun eerste ster zouden krijgen aankomend jaar. Zeggen dat ik er met neutrale gevoelens naartoe ging, zou gelogen zijn. Daarom zeg ik dat ook niet, want ik lieg niet.

Sfeer, Service en Zitplaats

Als je niet van negativiteit houdt (lees: een beschrijving van wat er daadwerkelijk allemaal gebeurde), scroll dan naar beneden voor de foto’s van het eten. Want het eten was ontzettend goed.

HMB is gevestigd in het hoogste gebouw van Rotterdam. Heel creatief genaamd, ‘De Rotterdam’. Het is een prachtig gebouw, die direct opvalt als je vanaf de Erasmusbrug richting het restaurant rijdt. Bij binnenkomst vind je links Aqua Asia en rechts HMB. Beide restaurants zien er top uit, dus de eerste indruk kan niet meer stuk.

De tweede indruk kan wel stuk. Aan de hand van de verhalen, het gebouw en de impressie van het restaurant, verwacht je ander personeel dan er die avond op de vloer stond. Begrijp me niet verkeerd, ik maak hier geen vooroordelen op basis van iemands uiterlijk of iets dergelijks, maar ik schat dat de gemiddelde leeftijd van het personeel drieëntwintig was. In mijn ogen is dat nog iets te jong om een sterke affiniteit te hebben voor het eten dat HMB serveert.

Mijn vermoeden werd helaas ook elk uur steeds meer bevestigd, maar daar kom ik zo op terug.

Wij mochten aan een tafel zitten van, naar schatting, anderhalf vierkante meter. Daar is op zich niets mis mee, maar Dogan Tekin en ik zijn niet de allerkleinsten en als je vier uur gaat tafelen, hoef je niet per se constant de knieën van twee vrouwen tegen die van jou te voelen. Ondanks dat dat voor sommigen een wilde fantasie is, kreeg ik er bijna schaafwonden van. De kleine tafels zijn gewoon niet in orde voor een groep van vier als je allemaal op een normale afstand van de tafel wilt zitten. Je benen uitstrekken kun je een paar uur vergeten.

De eerste keer dat mijn vermoeden van het personeel bevestigd werd, was toen de kaart uitgelegd werd door het meisje in kwestie. Nogmaals, het zijn allemaal hartstikke vriendelijke dames en ik begrijp dat iedereen zijn/haar best doet om de kaart uit het hoofd te leren, maar bij HMB werd het gedicteerd op dezelfde wijze als een achtjarig meisje die haar spreekbeurt over haar konijn ‘Fluf’ houdt. Daar word je een beetje ongemakkelijk van en elke zin duurt een kwartier langer door alle “uhms” en correcties.

Wij kregen de eerste gangen geserveerd in diepe borden. Daar is op zich niets mis mee, totdat je je eten probeert te snijden met een mes. Als je denkt dat kwantumfysica moeilijk is, heb je nooit eten geprobeerd te snijden in een diep bord. Dat is irritant moeilijk en 100% van de mensen aan tafel hadden het liever op een plat(ter) bord gezien.

Het vermoeden van het gebrek aan affiniteit voor gastronomie van het personeel werd pas echt bevestigd, toen een van de serveersters een mes liet vallen, op de rug van mijn vriendin. Gelukkig was het geen steakmes en gelukkig viel hij ook door naar de grond (en bleef hij dus niet in haar rug hangen), maar je hebt toch altijd de voorkeur dat er geen bestek op je valt. Je gaat er misschien van uit dat de serveerster oprecht haar excuses aanbood, misschien zelfs wel de stoute service schoenen aantrok, en haar minstens een drankje aanbod, maar helaas. Ze liep weg, om terug te komen met een servetje die even kort, ongemakkelijk en onaangekondigd over haar rug werd gehaald en ze eindigde met de vraag: “gaat het?”. Maar goed, misschien ben ik wel heel vreemd en is dat een vanzelfsprekende reactie.

Het geluk van mijn vriendin stopte niet, want even later kreeg zij een ginger ale met verse (ongewassen) munt en daar werd een gratis vlieg aan toegevoegd. Gelukkig werd dat drankje wel vervangen, al moesten we er alsnog voor betalen 😉

Over drinken gesproken: ik kwam er na ruim een uur achter dat ons nooit om drinken is gevraagd. Daar kwam ik achter omdat mijn mond zo droog was alsof ik net op drie calorieën door de Sahara heb moeten rennen. Drinken kwam alleen op tafel als we erom vroegen.

Al met al was de service gewoonweg slecht. Ik hou er echt niet van om mensen kritiek te geven, maar dit kon in vrijwel elk opzicht beter. Dat mag je ook verwachten in een restaurant als HMB, want daar betaal je voor.

Door naar het eten!

Wat heb ik gegeten?

Ik ben een waardeloze recensent als het om eten gaat, want ik vergeet vrijwel alle details van de gerechten. Maar goed, de helft van jullie leest dit toch allemaal niet en komt hier voor de plaatjes, dus waar ik het eten nog in grote lijnen heb onthouden, heb ik er iets onder geplaatst.

Het eten was in ieder geval uitstekend! Ver bovengemiddeld.

Voordat we begonnen aan ons zes-gangen diner, hebben we buiten nog genoten van een aantal bites.

IMG_4297
Macaron met eendenlevermousse, een walnoot en een gekarameliseerde pruim (ofzo).

IMG_4298
Kalfsgehaktballetje op aardappel. Truffelschuim eroverheen.

IMG_4299
Pekingeend loempia’s met hoisin saus. HMB heeft hun eigen draai aan hoisin saus gegeven, want het was zeer zeker geen authentieke hoisin saus. Maar dat maakte het niet minder lekker.

IMG_4300
Hollandse garnalenkroket. Daar kan ik verder weinig sexy over zeggen.

IMG_4302
Kreeft met van alles en nog wat erbij. Quinoa, sinaasappelijs, paddenstoelen. Echt heel lekker, maar niet te snijden. Nee, je kon de kreeft ook niet alleen met je vork/lepel in stukjes krijgen.

IMG_4303
Kalfstartaar, langoustine en krokante rijst. Fucking lekker.

IMG_4305
Zeebaars, licht gegrilde tonijn, meloen en kerrie vinaigrette. Heerlijke combinatie.

IMG_4306
Deze kan ik me niet meer goed herinneren. Volgens mij was het weer zeebaars, met paling eroverheen. Deze vond ik iets minder, omdat de smaak van paling sterk overheerste. Combineer dat met de uien eroverheen en je hoopt gelijk dat de Listerine in de aanbieding is. Verder een mooi gerecht. Het viel me overigens op dat bij elke gang ‘olijfolie’ als ingrediënt werd genoemd. Ik snap daar niet zo goed de relevantie van, maar wellicht kan iemand me dat nog uitleggen. Ze wekken zo alleen maar de onnodige indruk dat er overal olijfolie overheen gegooid wordt.

IMG_4307
Ossenhaas met paddenstoelen, groente en volgens mij een cranberrymousse. Echt heel erg lekker.

IMG_4308
Misschien wel het lekkerste toetje die ik ooit heb gegeten. Sorbet, schuim, vruchten, mousse, chocolade. Alles zat erbij en alles smaakte uitzonderlijk. Het was wel een beetje een “je zit waarschijnlijk nog niet vol, dus hier heb je een bom voor in je maag”-toetje, maar verdomme wat was het lekker.

Wat ben je kwijt?

We waren per persoon, zonder wijnarrangement, ongeveer 115 EUR kwijt.

Eindbeoordeling

Buiten de kinderlijke bediening, messen in het rug, vlieg in het drinken, diepe borden en veel te kleine tafel, was het een genot van vier uur lang. Het eten zelf scoort ruim boven een negen, maar de algehele ervaring helaas iets minder. Wel echt een aanrader en absoluut voor herhaling vatbaar.

8 / 10

Waarom alsnog een hoge eindbeoordeling?

  • Het eten was gewoon uitstekend. Echt heel erg lekker gegeten.
  • Als het weer meezit, kun je je avond beginnen op het terras buiten. Met een zonnetje in je gezicht, een zacht zomerbriesje en uitzicht over de Maas en Erasmusbrug, is je avond moeilijk stuk te krijgen.
  • Mijn eindbeoordeling staat voor de algehele ervaring in het restaurant. Die avond heb ik door mogen brengen met bijzonder goed gezelschap en dan kun je alleen maar lachen om een vlieg in je drankje. Onder andere omstandigheden, had ik er anders op kunnen reageren.

Dit wordt wederom geen post waarin ik je probeer te vertellen wat je wel of niet moet doen, daar ben ik allang mee gestopt. Het is slechts een observatie en ik kan er dus volledig naast zitten, maar ik denk het niet.

Toen ik jaren geleden begon met schrijven leek het grootste probleem in de industrie te ontstaan door alle mythes omtrent voeding en training. Een groot deel van die mythes bestaan natuurlijk nog, maar daar lijkt wel een einde aan te komen. Gelukkig zijn er de laatste jaren steeds meer intelligente bloggers en Facebook profielen bij gekomen, waar feitelijk juiste informatie op wordt verspreid. Dat is een goede vooruitgang ten opzichte van alle verbale stront die voorheen uit de meeste mensen kwam.

Er is echter nog steeds iets aan de gang wat bij mij een zwaar hart veroorzaakt.

Stel jezelf de volgende vraag:

Wil je écht een persoon zijn die aan fitness doet, zes keer per dag clean eet en tweehonderd selfies maakt per dag omdat je hoopt dat je nu eindelijk die streepjes op je buik ziet? Of, wil je op social media overkomen als zo een persoon, omdat iedereen dat nu lijkt te doen? Probeer je ergens bij te horen, of probeer je jezelf als persoon te ontwikkelen op een manier dat jij oprecht leuk vindt?

Ik heb niet meer het gevoel dat mensen aan krachtsport doen omdat ze krachtsport echt leuk vinden. Ze doen aan krachtsport omdat ze zichzelf op die manier willen profileren. Als je jezelf nu neer kunt zetten als “health freak, gym addict & clean eater” hoor je er gewoon bij. Je bent zóóó 2012 als je Instagram bio geen “eat clean, train dirty” bevat. Dat kan natuurlijk niet, dus doe jij het ook. Het geeft niet dat je er geen klote aan vindt, geen kip meer door je keel krijgt, natte dromen hebt door het gemis van pizza, zolang je maar je imago als health freak kunt blijven behouden.

Volg je daarom zo weinig mensen op je Instagram?

Onder andere ja. Ik snap werkelijk niet hoe mensen honderden of duizenden mensen kunnen volgen in de fitnessindustrie. Ik volg er vijftig en vind al dat ik te veel foto’s voorbij zie komen van avocado en zuurdesembrood. Ik weiger simpelweg te geloven dat jij het interessant vindt om tachtig ontbijtjes, lunches en avondmaaltijden op een dag voorbij te zien komen. Dat kan niet waar zijn. Maar je moet natuurlijk wel alles Liken, want dat hoort erbij. #LIKE4LIKE. Inspiratie opdoen is een ding, maar 24 uur van je dag vullen met maaltijden die alle kleuren van de regenboog bevatten, yogabroeken en circuittrainingen voor de perfecte billen neigen naar obsessie. In mijn boekje dan. Misschien heb ik gewoon een slecht boek.

Wat ik tijdens kerst aan onze lieve heer heb gevraagd is een jaar zonder onnozel gezeik. Een jaar dat mensen weer doen wat ze leuk vinden en niet het zicht verliezen op hun eigen persoonlijkheid. Dat drie miljoen Nederlanders inmiddels twaalf calorieën per dag eet omdat ze buikspieren willen zien, betekent echt niet dat je je daarbij aan hoeft te sluiten. Natuurlijk is het hartstikke leuk en positief als je geniet van krachtsport en hier en daar je voedingswijze wat aan probeert te passen. Daar pleit ik ook voor. Helaas wordt dat meestal gevolgd door een nieuw Facebook account, een profielfoto met een appel in je hand, ‘health’ of ‘fit’ in je Instagram naam, elke dag foto’s van elke maaltijd, elke dag foto’s van elk outfit, iedereen op social media die aan fitness doet is opeens je beste vriend en vriendin, je eigen blog, je wordt coach, je wordt personal trainer, je wordt adviseur, je wordt expert en uiteindelijk is het niets anders dan de rest volgen. Je volgers volgen volgers en uiteindelijk doen we allemaal hetzelfde, maar niemand wordt er wijzer van.

Wie is er nog expert in deze industrie? Ben je autoriteit als je veel weet of als je veel volgers hebt? Ik volg het niet meer. Dat geeft ook niet, want ik heb een blog om frustratie op te uiten. Ha!

Ben jij ook toe aan een jaar zonder onnozel gezeik?

Dan is het verstandig om al deze knappe koppen eens te bezoeken. Veel meer dan dat heb je ook niet meer nodig en dan heb je ook af en toe tijd voor andere dingen. Tenzij je het leuk vindt om elk uur dat je wakker bent over “leg toning exercises” te lezen natuurlijk. Dat mag.

Jelmer de Boer

jelmer

Jelmer is op zich een grappige dude en je steekt hier en daar best iets van hem op. Hij linkt alleen zo vaak naar mijn site, dat de kans groot is dat je over tien minuten weer hier bent. Dat is iets wat je hem moet vergeven.

Je Eigen Coach (Maurice van der Wardt)

maurice

Maurice is groot en gespierd. Meer heb je niet nodig om hem te volgen en geloven. Doe maar.

Personal Bodytuning (Dogan Tekin)

dogan

Dogan is gruwelijk klein en gruwelijk sterk. Hij is ook altijd op en top gekleed. Zie hem als de Marc Jacobs van de personal trainers. Hoe hij zo hard traint, maar ook zijn kleding in nieuwe staat houdt zal ik nooit begrijpen, maar je steekt gegarandeerd veel op van deze deftige burger.

Samuel van Gelder

samuel

Op de foto hierboven draagt Samuel “Zalmpje” van Gelder Vibram Five Fingers. Inmiddels heeft hij geleerd dat alleen douchebags die flippers dragen en ze verder geen toegevoegde waarde hebben, maar buiten die kleine misstap biedt Samuel heel veel waardevolle informatie aan op zijn Facebook.

En de rest!

Fit Zonder Fabels
Chivo
Rob van Berkel
Marijke Berkenpas
Menno Henselmans
Wolf Coaching

Iedereen de beste wensen en een gelukkig nieuw jaar! (ondanks dat het al bijna februari is)

Of je het een dieet, lifestyle, voedingspatroon of manier van eten wilt noemen doet er nu even niet toe. ‘Dieet’ schrijft makkelijk en als ik spreek over dieten, hanteer ik daar de letterlijke definitie van, namelijk:

Leefregel wat eten en drinken betreft

En dus niet jouw zelfverzonnen definitie van het woord, zoals “eten op 15 calorieën aan broccoli elke dag” of “crashen”.

Moving on.

Onderstaand vind je een aantal van de meest voorkomende uitspraken die ik hoor/lees tijdens consults en coaching. De kans is groot dat jij ook op dezelfde manier denkt of dit regelmatig zegt:

  • Ik let heel goed op mijn eten
  • Ik lees tegenwoordig heel veel over voeding
  • Ik eet alleen maar gezond/onbewerkt/clean
  • Ik doe paleo/intermitted fasting/blue zone/ander populair dieet

Dit alles met het idee dat je voedingsselectie of de naam van het dieet dat je volgt, de sleutel is tot je succes. Dat zolang je netjes volgens de regels eet, alles wel goed komt. Maar toch nemen talloze mensen contact op, omdat het op de een of andere manier fout, of in ieder geval niet goed genoeg, gaat.

Zoeken naar een perfect dieet

Een paar jaar geleden gingen de meeste vragen over trainen. Wat is het perfecte trainingsschema? Moet ik zeven of acht herhalingen doen? Drie of vier oefeningen per spiergroep? Moet ik mijn handen in een hoek van dertig of tweeëndertig graden houden? Uiteraard vloeien die vragen ook nog steeds binnen, maar voedingsgerelateerde vragen hebben inmiddels allang de overhand.

Men is continu op zoek naar het ‘perfecte dieet’, los van alle andere factoren die een enorme invloed hebben op je lange-termijn succes. Veel mensen kunnen het tijdelijk opbrengen om hun manier van eten compleet om te gooien. Een paar maanden geen suikers of koolhydraten of gluten of iets anders dat op dat moment populair is om niet te eten. Daar waar vroeger bepaalde voedingsmiddelen “in” waren om wél te eten, is het nu in om iets te laten staan. Dat zorgt echter alleen maar, in de meeste gevallen, voor korte-termijn succes. Wilskracht en zelfbeheersing worden zwaar overschat en zodra dat letterlijk uitgeput raakt, rol je terug in je oude patroon.

Ja, zelfbeheersing kun je letterlijk uitputten. Daarom gaat er meestal ’s avonds pas een reep chocolade je mond in en niet overdag.

Het is niet de eerste keer dat ik de volgende zin hier schrijf:

Het beste dieet, is het dieet dat je het langst vol kunt houden

Ik wil niet generaliseren en zeggen dat niemand zijn/haar voedingspatroon in een keer volledig om moet gooien, want dat kan wel werken, maar meestal niet.

Calorieën tellen hoeft niet, maar ze tellen wel

Of je nou glutenvrij, lactosevrij, koolhydraatarm, vetarm, superfoods, paleo en twaalf keer per dag kleine maaltijden eet, in combinatie met elke ochtend een glas water met citroen: als je te veel calorieën binnenkrijgt, kom je aan.

Hoe eerder je accepteert dat je te veel (of te weinig, als je aan wilt komen) calorieën binnenkrijgt, hoe eerder je aan een oplossing kunt werken. Vaststellen/erkennen van het probleem -> oplossing.

Oh, jij eet 800 calorieën per dag maar je valt niet af? Onzin, je eet geen 800 calorieën per dag.

Oh, je weegt vijftig kilo, traint niet, maar komt niet aan met een dieet van 5000 calorieën per dag? OK, en ik ben Batman.

Je hoeft niet elke maaltijd van de dag en elke dag van de week je calorieën exact bij te houden, ondanks dat dat wel optimaal is voor serieuze sporters, maar als je start met het idee dat calorieën er niet toe doen, zul je hoogst waarschijnlijk falen.

“Nou, ik let nooit op mijn calorieën, eet wat ik wil en ik ben achtentachtig kilo afgevallen.”

Dat kan, maar dat komt omdat je gemiddeld minder calorieën binnenkrijgt dan dat je gebruikt.

Dat is ook een van de redenen dat kleine interventies, die bewust of onbewust je calorie-inname verkleinen, goed werken.

Het hele idee van “clean” eten kun je ook beter uit je hoofd zetten, want dat betekent echt vrij weinig. Voor de ene persoon is dat vegetarisch eten. Sommigen laten zuivel toe, terwijl dat voor anderen weer een “dirty” food is, etc. Als iemand zegt, ik eet “clean”, betekent dat niet veel meer dan “ik heb ergens op een website gelezen wat ‘goed’ en wat ‘slecht’ is en nu eet ik alles wat op het ‘goed’ lijstje staat en post ik elke dag dertien #cleaneating foto’s op Instagram.”

Nogmaals, dat is natuurlijk allemaal in orde, maar uiteindelijk krijg ik weer veel e-mails van, vooral dames, die door de paniek niet meer weten wat ze moeten doen, want ze eten clean, maar vallen niet af.

Lange-termijn succes realiseren

Begin met kleine interventies.

  • Drink je calorieën? Stap over op light (calorievrije) frisdrank
  • Voeg aan elke maaltijd iets meer eiwit toe om de verzadiging van de maaltijd te vergroten
  • Eet uit kleinere borden
  • Ga minder uit eten met grote groepen, zodat je niet onbewust veertien stokbroden met kruidenboter in je gezicht schuift
  • Doe geen boodschappen als je honger hebt
  • Zet geen potten met snoep/koek of tafel. Als het niet anders kan (lijkt me sterk), zorg er dan voor dat ze in ieder geval niet transparant zijn
  • Eet over de dag wel gevarieerd, maar probeer de variatie aan voedingsmiddelen per maaltijd te beperken. Hoe meer variatie per maaltijd, hoe meer je er waarschijnlijk van eet. Een mixed grill schotel is langer smakelijk dan alleen maar biefstuk, bijvoorbeeld

Dat lijkt op een lijst aan cliché adviezen, maar kleine aanpassingen zijn makkelijker en worden sneller nieuwe gewoontes. Voor de ene persoon werkt het om tijdens de lunch te stoppen met negen krentenbollen en over te stappen op biologische avocadosalade met glutenvrije croutons en rode cranberry dressing, maar anderen hebben meer baat bij het aantal krentenbollen verlagen.

Anders eten betekent niet per se van zwart naar wit. Er zijn meer dan genoeg grijstinten waar je je, in de eerste instantie, beter bij op je gemak zult voelen. Want ja, je moet je er ook enigszins op je gemak bij voelen. Het is immers de bedoeling dat je oud wordt en dus de rest van je leven kunt genieten van je leven, zonder overgewicht te krijgen en daarmee je gezondheid te riskeren. Het gaat immers uiteindelijk om je gezondheid en niet om hoe je eruit ziet.

Tenzij je de volgende Mr. of Mrs. Olympia wilt worden, hoef je gewoon niet de komende tien jaar niks anders te eten dan zilvervliesrijst en gekookte kipfilet. Je bent toch niet serieus zwakzinnig? Dat klinkt wellicht hard, maar het is werkelijk onvoorstelbaar hoe ver sommige mensen het laten komen, om alleen maar een paar kilo af te vallen. De kans dat je de volgende topatleet van de wereld wordt is ongeveer net zo groot als de kans dat je astronaut wordt. Je kunt het wel proberen, maar vergeet niet dat je een leven hebt en hierna geen tweede kans krijgt om het over te doen, maar dan met ander eten.

Op zoek gaan naar het “allerbeste dieet” is complete onzin, omdat het simpelweg niet bestaat en je zult dat dieet hoogst waarschijnlijk ook niet op internet vinden. Je voeding is zeer persoonlijk en afhankelijk van factoren als je budget, beschikbaarheid van winkels in de buurt, vrije tijd, gelegenheid om te eten buiten de deur (op je werk/school), smaakvoorkeur en eventuele allergieën of intoleranties. Als je je voeding aan wilt passen, begin dan ook bij jezelf en niet op Google. Er zijn meer dan genoeg mensen die je een kant-en-klaar schemaatje op kunnen sturen, maar je hebt pas echt baat bij iemand die de sub-optimale gewoontes uit jouw leven kan aanwijzen en het net iets even beter voor je maakt. Als jij zelf die persoon bent, is dat uiteindelijk alleen maar beter.

Einde monoloog.

In dit artikel wil ik zo beknopt mogelijk een aantal psychologische effecten bespreken die invloed hebben op het maken van keuzes en het verwerken van informatie, ondanks dat het een onderwerp is waar je een boek mee kunt vullen. Terwijl er honderden voorbeelden te noemen zijn van praktijken die meestal definitief onjuist zijn, maar door miljoenen mensen als waarheid worden aangenomen, kies ik er bewust voor deze voorbeelden zo weinig mogelijk aan te halen om emotie geladen discussies te voorkomen.

Ik wil beginnen met het beantwoorden van een belangrijke en relevante vraag, namelijk: “waarom moeten mensen, zeker professionals, skeptisch zijn?”

Naar mijn mening zijn wij als professional verantwoordelijk voor de kwaliteit van de informatie die onze cliënten uiteindelijk ontvangen. We leven in een vrij land, dus iedereen mag zeggen en geloven wat hij of zij wil, maar ik vind het belangrijk om op te komen voor het belang van de cliënt. Kies je ervoor om dat niet te doen, probeer dan minstens de geloofwaardigheid van het beroep gezondheidsprofessional in stand te houden. Skeptisch zijn heeft weinig te maken met het constant leveren van kritiek of het afkraken van andermans werk, zoals veel mensen het vaak zien. Nee, het heeft alles te maken met het aan de kaak stellen van foutieve informatie die ons beroep en uiteindelijk de cliënt schaadt.

Ondanks dat waarschijnlijk de meeste mensen het met bovenstaande alinea eens zullen zijn, zal een groot deel zorgeloos onjuiste informatie als feit tot zich nemen. Zijn hier psychologische verklaringen voor?

Het Dr. Fox Effect

Er is een sterke correlatie tussen de wijze waarop informatie wordt gepresenteerd en de geloofwaardigheid ervan. In andere woorden: als je informatie enthousiast en op een vermakende manier presenteert, is de kans groter dat men de betreffende informatie als de waarheid ziet.

Dat klinkt heel vanzelfsprekend, maar het Dr. Fox effect kan extreme vormen aannemen. Het beste voorbeeld is het experiment waar de naam ook uit is voortgekomen.

In 1973 huurde een groep onderzoekers een acteur in om als expert (Dr. Fox) een presentatie te geven over speltheorie. De acteur in kwestie wist niks over het onderwerp en werd slechts vierentwintig uur voor zijn presentatie ingelicht over zijn script. De twee meest opmerkelijke feiten waren dat a) de presentatie werd gegeven aan daadwerkelijke experts over het onderwerp en b) alle informatie volledig verzonnen en waardeloos was.

De presentatie van Dr. Fox duurde twintig minuten. Twintig minuten van onzin, gepresenteerd op een enthousiaste en vermakende manier. Na de presentatie kregen de tien deelnemers, de experts, tijd om vragen te stellen die stuk voor stuk werden beantwoord. Uiteindelijk moest de groep de presentatie beoordelen. Iedereen, zonder uitzondering, vond de presentatie informatief en Dr. Fox kreeg hoge beoordelingen voor zijn werk.

Dit klassieke experiment toonde aan dat je zelfs als expert over een onderwerp verleidt kunt worden om te geloven dat onjuiste informatie, gepresenteerd op een overtuigende en vermakende manier, juist is.

Wat kun je met deze informatie?

Het is altijd prettig om naar iemand met charisma te luisteren, die op een vermakende manier informatie kan presenteren. Let er echter op dat claims los staan van de persoon die de claims maakt. Iemand met een leuke lach kan er nog steeds naast zitten. Beoordeel de informatie die je leest, ziet of hoort los van de persoon die je de informatie geeft.

Confirmation bias

Is het je wel eens opgevallen dat het lijkt alsof je altijd gelijk hebt? Als je iets denkt en er informatie over opzoekt, heb je vrijwel altijd gelijk. Vreemd is dat toch?

De meeste mensen zijn ervan overtuigd dat hun meningen en kennis het resultaat zijn van jarenlang objectief informatie analyseren, om vervolgens tot een rationele conclusie te komen. Dat komt niet helemaal overeen met de realiteit. De waarheid is dat vrijwel iedereen aandacht besteedt en specifiek zoekt naar informatie die overeenkomt met hun overtuiging en tegenstrijdige informatie negeert. Dit heet confirmation bias of ‘bevestigingsvooroordeel’ in het Nederlands.

In de fitnessindustrie zie je dit elke dag, ook bij jezelf. Je bezoekt websites die je van informatie voorzien om je eigen opvattingen te bevestigen, je praat met andere mensen of professionals die dezelfde levensstijl aanhouden als jij en tegenstrijdige informatie vind je meestal definitief onjuist, soms zelfs lachwekkend.

Jezelf concentreren op je eigen gelijk beperkt je ontzettend bij je ontwikkeling, omdat de kans sterk aanwezig is dat je essentiële informatie misloopt. Daarmee krijg je een vertekend beeld van de realiteit. We zoeken altijd naar bevestiging om onze gedachten en theorieën te bevestigen, in plaats van zoeken naar weerleggingen of tegenbewijs. Dat is heel normaal, omdat het gewoon comfortabel is.

Neem de ‘Wason Selection Task’ als eenvoudige test.

A D 4 7

Voor je liggen vier kaarten, gemarkeerd met een “A”, een “D”, een “4” en een “7”. Elke kaart bevat een letter op de ene zijde en een cijfer op de andere zijde.

De opdracht is om te kijken of alle kaarten met een klinker op de ene zijde een even getal op de andere zijde bevatten. De vraag: “welke twee kaarten zou je daarvoor omdraaien?”

De kans is groot dat je, zoals 90% van de ondervraagden, koos om de “A” en de “4” om te draaien. Zo kun je immers bevestigen dat de stelling klopt, voor sommige kaarten.

De kaarten die je zou moeten omdraaien, zijn een klinker en een oneven getal. Dus bijvoorbeeld de “A” en de “7”. Als je namelijk een klinker zou vinden op de achterkant van een oneven getal, kun je de stelling ontkrachten.

Deze eenvoudige test laat zien dat de meeste mensen te weinig onderscheid maken tussen noodzakelijk en voldoende bewijs. De “A” en de “4” omdraaien zou voldoende bewijs genereren en voorziet je van data dat suggereert dat de stelling zou kunnen kloppen, meer niet. Oftewel, je bent bereid om conclusies te trekken op basis van incomplete informatie.

Een ander relevant voorbeeld is mensen die zichzelf wegen. Als de weegschaal een gewicht aangeeft waar je tevreden mee bent, glimlach je en begin je je dag of stap je de douche in. Als het getal je niet aanstaat, heb je eerder de neiging om jezelf nogmaals te wegen, even voor het geval dat er iets niet goed is gegaan. We accepteren makkelijk bewijs dat ons bevredigt, maar eisen meer bewijs als de informatie ons tegenstaat.

Wat kun je met deze informatie?

Realiseer je dat je favoriete gezondheidsprofessional, je moeder, jijzelf en ik vaak de neiging hebben om conclusies te trekken op basis van onvolledige informatie, omdat we zoeken naar informatie dat ons standpunt versterkt of bevestigt. In de gezondheidsindustrie zie je dit bijvoorbeeld vaak terug bij mensen die bepaalde eetgewoontes overnemen en ervan overtuigd zijn dat dit bepaalde kwalen heeft genezen. Dat je iets ziet werken of gebeuren, is meestal onvoldoende bewijs. Er zijn vrijwel altijd veel factoren (zoals tijd en toeval) waar je geen rekening mee houdt, omdat die informatie in strijd kan zijn met wat je wilt geloven. Houd rekening met het complete plaatje en zoek actief naar informatie die je overtuiging eventueel kan ontkrachten.

Het Backfire Effect

In tegenstelling tot wat velen denken, verandert men niet gemakkelijk van gedachten als je hardnekkige feiten aan ze voorlegt. Als je diepste overtuigingen worden uitgedaagd door tegenstrijdig bewijsmateriaal, versterkt dat je overtuigingen alleen maar, blijkt uit meerdere experimenten. Zo werden er bijvoorbeeld bewust onjuiste artikelen over verschillende Amerikaanse politieke kwesties gepubliceerd in een krant. Zodra de proefpersonen een onjuist artikel hadden gelezen, kregen zij de gecorrigeerde en feitelijk juiste versie te lezen. Personen die het op voorhand eens waren met de onjuiste informatie uit het eerste stuk, waren er na het lezen van het tweede stuk nog meer van overtuigd dat hun mening klopte. Dit noemt men ook wel cognitieve dissonantie.

Dat is vrij zorgwekkend en kan aantonen dat zodra je iets toevoegt aan je portfolio van overtuigingen, er alles aan doet om deze te blijven verdedigen.

Satirische websites als The Onion of De Speld schrijven feitelijk onjuiste artikelen, maar toch komen deze overeen met overtuigingen van bepaalde mensen. Het is daarom ook geen verrassing dat hun artikelen onnodig vaak serieus worden genomen.

Dit kan ook verklaren waarom er nog steeds veel geloofd wordt in middeleeuwse overtuigingen of complottheorieën. Dat zijn meningen en ideeën die al generaties overgedragen worden en zo diep genesteld zijn in iemands persoonlijkheid, waar zoveel passie voor is, dat zodra deze uitgedaagd worden, dit voelt als persoonlijke aanval en de persoon in kwestie de kop in het zand steekt. Weigerend te luisteren naar nieuwe informatie.

Een ander eenvoudig voorbeeld wat dit idee ondersteunt, is het ontvangen van kritiek. We aanvaarden gemakkelijk honderd complimenten, maar een enkele negatieve reactie of opmerking kan ons wakker houden ’s nachts. Informatie waar je het mee eens bent gaat zo door je heen, omdat je eraan gewend bent. Informatie waar je het niet mee eens bent, merk je gelijk op.

Het nadeel van social media en het internet is dat je steeds makkelijker tegenstrijdige informatie kunt negeren en ontlopen. Je kunt mensen ontvrienden op Facebook, e-mails verwijderen, lid worden van fora of groepen die exclusief bestaan uit mensen die het volledig eens zijn met alles wat je zegt, etc. Er worden zelfs advertenties gegenereerd op basis van wat je op het internet zoekt. Je kunt de digitale wereld volledig vormen naar jouw ideaalbeeld, zonder ooit intellectueel uitgedaagd te hoeven worden. Is dat werkelijk wat je ‘kennis’ kunt noemen?

Wat kun je met deze informatie?

Als je informatie hebt geaccepteerd als waarheid, lijkt het bijna onmogelijk om van je overtuiging af te stappen. Honderd jaar aan kwalitatief wetenschappelijk onderzoek kan in het niet vallen bij een enkele uitspraak van een zogenaamde helderziende die duizenden jaren geleden heeft geleefd.

Terwijl confirmation bias je beschermt tegen tegenstrijdige informatie als je op zoek bent naar bevestiging, zorgt het backfire effect voor verdediging als die tegenstrijdige informatie toch tussen je verdediging glipt. Of jij dus op zoek gaat naar informatie, of de informatie jou vindt, je blijft bij je standpunt, zonder enige twijfel. Dit gedrag zorgt ervoor dat je over een langere termijn steeds minder skeptisch wordt en kritisch na blijft denken en alleen maar zekerder wordt van je eigen kennis.

Dat is een lastige situatie, maar door te begrijpen hoe dit gedrag ontstaat en je te realiseren dat het absoluut niet uniek is, kun je hier bewust mee leren omgaan. Je leert jezelf en anderen kritisch te bekijken en overtuigingen uit het verleden eventueel te herzien. Er is zo ongelooflijk veel dat we nog niet weten en een hele wereld van juiste informatie ligt voor het grijpen. Dat we veel dingen nog niet weten, betekent echter niet dat in iets geloven genoeg is om er een feit van te maken. Geen enkele hoeveelheid aan geloof, maakt iets een feit.

Het Dunning-Kruger Effect

Dit verschijnsel is een interessante, maar ook erg ongemakkelijke. Justin Kruger en David Dunning kregen aan de hand van een aantal experimenten de indruk dat, in de woorden van Darwin, “onwetendheid vaker dan kennis tot zelfvertrouwen leidt”.

Het komt erop neer dat incompetente mensen de neiging hebben hun eigen kunnen en weten te overschatten en zichzelf daardoor als bovengemiddeld competent zien. Incompetente mensen schatten zichzelf te hoog in, terwijl competente mensen anderen te hoog inschatten.

Dit is een probleem op het internet, waar iedereen expert lijkt te zijn over elk onderwerp, omdat men geen besef heeft van de (ernstige) mate waarin zij tekortschieten. Als je totaal niet twijfelt aan je eigen genialiteit, kan dat letterlijk een gevaar zijn voor anderen. Een kleine hoeveelheid kennis kan men de illusie geven dat zij een specialist zijn over een bepaald onderwerp. Er zijn meer dan genoeg pseudowetenschappers die op een leuke manier weten te vertellen dat bijvoorbeeld klimaatverandering een leugen is of alle grote wereldleiders stiekem aliens zijn. Dat klinkt sommigen misschien vreemd in de oren, maar dit is op het internet dagelijkse koek. Hoe vaak zie je dit niet in de gezondheidsindustrie? Een vriend of kennis laat je enthousiast weten “de laatste tijd veel te lezen over voeding” en vervolgens krijg je twintig uitspraken om je oren die hij of zij op de eerste de beste website heeft aangetroffen.

Het idee is heel eenvoudig: mensen die niet genoeg weten, weten niet genoeg om zich te realiseren dat ze niet genoeg weten. In de praktijk is het een stuk lastiger. We gaan er simpelweg niet van uit dat we ongelijk hebben, want waarom zou je?

Wat kun je met deze informatie?

Het overschatten van je eigen kennis, kan ervoor zorgen dat je foute conclusies trekt en vervolgens keuzes maakt die tot ongelukken leiden. Dat niet alleen. Incompetentie zorgt er vervolgens ook nog voor dat je je niet realiseert dat je ernaast zit en het onjuiste hebt gedaan.

Dit is geen eenvoudige situatie, maar met een open mind kom je heel ver. James Randi zei ooit: “There is a distinct difference between having an open mind and having a hole in your head from which your brain leaks out.”

Een open mind is niets meer dan een geest dat open staat voor nieuwe ideeën en informatie. Een closed mind, of gesloten geest, wijst nieuwe ideeën en informatie pertinent af, zonder er ook maar over na te denken. Daarom is het ironisch dat de grootste extremisten in de gezondheidsindustrie anderen closed-minded noemen, terwijl er bij hen geen molecuul van nieuwe informatie toegelaten wordt.

Men heeft nog wel eens de neiging om je ‘closed minded’ te noemen als je overduidelijk onjuiste informatie weigert te geloven, zoals dat het een goed idee is om koolmonoxide in te ademen, of iets dergelijks. Om open minded te zijn hoef je alleen maar ideeën of informatie te beoordelen, nadat je deze hebt bestudeerd of geëvalueerd, in plaats van het direct af te wijzen. Je hoeft dus niet altijd direct nieuwe informatie te accepteren als juist. Als je iets weigert te geloven, op basis van sterk bewijs, heeft dat ook niets te maken met een closed mind. Een closed mind kenmerkt zich door uitspraken als: “Het maakt me niet uit wat je zegt of hoeveel bewijs je hebt, ik geloof je toch nooit.”

Helaas zijn dergelijke uitspraken en het bijbehorende denkgedrag, heel erg gewoon.

Conclusie

Zolang personen met weinig tot geen expertise aan het woord blijven op het internet, blijft het moeilijker om tot een consensus onder de toonaangevende experts, auteurs en trainers te komen. Een consensus gebaseerd op feiten, niet op aannames en sprookjes. Hoe langer onjuiste ideeën in de industrie blijven bestaan, hoe moeilijker het wordt om men van gedachten te veranderen.

Dat is uiteindelijk de grootste uitdaging. Wellicht moeten we starten met het veranderen van de vraag, zodat het aanbod zich daar op aanpast. Als de lezer kritisch denkvermogen ontwikkelt en goed onderbouwde informatie eist, zal dat op den duur moeten volgen.

Pas dan kunnen we op grote schaal werken aan een fitter bestaan, zonder fabels.

En nu?

De enige praktische informatie die ik mee zou kunnen geven, is dat je op basis van je eigen zelfrespect juiste informatie moet eisen. Informeer jezelf goed over drogredenen en denkfouten, zodat je die in de praktijk makkelijk op kunt pikken.

Uiteraard is een ‘open mind’ slechts een klein deel van de puzzel. Er zijn nog talloze andere factoren, buiten psychologische effecten om, die antwoord geven op de hoofdvraag. Denk aan hoop, het niet juist kunnen interpreteren van onderzoek, de media, etc. Desalniettemin moeten we ergens beginnen met geloof opzij schuiven en ruimte maken voor keiharde feiten. Het is inmiddels 2014. De middeleeuwen zijn al lang achter ons.